Ngày 29/12/2023, Bộ Giao thông vận tải ban hành Thông tư 43/2023/TT-BGTVT sửa đổi Thông tư 85/2014/TT-BGTVT quy định về cải tạo phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, Thông tư 42/2018/TT-BGTVT và Thông tư 16/2022/TT-BGTVT sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư trong lĩnh vực đăng kiểm.
Một nội dung đáng chú ý tại Thông tư 43, đó là thay đổi quy định về cải tạo phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, áp dụng từ ngày 15/2/2024. Cụ thể, tại Thông tư 85/2014/TT-BGTVT quy định việc thay đổi một số chi tiết trên xe bao gồm: thay đèn chiếu sáng không cùng loại với đèn chính hãng, lắp đèn sương mù rời đối với xe không có thiết kế đèn sương mù, thay thế lưới tản nhiệt (mặt ca lăng) sẽ bị xác định là cải tạo xe. Hành vi tự ý cải tạo xe mà không xin phép sẽ bị xử phạt theo quy định. Đồng thời, khi mang xe đến trung tâm đăng kiểm sẽ từ chối kiểm định, yêu cầu phải hoàn trả nguyên trạng ban đầu. Tuy nhiên, Thông tư 43 đã lược bỏ các quy định này.
Những trường hợp xe cơ giới có sự thay đổi nhưng không được coi là cải tạo bao gồm: Lắp đặt thêm đèn sương mù dạng rời; Thay thế cụm đèn chiếu sáng phía trước bằng cụm đèn đã được chứng nhận hoặc công bố hợp quy; Thay thế bóng đèn thuộc cụm đèn chiếu sáng phía trước bằng bóng đèn loại khác có công suất tiêu thụ điện tương đương; Thay đổi các chi tiết, bộ phận thân vỏ là tùy chọn của nhà sản xuất xe nhưng không làm thay đổi kích thước bao ngoài của xe; Thay đổi về kiểu dáng một số chi tiết của phần thân vỏ xe như: lưới tản nhiệt trước xe, cánh lướt gió.
Thông tin này khiến nhiều người dùng ô tô phấn khởi và cũng là tin mừng dành cho các đơn vị kinh doanh dịch vụ trang trí nội thất, đồ chơi ô tô tại Việt Nam. Giờ đây, những chiếc xe thế hệ cũ, không có đèn sương mù đã có thể lắp đèn sương mù để đảm bảo giao thông an toàn. Những chiếc xe chỉ được thiết kế đèn Halogen, hoặc các mẫu xe đời “sâu” cũng có thể được thay thế sang đèn Led đúng quy chuẩn.
“Thật tuyệt vời! Năm ngoái, tôi vừa lắp cụm đèn Led phía trước vào đã phải tháo ra mới được đăng kiểm, đang nghĩ bụng nên làm gì với nó. Bây giờ thì có thể yên tâm sử dụng được rồi”, anh Trần Văn Hòa (Cầu Giấy, Hà Nội) nói.
Anh Đàm Vân (Thanh Xuân, Hà Nội) chia sẻ: “Xe của tôi là đời 2004, cũng muốn thay bộ đèn khác mà quy định cũ bắt buộc phải là hàng cùng loại và chính hãng sản xuất, trong khi hãng đã ngừng sản xuất từ lâu thì lấy đâu ra. Bộ GTVT cho phép thay đèn mới là hoàn toàn hợp lý và đúng nguyện vọng của anh em lái xe”.
Anh Võ Hoàng Nam, chủ một garage chuyên phụ kiện đồ chơi cho ô tô ở Hà Nội cho biết, năm ngoái, tình hình kinh doanh dịch vụ đồ chơi ô tô rất khó khăn vì siết chặt hoạt động đăng kiểm. Nhiều khách hàng đã thay thế, lắp đặt xong lại phải quay lại garage vì trung tâm đăng kiểm trả lại hồ sơ. Một số khách hàng đã chốt đặt hàng và hẹn ngày đến garage nhưng sau đó nghe tin cũng “hủy kèo”, khiến các đại lý điêu đứng.
“Những hạng mục được nhiều người lựa chọn để điều chỉnh nhất là “độ” đèn Led để đảm bảo độ sáng, “độ” mặt ca lăng để tăng tính thẩm mỹ. Với quy định mới lần này, tình hình kinh doanh năm 2024 của giới “độ” xe sẽ được cải thiện rất nhiều”, vị đại diện garage này nhận định.
Theo một đại diện trung tâm đăng kiểm ở Hà Nội, năm ngoái, nhiều trung tâm ở trong tình trạng quá tải do thiếu hụt cán bộ, đăng kiểm viên và lượng xe đến kỳ đăng kiểm tăng đột biến. Rất nhiều trường hợp xe về tổng thể vốn không có vấn đề gì, nhưng lại tự ý “độ” đèn, mặt ca lăng nên buộc phải trả nguyên trạng. Điều này không chỉ làm mất thời gian, tiền bạc của chủ xe mà còn làm gia tăng tình trạng ùn tắc. Do đó, việc Bộ GTVT đưa ra quy định mới “cởi mở” hơn, chắc chắn sẽ giúp giảm thiểu tình trạng xe phải trả về và gia tăng lượng xe được đăng kiểm mỗi ngày. Hiện tại, quy trình kiểm tra xe từ lúc xếp xe đến lúc nộp phí là khoảng 30 phút, có thể nhanh hơn hoặc chậm hơn, tùy thuộc vào lượng xe và thời gian chờ tại mỗi trạm.
Tuy nhiên, theo khuyến cáo của một số chuyên gia ô tô, việc “độ” đèn xe, mặt ca lăng phải đảm bảo các quy chuẩn kỹ thuật nhất định, không phải “độ” thế nào cũng được. Thứ nhất, với những đèn chiếu sáng đã cũ, nên thay đèn mới cùng kiểu loại; nếu muốn đổi từ đèn Halogen sang đèn Led cũng nên tìm sản phẩm chính hãng. Bởi lẽ, đèn Led trôi nổi ngoài thị trường có thể sai lệch về cường độ sáng hoặc góc chiếu không đúng quy chuẩn và bị từ chối đăng kiểm, thậm chí có nguy cơ chập điện. Không được lắp thêm đèn Led có cường độ sáng mạnh ở trên cao như nóc xe vì sẽ gây chói mắt cho người tham gia giao thông.
Thứ hai, với các dòng xe đời “sâu”, không thể tìm đc đèn mới cùng kiểu loại để thay thế thì chủ xe có thể thay đèn đời cao hơn, nhưng có công suất và độ sáng đèn. Cần lưu ý không đục khoét choá đèn, làm thay đổi kết cấu đèn hoặc thay đổi hệ thống điện của xe.
Thứ ba, đối với mặt ca lăng, không nên “độ” những mặt ca lăng có hình thù kỳ dị, vượt quá kích thước cho phép và chất lượng vật liệu không đảm bảo, bởi sẽ có nguy cơ gây cháy nổ và tai nạn giao thông.