) Mở rộng không gian phát triển cho các cơ quan báo chí bằng AI - VnEconomy Emagazine
Mở rộng không gian phát triển cho các cơ quan báo chí bằng AI - Ảnh 1
Mở rộng không gian phát triển cho các cơ quan báo chí bằng AI - Ảnh 2

“Nền tảng hệ sinh thái công nghệ Marcom-AI Platform ra đời không chỉ là một cột mốc quan trọng đối với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, mà còn là một dấu ấn đáng kể cho Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam.

Trong bối cảnh kỷ nguyên số bùng nổ, khi dữ liệu và trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành động lực then chốt cho sự phát triển, Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy đã sớm nhận thức được tầm quan trọng của việc ứng dụng công nghệ và đã tiên phong trong việc nghiên cứu, đầu tư và giờ đây là cho ra mắt Marcom-AI Platform – một hệ sinh thái công nghệ toàn diện nhằm mở ra những hướng đi mới, đột phá cho hoạt động truyền thông và marketing.

Đây thực sự là minh chứng rõ nét cho sự không ngừng đổi mới của Tạp chí Kinh tế Việt Nam. Sự ra mắt Marcom-AI Platform không chỉ đơn thuần là một hệ sinh thái, một sản phẩm công nghệ, mà đó là sự kết hợp tinh tế giữa AI và các công nghệ tiên tiến. Qua đó mang đến các giải pháp đột phá, tối ưu hóa quy trình truyền thông và tiếp thị, giúp cho các cơ quan báo chí, các tổ chức, doanh nghiệp thoát ra khỏi các phương pháp truyền thống và bắt kịp với xu hướng toàn cầu.

Tôi đặc biệt đánh giá cao cam kết của Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy trong việc đồng hành cùng doanh nghiệp và nền kinh tế đất nước trong hơn 30 năm qua. Giờ đây, với vai trò là một “Hub thông tin về kinh tế tại Việt Nam”, Tạp chí Kinh tế Việt Nam tiếp tục khẳng định vai trò dẫn dắt của mình trong việc thúc đẩy ứng dụng công nghệ cao.

Nền tảng Marcom-AI Platform không chỉ là sự đổi mới sáng tạo mà còn là bước tiến lớn trong việc ứng dụng công nghệ vào nghiên cứu và phát triển chiến lược truyền thông, mở rộng không gian phát triển cho Tạp chí Kinh tế Việt Nam nói riêng và cho các cơ quan báo chí, doanh nghiệp nói chung. Điều này không chỉ giúp gia tăng doanh thu mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững và mạnh mẽ hơn trong tương lai cho tất cả các bên liên quan.

Sự ra đời của nền tảng hệ sinh thái Marcom-AI Platform và định hướng phát triển công nghệ cao của Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy là những bước đi cụ thể, thiết thực nhằm hiện thực hóa các mục tiêu Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã đặt ra.

Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam sẽ phối hợp chặt chẽ với các bộ, ban, ngành liên quan để tìm kiếm và kết nối các nguồn lực sản xuất cần thiết, bao gồm vốn đầu tư, nhân lực chất lượng cao và các chương trình đào tạo chuyên sâu nhằm hỗ trợ tối đa cho các dự án công nghệ đột phá. Chúng tôi tin rằng việc này sẽ tạo đà cho sự phát triển bền vững của Tạp chí Kinh tế Việt Nam, cũng như góp phần vào sự phát triển chung của nền kinh tế số Việt Nam”.

Mở rộng không gian phát triển cho các cơ quan báo chí bằng AI - Ảnh 3

“Việc ứng dụng AI trong đời sống xã hội và trong lĩnh vực báo chí hiện nay là một xu thế tất yếu. Với vai trò của một người làm quản lý trong cơ quan báo chí, tôi nhận thấy trợ lý ảo AI rất cần thiết, nhất là trong việc hỗ trợ xây dựng kế hoạch, điều phối công việc.

Cụ thể hơn, AI có thể giúp người làm biên tập kiểm tra chính tả - một công đoạn tuy nhỏ nhưng tốn nhiều thời gian và yêu cầu độ chính xác cao. Bên cạnh đó, AI còn hỗ trợ hiệu quả trong khâu đồ hoạ, chuyển đổi văn bản sang giọng nói và đặc biệt là tổng hợp thông tin - một yêu cầu ngày càng phổ biến với các tòa soạn hiện nay. Có thể nói, AI đang đóng vai trò như một trợ lý ảo, góp phần hỗ trợ đắc lực cho người làm báo trong sản xuất sản phẩm mới, phù hợp với yêu cầu chuyển đổi số của xã hội.

Tôi đánh giá cao Marcom-AI Platform do Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy phát triển. Đây không chỉ là sản phẩm tiên phong trong hệ sinh thái AI Việt Nam, mà còn là một giải pháp chuyên biệt dành cho báo chí. Sản phẩm này không chỉ đem tới lợi ích cho báo chí mà còn có thể mang lại những giá trị về mặt thương mại.

Thông qua Marcom-AI Platform, chúng ta đang tạo ra một hướng đi mới cho AI Việt Nam. Tôi rất đồng tình với quan điểm của ông Đào Quang Bính, Tổng Thư ký Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, rằng “chúng ta không tạo ra người khổng lồ, chúng ta tạo ra những con kiến”.

Lâu nay chúng ta vẫn đặt câu hỏi AI nên bắt đầu từ công nghệ, dữ liệu hay tài chính. Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy đã chứng minh rằng muốn triển khai hiệu quả AI, phải đồng thời có đủ cả ba yếu tố đó, kết hợp chặt chẽ mới có thể tạo nên những sản phẩm thực sự có giá trị.

Thực tế hiện nay, Nhà xuất bản Giáo dục cũng đang phối hợp với một số chuyên gia tại Thung lũng Silicon để xây dựng một sản phẩm AI trong lĩnh vực giáo dục, trên cơ sở kết hợp giữa công nghệ Mỹ và dữ liệu Việt Nam. Rõ ràng, sau bước đi tiên phong của Tạp chí Kinh tế Việt Nam, mỗi cơ quan, tổ chức hoàn toàn có thể phát triển một sản phẩm AI chuyên biệt của riêng mình. Đó mới là điều thực sự quan trọng.

Là người làm báo, tôi cho rằng điều cần nhấn mạnh hơn cả là đạo đức nghề nghiệp. Dù công nghệ có hiện đại đến đâu, người làm báo vẫn phải giữ được nguyên tắc gốc rễ: trung thực và tôn trọng sự thật. Nếu sử dụng AI trong quá trình sáng tạo nội dung, người làm báo phải thể hiện rõ đâu là phần nội dung do AI hỗ trợ, đâu là sản phẩm nguyên bản của tác giả.

Chúng ta đã nhiều năm đấu tranh chống lại đạo văn, chống lại sự xâm phạm bản quyền. Vì vậy, khi đưa AI vào hoạt động báo chí, những nguyên tắc đạo đức nghề nghiệp cần phải được nâng lên một bậc. Tuy nhiên, hiện nay vẫn chưa có những quy định cụ thể về vấn đề này. Do đó, theo tôi, cần sớm có bộ quy định về đạo đức nghề nghiệp và cả pháp lý để có những giới hạn của AI đối với những lĩnh vực sáng tạo như báo chí”.

Mở rộng không gian phát triển cho các cơ quan báo chí bằng AI - Ảnh 4

“Trí tuệ nhân tạo (AI) đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống và đặc biệt trong truyền thông hiện nay. AI giúp đẩy nhanh tốc độ sản xuất, đồng thời giúp độc giả tăng khả năng trải nghiệm thông tin.

Tuy nhiên, tôi cho rằng việc báo chí coi trọng sử dụng AI trong sáng tạo tác phẩm là không nên. AI thách thức báo chí bởi độ trung thực và độ tin cậy. Người làm báo luôn luôn phải đòi hỏi “mắt thấy tai nghe”. Vậy, chúng ta cần xác định sử dụng AI theo hướng nào?

Tôi cho rằng theo hướng tích cực, AI có thể giúp tối ưu hóa quy trình ở một số lĩnh vực. Người làm báo phải hợp tác với AI, không đối đầu, song phải coi trọng tính sáng tạo của phóng viên, biên tập viên.

AI không thể thổi hồn, cảm xúc vào tác phẩm báo chí vì trách nhiệm của báo chí không chỉ là thông tin mà còn định hướng, dẫn dắt độc giả. Điều quan trọng nhất vẫn là năng lực, sự trung thực của nhà báo. Bên cạnh yêu cầu khắt khe, ứng dụng AI trong quy trình sản xuất báo điện tử, báo giấy là rất tốt. Song chúng ta không nên tuyệt đối hóa, không ưu thế hóa AI.

Báo Quân đội Nhân dân nhận thức rõ về việc đồng hành với AI, đưa một số ứng dụng AI vào sản xuất báo chí điện tử. Postcard là nơi được ứng dụng AI sớm, song chúng tôi rất thận trọng, bởi trước đây việc chuyển text sang AI có một số lỗi nhất định. Đến nay, mặc dù AI đã thông minh hơn song vẫn phải thận trọng.

Hiện tại, toàn tòa soạn chủ trương đẩy mạnh chuyển đổi số nhưng không khuyến khích phóng viên lạm dụng AI để thực hiện nghiệp vụ hàng ngày. Chúng tôi có những quy định như biểu đồ mang tính giải trí phải đề nghị nêu rõ sử dụng phương thức nào. Tòa soạn luôn khuyến khích phóng viên nắm bắt xu hướng công nghệ mới, trong đó có AI. Bên cạnh đó, sức lao động và đạo đức nghề nghiệp của phóng viên phải được đặt lên hàng đầu.

Trong bất kỳ thời kỳ nào hay bất kể công việc nào, niềm đam mê, yêu thích nghề nghiệp được hun đúc, giúp họ xác định theo đuổi con đường mình sẽ dấn thân. Đối với nhà báo càng đòi hỏi sự “say nghề”, dấn thân như các đồng nghiệp đi trước, nhà báo lão thành nhắc nhở người làm báo phải có tấm lòng, “tâm sáng, bút sắc lòng trong”. Tình yêu nghề nghiệp gắn với trách nhiệm nghề nghiệp phải được đặt lên hàng đầu. Điều này càng đòi hỏi người làm báo phải tích lũy kinh nghiệm, đạo đức, trí tuệ, giúp ngòi bút không bị cùn đi, tạo ra tác phẩm báo chí được bạn đọc đón nhận”.

Mở rộng không gian phát triển cho các cơ quan báo chí bằng AI - Ảnh 5

“Trong bối cảnh công nghệ thay đổi từng ngày, đặc biệt là sự bứt tốc của trí tuệ nhân tạo (AI), việc các tòa soạn chủ động thích ứng là yêu cầu cần thiết. Với những người làm nghề, đây vừa là cơ hội, vừa là thách thức.

Ứng dụng AI đúng cách vào quy trình làm báo không chỉ giúp nâng cao năng suất mà còn cải thiện chất lượng nội dung. Chẳng hạn như phóng viên thay vì mất vài tiếng để bóc băng, thì chỉ cần vài giây nếu dùng AI; các tác vụ như xử lý hình ảnh, biểu đồ, dịch thuật, tìm kiếm thông tin sơ cấp… cũng được rút ngắn đáng kể nhờ AI.

Tại VietTimes, chúng tôi cũng đã và đang tích cực ứng dụng công nghệ vào quy trình sản xuất. Từ việc dịch thuật bằng AI đến phân tích hành vi người đọc để xác định chủ đề, xu hướng và xây dựng nội dung sát với nhu cầu độc giả,...

Không thể phủ nhận rằng sự phát triển của AI cũng kéo theo những lo ngại về nguy cơ thay thế nhân lực trong nhiều lĩnh vực. Nhưng riêng với báo chí, tôi tin rằng điều đó rất khó xảy ra. Tôi từng thử để AI viết một bài báo và nhận ra rằng AI chỉ có thể tái tổ hợp dữ liệu sẵn có, chứ không thể sáng tạo. Nhưng kể cả các mô hình AI tạo sinh dù có thể “sáng tạo”, nhưng nếu suy luận bị sai lệch, điều này cũng rất nguy hiểm trong báo chí.

AI không thể điều tra hiện trường, không cảm nhận được cảm xúc, không thể tạo ra một tác phẩm báo chí giàu chiều sâu, có tư duy phân tích sắc sảo, một góc nhìn mới mẻ, hay biết lăn lộn ngoài hiện trường để có tác phẩm báo chí chất lượng. Điều này chứng minh AI không thể thay thế những nhà báo hay phóng viên có dấu ấn cá nhân, luôn tạo ra sản phẩm khác biệt, độc quyền. Ngược lại, những người làm nghề thiếu sáng tạo, không chịu đổi mới, nguy cơ bị AI thay thế là hoàn toàn có khả năng.

Tôn chỉ của báo chí là trung thực và khách quan. Vì vậy, khi sử dụng AI trong sản xuất nội dung, yếu tố chính xác phải được đặt lên hàng đầu. Bản thân AI không có khả năng phân biệt đúng – sai, nhất là những mô hình mã nguồn mở “quét” mọi loại dữ liệu, kể cả những nội dung kém chất lượng, trôi nổi trên Internet.

Cũng chính vì vậy, tôi thực sự đánh giá cao mô hình AI của Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy vì chỉ sử dụng dữ liệu đã qua thẩm định, không học từ người dùng, giúp thông tin được đảm bảo độ tin cậy ở mức cao nhất”.

Mở rộng không gian phát triển cho các cơ quan báo chí bằng AI - Ảnh 6

“Mỗi tiến bộ khoa học, công nghệ có tác động không nhỏ đến đời sống xã hội, song với báo chí thì đây là nơi tác động nhanh nhất, sớm nhất, có hiệu quả nhất. Từ khi chúng ta chuyển đổi số, đến giờ là AI, người làm báo không chỉ tuyên truyền, giới thiệu về AI mà ứng dụng AI trong cuộc sống.

AI là ứng dụng công nghệ mới có tác động rất mạnh mẽ trong cách thức làm báo. AI không chỉ giúp ở bề ngoài, mà còn đi sâu vào bên trong, từ cách thức làm bài, tìm đề tài, thậm chí là viết hộ bài. Tôi cho rằng công dụng của AI với người làm báo cho đến thời điểm này không thể đánh giá đơn giản được mà phải dùng từ “rất có tác dụng”.

Hiện, Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV) đã ứng dụng một số công đoạn của AI vào sản xuất như sử dụng Chat Box, Voice to Text, Text to Voice, phát thanh viên ảo (Postcard, Audio). Chúng tôi chưa sử dụng AI trên sóng phát thanh vì phát thanh viên ảo chưa đáp ứng được yêu cầu của một người phát thanh. Tôi nghĩ với một phát thanh viên còn phải thể hiện được tình cảm, vai trò, style riêng của mình.

Nhưng qua tìm hiểu tại sự kiện ra mắt Marcom-AI Platform - nền tảng công nghệ thúc đẩy lĩnh vực truyền thông và công bố thành lập Liên minh Dữ liệu và Trí tuệ nhân tạo (D.A Alliance) của Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy vừa qua, tôi thấy VnEconomy có hướng đi rất đúng đắn khi có thể đưa ra phát thanh viên bản quyền, có bản sắc.

Thực sự khi ứng dụng AI trong báo chí, chúng ta hoàn toàn có thể lo ngại về tin tức giả, hình ảnh giả hoặc video giả mạo… Vì vậy việc không nói rõ cách thức là do AI tạo ra thì phải bị coi là vi phạm nghề nghiệp.

Trong tương lai, tôi nghĩ rằng AI có thể ngày càng thông minh hơn, làm tốt hơn công việc. Vừa qua có hội thảo đặt vấn đề “Nhà báo ở đâu khi AI ngày càng giỏi hơn?”, nhưng các ý kiến đều cho rằng AI dù có giỏi đến nhường nào cũng không thể thay thế được con người.

Tôi cho rằng các công nghệ này là công cụ phục vụ, góp phần hỗ trợ công việc nên các nhà báo cần có tâm thế để đón nhận, làm chủ nó. Việc Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy đón đầu xu thế là rất phù hợp, bởi khi đón đầu, chúng ta không bị AI điều khiển mà ta điều khiển AI”.

Mở rộng không gian phát triển cho các cơ quan báo chí bằng AI - Ảnh 7

VnEconomy 20/06/2025 13:00

 

Nội dung đầy đủ của bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 24+25-2025 phát hành ngày 16/06/2025. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây:  

https://postenp.phaha.vn/tap-chi-kinh-te-viet-nam/detail/1453

Mở rộng không gian phát triển cho các cơ quan báo chí bằng AI - Ảnh 8