Nhận lời mời của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, Bộ trưởng Năng lượng và Mỏ Lào Phosay Sayasone đã thăm và làm việc tại Việt Nam từ ngày 19-21/10/2024. Chuyến thăm nhằm triển khai kết quả của Cuộc gặp thường niên giữa hai Bộ Chính trị Việt Nam-Lào (tháng 9/2024) và các Hội đàm cấp cao nhân dịp Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN tại Lào (tháng 10/2024).
Trong khuôn khổ chuyến thăm, chiều 20/10/2024, tại Trụ sở Bộ Công Thương, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã có buổi hội đàm với Bộ trưởng Năng lượng và Mỏ Lào Phosay Sayasone và trao đổi nhiều nội dung thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực năng lượng và mỏ giữa hai nước.
Tại buổi hội đàm, hai Bộ trưởng đánh giá cao những kết quả thực chất đã đạt được trong hợp tác năng lượng và mỏ giữa Việt Nam và Lào trong thời gian qua; đồng thời khẳng định tầm quan trọng của hợp tác lĩnh vực năng lượng và mỏ, đặc biệt là trong lĩnh vực điện và than, coi đây là trụ cột trong định hướng phát triển hợp tác năng lượng giữa hai nước trong giai đoạn tới.
Cụ thể, về hợp tác trong lĩnh vực mua bán điện, hai Bộ trưởng nhận định việc triển khai Bản ghi nhớ hợp tác phát triển các dự án thủy điện tại Lào, kết nối hệ thống điện và mua bán điện giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Lào (ký năm 2016) đã được triển khai rất hiệu quả trong thời gian qua.
Dưới sự hợp tác chặt chẽ của Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Năng lượng và Mỏ Lào, sau 8 năm triển khai, đến nay, tổng công suất đã ký hợp đồng mua bán điện đã là 2.239 MW, chiếm 74,3% công suất cam kết đến 2025. Việt Nam đã phê duyệt chủ trương nhập khẩu điện từ các dự án/cụm dự án nhập khẩu điện từ Lào với tổng công suất 2.939 MW.
Đối với giá mua điện nhập khẩu từ Lào sau thời điểm năm 2025, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết ủy quyền cho Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành quyết định khung giá mua điện nhập khẩu từ Lào cho giai đoạn 2026 – 2030 theo nguyên tắc lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ và theo cơ chế thị trường, giá thị trường.
Trên cơ sở đó, ngày 8/10/2024, Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định số 2647/QĐ-BCT phê duyệt khung giá điện nhập khẩu từ Lào cho giai đoạn từ sau năm 2025 đến hết năm 2030, làm cơ sở pháp lý triển khai các hợp đồng mua bán điện giữa Việt Nam và Lào giai đoạn sau năm 2025.
Trao đổi về phương hướng hợp tác trong lĩnh vực mua bán điện trong thời gian tới, hai Bộ trưởng đánh giá cao sự chủ động của đơn vị chức năng hai Bên khi đã thống nhất thành lập Tổ công tác mua bán điện giữa Việt Nam và Lào. Phía Việt Nam đã hoàn thành việc thành lập Tổ công tác; đề nghị phía Lào sớm hoàn thiện thành lập Tổ công tác để hai Bên cùng lên xây dựng kế hoạch, chương trình làm việc cụ thể, giải quyết các vấn đề liên quan đến hợp tác mua bán điện giữa Việt Nam và Lào.
Bên cạnh hợp tác mua bán điện, tại buổi Hội đàm, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên và Bộ trưởng Phosay Sayasone đã có những thảo luận cụ thể về phương hướng hợp tác trong lĩnh vực mua bán than giữa Việt Nam và Lào trong thời gian tới.
Để giải quyết các vướng mắc về cơ chế và hạ tầng liên quan đến nhập khẩu than từ Lào về Việt Nam, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị hai Bên phối hợp chặt chẽ, xây dựng và đàm phán Hiệp định than để sớm ký kết.
Tại buổi hội đàm, hai Bộ trưởng khẳng định sẽ cùng nhau hợp tác chặt chẽ trong lĩnh vực thăm dò, đánh giá trữ lượng khoáng sản tại Lào, chia sẻ số liệu xuất nhập khẩu khoáng sản, hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam khảo sát đầu tư tại khu vực biên giới.
Ngay sau buổi hội đàm, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên và Bộ trưởng Phosay Sayasone đã chứng kiến Lễ ký kết Hợp đồng xây dựng tuyến băng tải giữa Liên danh Viện Nghiên cứu Cơ khí - Tập đoàn GP Holdings và Tập đoàn Phonesack (Lào).
Trước đó, tháng 4/2024, nhân chuyến thăm chính thức của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên tới Lào, Liên danh Viện Nghiên cứu Cơ khí (NARIME) – Công ty cổ phần Tập đoàn Thái Bình Dương (GP Holdings) và Tập đoàn Phonesack- Công ty TNHH Nam Tiến đã ký kết Biên bản ghi nhớ ký về việc “Thiết kế, chế tạo, lắp đặt hệ thống băng tải 6,3 km vận chuyển than qua biên giới từ Lào về Việt Nam tại cửa khẩu La Lay”.