“Quá trình lãnh đạo, điều hành đất nước không nên để có những khoảng trống, đặc biệt là quyền lực”, Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hoá, đại biểu Lê Nam trao đổi với VnEconomy bên lề phiên khai mạc kỳ họp Quốc hội thứ 11, sáng 21/3.
“Vấn đề nhân sự thì Ban Chấp hành Trung ương cũng đã quyết định rồi. Về mặt thể chế của mình, ta phải chấp hành theo nghị quyết của Đại hội Đảng. Thứ hai, có những việc thì có thể làm được bây giờ nhưng cũng có những việc khoá tới mới làm được, ví dụ, bộ máy nhân sự của Quốc hội”, ông Nam nói.
“Kiện toàn ngay là hợp lý”
Thưa ông, một nhiệm kỳ hai lần bầu nhân sự cấp cao cũng đã từng có tiền lệ, nhưng dù sao vẫn còn những băn khoăn. Quan điểm cá nhân ông thế nào?
Việc kiện toàn nhân sự cấp cao ngay tại kỳ họp này, tôi thấy cũng cần thiết, vì dựa trên yêu cầu của thực tiễn, quá trình lãnh đạo, điều hành đất nước không nên để có những khoảng trống, đặc biệt là quyền lực.
Cái đó rất cần.
Trong thể chế của ta những đồng chí giữ cương vị lãnh đạo cấp cao mà lại không đồng thời giữ vị trí trong Đảng thì sự thật là sẽ rất khó trong việc thực hiện chức năng nhiệm vụ mà Quốc hội, nhân dân giao phó.
Vậy nên, việc kiện toàn đó tốt cho công việc chung đồng thời cùng tốt cho những đồng chí đang giữ những cương vị lãnh đạo mà Đảng đã ghi nhận các đồng chí đó đã hoàn thành nhiệm vụ. Bởi vì sẽ khó cho công việc, khi mà không đầy đủ quyền lực về mặt luật pháp, chính trị.
Quyền lực chính trị đóng vai trò cực lớn trong việc thực hiện quyền hạn, nhiệm vụ, bởi vì giữ cương vị trọng trách nào đó trong bộ máy mà nó lại không đồng hành với vị trí, quyền lực chính trị thì quả là khó. Vậy nên, việc kiện toàn ngay là hợp lý.
Tuy nhiên, chức danh nào theo luật pháp mà chưa đầy đủ các yếu tố, thì cũng còn phải cân nhắc .
Theo quy định của luật thì một số chức danh chỉ được bầu trong số đại biểu Quốc hội. Nhưng việc lựa chọn đại biểu Quốc hội khoá tới (sẽ diễn ra vào ngày 22/5/2016) thì còn phụ thuộc vào sự lựa chọn của cử tri.
Cũng có giả thiết đặt ra: nếu có trường hợp nhân sự cấp cao được bầu tại kỳ này nhưng lại không trúng cử đại biểu Quốc hội khoá mới. Như thế, thì lại phải chuyển giao quyền lực và kiện toàn lại bộ máy chỉ trong khoảng 3 tháng tới?
Về lý thuyết, điều đó có thể xảy ra, nhưng về thực tế thì chắc sẽ không xảy ra, tôi tin là như thế.
Những đồng chí ấy là những người đã có tín nhiệm, có sự khẳng định trong thực tế, họ có điều kiện, hội đầy đủ những yếu tố để không rơi vào trường hợp họ không được cử tri tín nhiệm, bầu.
Thứ hai, trong quá trình vận động, tranh cử hiện tại chúng ta cũng có đủ điều kiện để làm cho cử tri hiểu được rằng việc tái cử của các đồng chí đó là rất cần thiết.
Thứ ba, quá trình bầu cử vừa rồi, ta thấy là không xảy ra những việc bất thường thế.
Vậy nên tôi tin về lý thuyết trường hợp đó có thể xảy ra nhưng thực tế thì không. Đánh giá trên nhiều căn cứ thì thấy sẽ khó xảy ra việc đó, nhưng nếu vì một lý do nào đó việc này xảy ra thật, thì ta cũng phải xử lý theo quy định của pháp luật thôi.
“Tôi tin các đồng chí sẽ vững vàng”
Cá nhân ông kỳ vọng gì về những người sẽ giữ những cương vị lãnh đạo chủ chốt của đất nước mà Quốc hội sắp bầu tới đây?
Đất nước mình hiện đang đứng trước vô vàn thách thức, yếu tố khách quan thì biến đổi khí hậu đang diễn ra, miền Trung khô hạn, Tây Nguyên khát bỏng như thế, rồi biển Đông căng thẳng.
Các vấn đề trong nước, thách thức rất nhiều, thách thức ngay trong vấn đề nợ công, túi tiền quốc gia đang có nhiều vấn đề.
Trong bối cảnh đó thì những đồng chí được bầu tới đây cũng sẽ rất vất vả, nhưng tôi tin các đồng chí sẽ vững vàng.
Vì, cũng đã có những nền móng được xây dựng từ những gì chúng ta đã đạt được trong những năm vừa qua,
Thứ hai, tình hình trong nước, khu vực và quốc tế cũng có những cơ hội, mà nếu ta biết tranh thủ thì sẽ giúp giải quyết được những vấn đề hiện tại.
Thứ ba, lòng dân trong nước hiện tại, không khí dân chủ ngày càng được mở rộng. Đó là yếu tố cực kỳ quan trọng để giúp giải quyết được vấn đề. Mọi chuyện chỉ sức dân mới có thể giải quyết được, chứ không thể là điểm tựa nào khác.
Tư duy theo hướng như thế, giống như ở Bộ Giao thông Vận tải ông Đinh La Thăng đã làm và giờ là sự thể hiện tại Tp.HCM, thì tôi cho đó là những tín hiệu tích cực với các cán bộ lãnh đạo. Tư tưởng như thế, nên tôi tin các đồng chí kế nhiệm sẽ làm được.
Trong tình hình đất nước còn nhiều bề bộn như ông nói, mà sức người, sức dân cũng có hạn, ông mong muốn những lãnh đạo mới ưu tiên giải quyết việc gì sau khi nhận nhiệm vụ?
Cuộc sống giờ đang có nhiều bức xúc lắm, ví dụ như những vấn đề về nông nghiệp, biến đổi khí hậu, tôi thấy nó có thể xoay chuyển ngay tình thế đất nước, chứ không phải là những chuyện dự báo, kế hoạch, tính đến năm 2020 hay bao nhiêu nữa.
Việc này đã xảy ra ngay bây giờ rồi, mà hệ quả rất lớn, dường như chúng ta lâu nay chưa đánh giá hết mức độ nghiêm trọng. Các nhà lãnh đạo đất nước phải ngay lập tức bắt tay vào việc này.
Sau nữa là vấn đề bộ máy đất nước, hiện đang quá cồng kềnh, quá nhiều chuyện, giờ phải thay đổi, trong đó có cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng, nhân dân rất chờ đợi, rất mong mỏi mà chúng ta cũng chưa làm được bao nhiêu trong khi đã có rất nhiều nghị quyết, văn bản, nhiều quyết tâm chính trị.
Vấn đề thứ ba là bảo vệ chủ quyền, đất đai, lãnh thổ cha ông để lại, rồi con cháu sau này yêu cầu. Những việc chúng ta làm được, dường như chưa làm cho người dân yên lòng được.