Ngày 14/10/2021, thay mặt Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà và Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Yamada Takio thay mặt Chính phủ Nhật Bản đã ký kết Bản ghi nhớ hợp tác về tăng trưởng carbon thấp giữa hai Chính phủ cho giai đoạn 2021-2030.
Bản ghi nhớ hợp tác về tăng trưởng carbon thấp giữa Việt Nam và Nhật Bản được ký kết lần đầu vào tháng 7/2013 và ký gia hạn vào tháng 6/2017 với thời hạn đến hết năm 2020 để triển khai thực hiện Cơ chế tín chỉ chung JCM nhằm thúc đẩy đầu tư, phát triển các công nghệ, sản phẩm, hệ thống, dịch vụ và cơ sở hạ tầng phát thải carbon thấp tại Việt Nam trên cơ sở hỗ trợ về tài chính và công nghệ từ Chính phủ Nhật Bản.
Cơ chế JCM đã mở ra một kênh đầu tư mới cho các hoạt động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính tại Việt Nam. Ngoài cơ hội tiếp cận, áp dụng những công nghệ, sản phẩm, dịch vụ các-bon thấp tiên tiến của Nhật, doanh nghiệp Việt Nam tham gia dự án JCM sẽ được hỗ trợ tăng cường năng lực thực hiện các hoạt động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính.
Qua 8 năm thực hiện Cơ chế tín chỉ chung JCM, đã có 14 dự án được đăng ký, có 4.415 tín chỉ carbon được cấp cho các dự án tương đương với 4.415 tấn CO2 được cắt giảm. Đến nay, kinh phí hỗ trợ nhận được từ phía Nhật Bản cho Cơ chế JCM ước tính khoảng 35 triệu USD, chiếm gần 40% tổng kinh phí các dự án.
Cơ chế JCM đã mở ra một kênh đầu tư mới cho các hoạt động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính tại Việt Nam. Ngoài cơ hội tiếp cận, áp dụng những công nghệ, sản phẩm, dịch vụ carbon thấp tiên tiến của phía Nhật, doanh nghiệp Việt Nam khi tham gia dự án JCM sẽ được hỗ trợ tăng cường năng lực thực hiện các hoạt động giảm nhẹ phát thải khí nhà kính.
Việc triển khai Cơ chế này cũng là cơ hội để các cơ quan quản lý nhà nước cấp trung ương và địa phương tích lũy thêm kinh nghiệm xây dựng, quản lý thực hiện các dự án tạo tín chỉ carbon theo yêu cầu quốc tế; qua đó, từng bước hoàn thiện hệ thống quản lý giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, thực hiện các mục tiêu bắt buộc đã cam kết trong đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) của Việt Nam.
Cơ chế JCM cũng góp phần triển khai thực hiện hiệu quả Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và các văn bản hướng dẫn thi hành, đặc biệt trong thực hiện các quy định về giảm phát thải khí nhà kính, tạo tiền đề cho phát triển thị trường carbon trong tương lai. Việc ký và triển khai hiệu quả Bản ghi nhớ cũng đã và sẽ tiếp tục thắt chặt quan hệ hữu nghị, đối tác chiến lược sâu rộng, toàn diện; nổi bật trên các phương diện kinh tế, thương mại, môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu giữa hai Chính phủ.
Trước khi ký kết Bản ghi nhớ hợp tác, Bộ trưởng Trần Hồng Hà đã trao đổi song phương trực tuyến với Bộ trưởng Môi trường Nhật Bản Yamaguchi Tsuyoshi Michael về việc thực hiện cơ chế JCM, chiến lược dài hạn ứng phó với biến đổi khí hậu hướng tới đạt mức trung hòa các-bon tại Việt Nam, Chương trình nghị sự biến đối khí hậu Nhật Bản- ASEAN, kỳ họp đối thoại chính sách môi trường Việt Nam- Nhật Bản tổ chức vào tháng 12 tới.
Bộ trưởng Trần Hồng Hà mong muốn cơ chế JCM trở thành hình mẫu về hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản trong phát triển và chuyển giao công nghệ, thu hút sự tham gia của đông đảo các doanh nghiệp của Việt Nam và Nhật Bản.