Mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị định 143/2024/NĐ-CP về bảo hiểm tai nạn lao động theo hình thức tự nguyện đối với người lao động làm việc không theo hợp đồng lao động, có hiệu lực từ ngày 1/1/2025. Trong đó, quy định về phương thức đóng và mức đóng của người lao động tham gia bảo hiểm tai nạn lao động tự nguyện.
Về phương thức đóng, người lao động tham gia bảo hiểm tai nạn lao động tự nguyện đăng ký với cơ quan Bảo hiểm xã hội theo một trong hai phương thức đóng sau đây: Đóng 6 tháng một lần; Đóng 12 tháng một lần.
Người đang tham gia bảo hiểm tai nạn lao động tự nguyện được thay đổi phương thức đóng. Việc thay đổi phương thức đóng được thực hiện sau khi đã hoàn thành chu kỳ đóng đã đăng ký trước đó.
Mức đóng bảo hiểm tai nạn lao động tự nguyện như sau: Mức đóng 6 tháng bằng 6% tháng lương tối thiểu vùng IV; Mức đóng 12 tháng bằng 12% tháng lương tối thiểu vùng IV.
Theo mức lương tối thiểu vùng hiện đang áp dụng tại Nghị định 74/2024/NĐ-CP thì mức lương tối thiểu tháng vùng IV hiện bằng 3,45 triệu đồng/tháng.
Như vậy, mức đóng bảo hiểm tai nạn lao động tự nguyện từ ngày 1/1/2025 nếu áp dụng theo mức lương tối thiểu tháng vùng IV nêu trên thì sẽ có mức đóng như sau: Mức đóng 6 tháng bằng 6% tháng lương tối thiểu vùng IV = 207.000 đồng. Mức đóng 12 tháng bằng 12% tháng lương tối thiểu vùng IV = 414.000 đồng.
Về thời điểm đóng, đóng lần đầu ngay khi đăng ký tham gia bảo hiểm tai nạn lao động tự nguyện. Lần tiếp theo, trong vòng 10 ngày trước khi hết chu kỳ đóng; và ngay khi đăng ký lại bảo hiểm tai nạn lao động tự nguyện.
Bên cạnh đó, Nghị định 143 cũng quy định người lao động làm việc không theo hợp đồng lao động tham gia bảo hiểm tai nạn lao động tự nguyện được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng theo tỷ lệ phần trăm (%) trên mức đóng bảo hiểm tai nạn lao động.
Cụ thể, bằng 30% đối với người tham gia bảo hiểm tai nạn lao động tự nguyện thuộc hộ nghèo theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn. Bằng 25% đối với người tham gia bảo hiểm tai nạn lao động tự nguyện thuộc hộ cận nghèo theo mức chuẩn hộ cận nghèo khu vực nông thôn; bằng 10% đối với người lao động khác.
Người lao động tham gia bảo hiểm tai nạn lao động tự nguyện thuộc đối tượng được hỗ trợ, nộp số tiền đóng phần trách nhiệm đóng của mình cho cơ quan Bảo hiểm xã hội, hoặc tổ chức dịch vụ được cơ quan Bảo hiểm xã hội ủy nhiệm theo quy định của pháp luật.
Định kỳ 6 tháng hoặc 12 tháng, cơ quan Bảo hiểm xã hội tổng hợp số đối tượng được hỗ trợ, số tiền thu của đối tượng và số tiền ngân sách nhà nước hỗ trợ theo mẫu do Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành sau khi có ý kiến thống nhất của Bộ Tài chính, gửi cơ quan tài chính để chuyển kinh phí vào Quỹ Bảo hiểm xã hội.
Cơ quan tài chính căn cứ quy định về phân cấp quản lý ngân sách của địa phương, và bảng tổng hợp đối tượng tham gia bảo hiểm tai nạn lao động tự nguyện, kinh phí ngân sách Nhà nước hỗ trợ do cơ quan Bảo hiểm xã hội chuyển đến, có trách nhiệm chuyển kinh phí vào Quỹ bảo hiểm tai nạn lao động tự nguyện 6 tháng một lần. Chậm nhất đến ngày 31/12 hằng năm phải thực hiện xong việc chuyển kinh phí hỗ trợ vào Quỹ bảo hiểm tai nạn lao động tự nguyện của năm đó.
Kinh phí hỗ trợ tiền đóng cho người lao động tham gia bảo hiểm tai nạn lao động tự nguyện do ngân sách địa phương đảm bảo theo phân cấp ngân sách Nhà nước hiện hành.
Người lao động làm việc không theo hợp đồng lao động chiếm đa số trong lực lượng lao động của nước ta hiện nay, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Tính đến hết quý 3/2024 là 33,2 triệu người, tỷ lệ lao động có việc làm phi chính thức là 64,6%, vẫn còn khá cao – theo số liệu của Tổng cục Thống kê.
Tuy nhiên, đang có nhiều người lao động trong khu vực này bị tai nạn lao động nghiêm trọng trong quá trình lao động. Khi bị tai nạn lao động, họ cũng cần được chữa trị và có các khoản hỗ trợ để giảm bớt những khó khăn trong cuộc sống.
Vì vậy, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cho rằng việc ban hành Nghị định về bảo hiểm tai nạn lao động theo hình thức tự nguyện đối với người lao động làm việc không theo hợp đồng lao động, góp phần đồng bộ các chính sách trong bảo đảm an sinh xã hội.