Ngày 28/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi). Nhiều đại biểu Quốc hội đề nghị miễn thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các cơ quan báo chí. Dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) quy định giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cho các loại hình báo chí từ 20% xuống 15%, riêng báo in giữ nguyên 10%.
ĐỀ XUẤT DÙNG THUẾ THU TỪ GOOGLE, FACEBOOK... HỖ TRỢ BÁO CHÍ
Quan tâm mức thuế xuất thu nhập doanh nghiệp với các cơ quan báo chí, đại biểu Thạch Phước Bình, đoàn Trà Vinh cho rằng hiện nay, phần lớn cơ quan báo chí hoạt động với mục tiêu phi lợi nhuận, phục vụ nhiệm vụ chính trị, tuyên truyền giáo dục thay vì mục tiêu kinh doanh.
Việc áp dụng mức thuế thu nhập doanh nghiệp 20% cho các khoản thu nhập ngoài nhiệm vụ chính như quảng cáo, tổ chức sự kiện…, tạo áp lực lớn đến tài chính các cơ quan báo chí. Các tổ chức công ích được hưởng chính sách miễn hoặc giảm thuế thu nhập doanh nghiệp nhưng báo chí lại chưa được áp dụng cơ chế tương tự.
Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt từ các nền tảng mạng xã hội như Google, Facebook, nguồn thu quảng cáo của báo chí ngày càng giảm khiến nhiều cơ quan báo chí gặp khó khăn trong duy trì hoạt động.
Theo ông Bình, các khoản thu của báo chí không ổn định, các quảng cáo, tài trợ nhỏ lẻ nhưng vẫn bị tính thuế thu nhập doanh nghiệp mà không xét đến tính đặc thù đã làm suy yếu khả năng tài chính của báo chí.
“Hiện tại Luật thuế chưa có quy định riêng cho cơ quan báo chí dẫn đến việc áp dụng mức thuế suất như doanh nghiệp thông thường mà không tính đến vai trò đặc biệt của báo chí trong hệ thống chính trị và xã hội. Một số cơ quan báo chí có thể hưởng ưu đãi nhờ các quy định khác như về khu vực địa lý hoặc lĩnh vực khuyến khích nhưng điều này không nhất quán và thiếu minh bạch”, ông Bình chỉ rõ.
Do đó, ông Bình đề nghị sửa đổi mức thuế thu nhập doanh nghiệp đối với cơ quan báo chí theo hướng áp dụng mức thuế suất 10% hoặc thấp hơn đối với phần thu nhập chịu thuế từ hoạt động ngoài nhiệm vụ chính trị như quảng cáo, tổ chức sự kiện…
Bên cạnh đó, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các khoản tài trợ, viện trợ cho cơ quan báo chí để tạo nguồn lực hỗ trợ cho báo chí thực hiện nhiệm vụ chính trị về truyền thông.
Tách biệt rõ ràng giữa thu nhập từ hoạt động tuyên truyền, nhiệm vụ chính trị được miễn thuế và thu nhập từ các hoạt động kinh doanh hưởng ưu đãi thuế suất thấp.
Ông Bình đề nghị nên có chính sách hỗ trợ đặc biệt cho các cơ quan báo chí địa phương, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, nơi có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn và khả năng tự chủ tài chính thấp và rất thấp.
Cùng với đó, xây dựng cơ chế kê khai thuế đơn giản, ưu tiên hỗ trợ các cơ quan báo chí trong việc xác định thu nhập chịu thuế và áp dụng các ưu đãi. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong kê khai và quyết toán thuế để giảm gánh nặng hành chính cho cơ quan báo chí.
Hỗ trợ gián tiếp các cơ quan báo chí thông qua các biện pháp khác như thành lập Quỹ hỗ trợ tài chính từ nguồn ngân sách nhà nước, hoặc các nguồn xã hội hoá để tài trợ một phần cho hoạt động báo chí.
“Xây dựng cơ chế thu thuế từ các nền tảng số như Google, Facebook và sử dụng nguồn thu này để hỗ trợ các cơ quan báo chí trong nước”, ông Bình đề xuất.
Việc sửa đổi chính sách thuế thu nhập đối với các doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ nói chung và các cơ quan báo chí nói riêng là hết sức cần thiết để đảm bảo vai trò của báo chí trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị cũng như phát triển xã hội.
“Các đề xuất về giảm thuế suất, xây dựng chính sách ưu đãi riêng, hỗ trợ giảm chi phí tuân thủ về thuế sẽ góp phần giảm áp lực tài chính, tạo điều kiện để báo chí phát triển bền vững và thực hiện vai trò tuyên truyền của mình”, ông Bình nói.
CẦN CHÍNH SÁCH HỖ TRỢ BÁO CHÍ MẠNH HƠN NỮA
Theo đại biểu Phạm Văn Hoà, đoàn Đồng Tháp, báo chí hiện nay hoạt động rất khó khăn. Gần 900 cơ quan báo chí không những cạnh tranh với nhau mà còn cạnh tranh trên nền tảng số đối với các nhền tảng số mạng xã hội của nước ngoài. Do đó thu nhập của các phóng viên, biên tập viên tại các cơ quan báo chí gặp nhiều khó khăn.
Do đó cân nhắc đánh thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các cơ quan báo chí. “Nếu đánh thuế đối với báo chí thì họ càng khó khăn hơn. Vì thế đại biểu Hòa đề nghị: “đưa báo chí nằm trong dạng doanh nghiệp vừa và nhỏ để được chế độ ưu đãi về thuế”.
Cần chính sách mạnh mẽ hơn nữa để hỗ trợ báo chí thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị, tuyên tuyền.
Đồng quan điểm, Đại biểu Đỗ Chí nghĩa, đoàn Phú Yên, nói rằng hiện nay báo chí hoạt động chính trị xã hội, vai trò định hướng dư luận xã hội rất quan trọng, việc tác nghiệp của các cơ quan báo chí đang rất khó khăn, đời sống thu nhập của cán bộ, phóng viên giảm sút rất nhiều. Hoạt động của các cơ quan báo chí đang đứng trước nhiều khó khăn, nhiều bài toán phải giải quyết.
Ngoài ra, các cơ quan báo chí cũng đứng trước sức ép phải cạnh tranh thông tin trên mạng xã hội, từ các nguồn thông tin khác đòi hỏi chất lượng thông tin báo chí phải tốt hơn rất nhiều, đầu tư công sức nhiều hơn nhiều. Việc giảm thu nhập cũng ảnh hưởng lớn đến các cơ quan báo chí, tâm tư của nhiều phóng viên báo chí yêu nghề.
Hiện nay dự thảo Luật dự kiến giảm thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các cơ quan báo chí từ 20% còn 15%, riêng báo in giữ nguyên 10% là sự quan tâm nhưng cần chính sách mạnh mẽ hơn nữa.
Hiện nay phát hành báo in đang rất ít, bởi người đọc chủ yếu hiện nay đọc báo điện tử, xem truyền hình và Youtube. Các cơ quan báo chí là đa nền tảng, đa phương tiện, báo in đi kèm với báo điện tử. Báo chí đi đầu trong chuyển đổi số thì việc đầu tư, đào tạo, hỗ trợ phóng viên làm nghề rất tốn kém chứ không chỉ riêng gì in ấn hay phát sóng. Do đó nguồn thu của các cơ quan báo chí chính là nguồn để hỗ trợ cho các hoạt động này.
Ông Nghĩa đề nghị giảm thuế xuống còn 10% với tất cả loại hình cơ quan báo chí là sự động viên mạnh mẽ vì doanh thu của báo chí hiện nay đang rất khó khăn. Đặc biệt khi giảm thuế sẽ tăng được giá trị thông tin và công chúng đều hưởng lợi trong việc được cung cấp thông tin, tiếp cận giá trị văn hóa chất lượng cao, đấu tranh với các thông tin xấu độc, góp phần định hướng giá trị thông tin xứng tầm với vị thế của đất nước.
Như vậy tăng niềm tin, tăng giá trị văn hoá để báo chí yêu nghề, tự tin, tự hào về nghề nghiệp của mình trong bối cảnh áp lực về nghề nghiệp rất lớn trước sự chống phá. Ông nghĩa nêu rằng: “chúng ta phải củng cố trận địa này, củng cố từ chính những người làm báo, củng cố tiềm lực cho các cơ quan báo chí và dự thảo luật này là một sự trông đợi”.
Chia sẻ với những khó khăn của các cơ quan báo chí, đại biểu Nguyễn Văn Thân, đoàn Thái Bình đề nghị miễn thuế đối với đối tượng này. Vì hiện nay báo chí chủ yếu tập trung vào nhiệm vụ chính trị, việc làm thêm rất nhỏ. Đa số các báo không có doanh thu, sẽ không nộp thuế được.
Đồng tình với quan điểm, đại biểu Nguyễn Quang Huân, đoàn Bình Dương cho rằng cần phải coi báo chí là một loại hình doanh nghiệp đặc biệt và cần phải có những ưu đãi về mức thuế để khuyến khích các cơ quan truyền thông vừa hỗ trợ giúp cho phát triển kinh tế, vừa phát triển ổn định xã hội. Đại biểu cũng nhất trí với mức thuế suất sẽ tùy Chính phủ xem xét, nhưng có thể là mức 5-10% để động viên các cơ quan báo chí.
Tuy nhiên đại biểu cho rằng về việc sử dụng nguồn thu từ các nền tảng quốc tế như Facebook, Google để tài trợ cho báo chí trong nước không phù hợp với tinh thần của nền kinh tế thị trường.
Thay vì chỉ nhìn nhận khó khăn của tạp chí khi cạnh tranh với các nền tảng quốc tế, đại biểu cho rằng nên tập trung thúc đẩy hoạt động của các hội chủ quản để hỗ trợ tạp chí. Đại biểu nhấn mạnh “ưu tiên cơ quan báo chí nhưng phải định hướng trong hoạt động rõ ràng và đáp ứng với kinh tế thị trường”.
Giải trình một số vấn đề đại biểu nêu, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết “đối với cơ quan báo chí, nếu Quốc hội đồng ý, chúng tôi đề xuất mức thuế là 10%. Chúng tôi đã trao đổi với Ủy Ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội thống nhất những nội dung này để giúp cho các cơ quan báo chí”.
“Như vậy, các cơ quan báo chí có rất nhiều hình thức hỗ trợ, như đặt hàng hay có các hình thức quảng cáo… Đối với các cơ quan báo chí chưa tự chủ, nhà nước vẫn cấp kinh phí bình thường".
Google translate