Trong năm 2024, Game Việt đạt 6,7 tỷ lượt tải, thuộc 10 quốc gia có lượt tải game nhiều nhất thế giới, vượt cả Trung Quốc và Mỹ, nhờ đó được nhiều đơn vị quốc tế coi như hình mẫu. Cùng với mức tải tăng vọt, doanh thu từ người dùng toàn cầu dành cho game Việt đạt hơn 2.000 tỷ đồng, với 5,7 tỷ lượt tải đến từ nước ngoài.
Tại sự kiện Vietnam GameVerse 2025 được tổ chức ngày 26/5, nhiều chuyên gia khẳng định nếu đi đúng hướng, Việt Nam hoàn toàn có thể nâng cao tỷ trọng trong "miếng bánh" hàng trăm tỷ USD của ngành công nghiệp game toàn cầu.
VIỆT NAM CÓ LƯỢNG TẢI LỚN NHƯNG DOANH THU CÒN THẤP
Ông Nguyễn Phạm Thế Lân, Chuyên gia tư vấn pháp lý cấp cao tại Baker McKenzie, cho biết ngành game Việt Nam đạt doanh thu 492 triệu USD trong năm 2024. Việt Nam đang vươn lên thành trung tâm trò chơi điện tử mới không chỉ ở Đông Nam Á mà còn trên toàn cầu, nhờ lượng người chơi lớn và cộng đồng fan nhiệt huyết.
“Đó là lý do nhiều doanh nghiệp quốc tế chọn Việt Nam làm điểm đến đầu tư", ông Lân nhấn mạnh.
Theo ông Lân, để thu hút vốn, các nhà phát hành cần xây dựng cộng đồng game vững mạnh trước, từ đó mở rộng quy mô và tối ưu hóa lợi nhuận qua các giải đấu hay sự kiện. Game thủ hiện nay đặc biệt quan tâm đến các vật phẩm, vũ khí, skin… giúp thể hiện cá tính và đạt thành tựu trong game.
Ngoài nội dung số, các sản phẩm thực tế cũng giàu tiềm năng thương mại. Ông Lân dẫn ví dụ từ đội tuyển T1 của Hàn Quốc (Liên Minh Huyền Thoại) với các sản phẩm ăn theo như áo khoác, móc khóa, túi xách… tạo nguồn thu hiệu quả. Các sản phẩm ra mắt theo sự kiện eSports lớn cũng là hướng đầu tư hấp dẫn.
Ông Nguyễn Mạnh Quyết, CEO iKame Global kiêm Chủ tịch Hiệp hội Phát triển Game Việt Nam, cho biết Việt Nam đang có hàng loạt game thành công ở nhiều thể loại như casual, RPG.
Ông Quyết cũng thông tin thêm thậm chí nhiều doanh nghiệp quốc tế còn sang tận nơi để học hỏi. Ông khẳng định Việt Nam đủ năng lực tạo ra các game tầm cỡ như Black Myth: Wukong (Trung Quốc), góp phần đưa văn hóa Việt ra thế giới.
Trong bối cảnh doanh thu toàn cầu năm 2024 đạt 188 tỷ USD (nửa đến từ mobile) và có thể tăng lên 300–400 tỷ USD vào 2030, Việt Nam tuy có lượt tải lớn nhưng doanh thu còn thấp. "Dư địa còn rất lớn. Nếu khai thác tốt giá trị văn hóa và đi đúng hướng, game Việt hoàn toàn có thể chiếm thị phần đáng kể”, ông Quyết nói.
BÀI HỌC TỪ NHỮNG THỊ TRƯỜNG ĐI ĐẦU TRONG NGÀNH GAME
Hàn Quốc là một trong những quốc gia dẫn đầu ngành game, với nền tảng phát triển từ năm 1989. Nhờ đó, nước này sở hữu hệ thống pháp lý và quy chuẩn chặt chẽ về phân loại, xét duyệt nội dung game.
Bà Bae Hyo Jin, Quản lý Nhóm phân loại cấp độ sản phẩm game, Ủy ban Quản lý Sản phẩm Game Hàn Quốc, cho biết game tại Hàn Quốc được xếp ngang hàng với các ngành công nghiệp chính khác. Đó cũng là lý do ngành này được chính phủ chú trọng, có nhiều chính sách, dự án xúc tiến, thúc đẩy sự phát triển về nhiều phương diện.
Mọi tựa game đều phải qua quy trình thẩm định nghiêm ngặt về nội dung, hình ảnh, thông điệp… theo luật định. Một hội đồng sẽ đánh giá chi tiết và quyết định chỉnh sửa hoặc loại bỏ nội dung không phù hợp. Các game có yếu tố cờ bạc được xử lý theo quy định riêng.
Để hỗ trợ cho quá trình xét duyệt này, AI được ứng dụng để tìm ra các điểm sai phạm. Ngoài ra, các cơ quan chức năng khác cũng phối hợp phòng chống hành vi trái pháp luật như lừa đảo, bạo lực… Nhờ vậy, ngành game Hàn Quốc duy trì được tốc độ phát triển nhanh và bền vững suốt hơn ba thập kỷ.
Tại Trung Quốc, yếu tố văn hóa được tích hợp sâu trong game qua các tác phẩm kiếm hiệp, phim truyền hình và biểu tượng dân gian, góp phần gìn giữ truyền thống qua nền tảng công nghệ.
Ông Lâm Huỳnh Phát, Giám đốc Công ty Cổ phần Việt Legacy, cho rằng Việt Nam cũng đang phát triển mạnh mẽ văn hóa đại chúng qua các chương trình gameshow, phim điện ảnh, âm nhạc...
"Chúng ta sở hữu kho tàng di sản văn hóa vật thể và phi vật thể, từ kiến trúc cổ, lịch sử dân tộc đến các truyền thuyết dân gian. Đây là nguồn tư liệu quý giá để phát triển nội dung game độc đáo, dễ tiếp cận với người chơi ở mọi độ tuổi", ông Phát nói.
Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là: làm sao để ngành game có thể hòa nhập và tận dụng được dòng chảy văn hóa này?
CẦN NHỮNG SẢN PHẨM ĐỦ SỨC GHI DẤU ẤN TOÀN CẦU
Ông Giuseppe Stasolla, Giám đốc Hệ sinh thái Đông Nam Á của Google Play, cho rằng để game Việt vươn ra thế giới, điều quan trọng là ưu tiên chất lượng hơn số lượng. “Chúng ta cần tạo ra những sản phẩm xuất sắc, đủ sức ghi dấu ấn toàn cầu”, ông nhấn mạnh.
Giống như âm nhạc hay điện ảnh, game cũng cần được truyền thông rộng rãi, nhưng chất lượng mới là yếu tố then chốt để giữ chân người chơi. Bên cạnh đó, ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng nền tảng kinh doanh vững chắc để đảm bảo lợi nhuận và tiếp sức sáng tạo cho các studio.
Ông dẫn chứng nhiều game thành công toàn cầu dù bắt đầu từ mô hình nhỏ, miễn là chứng minh được giá trị. Cuối cùng, ông khuyến khích game Việt khai thác bản sắc văn hóa, lịch sử – yếu tố giúp định vị rõ “quốc tịch” sản phẩm trong mắt thế giới.
Ông Nguyễn Ngọc Bảo, Tổng giám đốc VTC, cho rằng game có thể trở thành công cụ lan tỏa văn hóa hiệu quả nếu được định hướng đúng. Nếu chỉ chạy theo lợi nhuận, ngành sẽ thiếu sự kết nối và khó tạo đột phá. Để thay đổi về chất, cần tích lũy đủ về lượng và cùng hướng đến mục tiêu chung: đưa game Việt ra thế giới.
Ông nhấn mạnh, game vượt trội so với phim ảnh, âm nhạc nhờ khả năng nhập vai, tương tác chủ động với bối cảnh và yếu tố văn hóa. Với doanh thu toàn cầu 188 tỷ USD – gấp ba lần âm nhạc và điện ảnh cộng lại – game là lĩnh vực có giá trị lớn.
Tại Việt Nam, với 50 triệu game thủ và doanh thu top 5 Đông Nam Á, tiềm năng là rất lớn. Tuy nhiên, kho tàng văn hóa 4.000 năm vẫn chưa được khai thác đúng mức. Ông Bảo đề xuất xây dựng Chiến lược quốc gia về “Game Văn hóa Việt Nam”, cùng các quỹ hỗ trợ start-up, hướng tới phát triển IP game quốc gia dựa trên lịch sử, truyền thuyết Việt Nam.
Google translate