Trước đây, mỗi lần Mỹ thắt chặt chính sách tiền tệ, tình hình tài chính của các thị trường mới nổi đều bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, trong báo cáo mới đây, HSBC dự báo, lần này tác động đối với khu vực châu Á là khá nhẹ nhàng.
Có 3 nguyên nhân chính khiến HSBC đưa ra nhận định này.
Thứ nhất, áp lực lạm phát không còn nặng nề tại hầu hết các nước trong khu vực so với Mỹ và không có khả năng trở nên nặng nề trong tương lai gần.
Cụ thể, tại nhiều quốc gia châu Á, giá tiêu dùng chưa tăng nhanh như ở các nước khác trên thế giới. Đồng thời, chỉ số lạm phát toàn phần mặc dù có tăng nhanh nhưng hiếm khi cao trở lại như thời điểm cuối năm 2019. Thậm chí, lạm phát cơ bản hầu như không nhúc nhích, chỉ tăng nhẹ dần đều, gần bằng mức thấp nhất kể từ đầu những năm 2000.
"Nhìn chung, thật khó để đưa ra nhận định rằng, châu Á đang phải đối mặt với áp lực giá nặng nề và tồi tệ giống các quốc gia khác trên thế giới, đặc biệt là Mỹ", báo cáo của HSBC nhận định.
Thứ hai, trong chu kỳ lần này, quá trình phục hồi kinh tế ở Mỹ ngày càng bớt liên quan đến hoạt động nhập khẩu vì mở cửa lại nền kinh tế thúc đẩy nhu cầu về dịch vụ hơn là hàng hóa, điều đó khiến động lực tăng trưởng truyền thống truyền từ Tây sang Đông bị yếu đi.
"Việc kiểm soát tốt lạm phát của các ngân hàng trung ương châu Á giúp giảm phần nào áp lực phải chạy theo động thái chính sách tiền tệ của Fed", HSBC đánh giá.
Đồng thời, dựa trên những động thái trước đây, sau khi Fed tăng lãi suất được 4,8 tháng, các thị trường mới nổi châu Á mới điều chỉnh lãi suất và nhìn chung biên độ điều chỉnh lãi suất điều hành ở khu vực châu Á có xu hướng thấp hơn Fed.
Thứ ba, các nước có vị thế tương đối mạnh trong thanh toán quốc tế cũng có thể linh hoạt hơn trong việc chậm đưa ra động thái ứng phó với chính sách thắt chặt của Mỹ. Có thể xem xét điều này theo hai khía cạnh.
Khía cạnh đầu tiên, tài khoản vãng lai vốn được coi là “lá chắn phòng thủ” đầu tiên trong trường hợp xảy ra biến động trên thị trường tài chính thế giới. Chỉ số này được duy trì tốt trong khu vực và được đánh giá là tốt hơn so với các chu kỳ thắt chặt trước đây của Fed.
Khía cạnh thứ hai, để xem xét “tấm đệm an toàn” là đặt dưới góc độ “lãi suất điều hành thực tế”. Quan trọng nhất là chênh lệch lãi suất điều hành thực tế trong nước với Mỹ, mức chênh lệch dương đáng kể sẽ giúp giữ chân hoặc thu hút thêm nhiều dòng vốn, vì thế ngân hàng trung ương không cần thắt chặt để tự bảo vệ.
Sau khi đánh giá chung toàn khu vực Châu Á, HSBC cho rằng, vẫn còn một vài nơi cần sự điều chỉnh. Điển hình như ở Úc, New Zealand, Hàn Quốc, Malaysia và Phillipnes được kỳ vọng sẽ có điều chỉnh tăng lãi suất ở mức 25-50 điểm cơ sở xuyên suốt năm 2023 so với trước đây.
Hay ở Ấn Độ, Đài Loan, Thái Lan và Việt Nam, HSBC cũng điều chỉnh dự báo thời điểm điều chỉnh sớm lên một hai tuần, mặc dù không thay đổi mức độ thắt chặt cho tới cuối 2023.
Riêng tại Indonesia, dù đã lược bớt một đợt điều chỉnh tăng lãi suất do lạm phát giảm đáng kể, nhưng HSBC vẫn thêm 100 điểm cơ sở trong các kỳ điều chỉnh tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc.
Trong khi đó, ở Trung Quốc đại lục và Nhật Bản, lãi suất điều hành trong năm 2023 sẽ không có thay đổi hay bị tác động bởi Fed, nhiều khả năng sẽ áp dụng các biện pháp nới lỏng mục tiêu, nhất là tại Trung Quốc.
Theo HSBC, phần lớn các nền kinh tế, lãi suất điều hành còn cần qua nhiều lần điều chỉnh tăng mới tới ngưỡng trung lập. Trên thực tế, so với mức bình quân trước đại dịch, lãi suất trung lập đã giảm thêm.
"Điều này có nghĩa là các ngân hàng trung ương sẽ cần thận trọng vì từng đợt tăng lãi suất có thể khiến tăng trưởng chậm lại so với trước… chắc chắn đó là một điều cần lưu tâm khi Chủ tịch Fed bắt đầu tiến trình tăng lãi suất", theo HSBC.
Google translate