Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, người dân không chỉ được Nhà nước hỗ trợ mức đóng mà còn được hưởng nhiều quyền lợi thiết thực như: có cơ hội được hưởng lương hưu hàng tháng và được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí để đảm bảo cuộc sống và chăm sóc sức khỏe khi hết tuổi lao động; người thân được nhận chế độ tử tuất khi chẳng may người tham gia qua đời.
Theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam, năm 2017 – trước thời điểm Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội ban hành, số người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện của cả nước là 224.000 người. Từ khi triển khai Nghị quyết 28, số người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện không ngừng tăng. Nếu như năm 2018 toàn quốc có trên 277.000 người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện thì đến hết tháng 3/2023, con số này là gần 1,5 triệu người (gấp 5,4 lần so với thời điểm năm 2018).
Cùng với quá trình xây dựng Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, các quy định về bảo hiểm xã hội tự nguyện được sửa đổi theo hướng gia tăng quyền lợi thụ hưởng; thực hiện chính sách hỗ trợ tiền đóng nhằm khuyến khích, thúc đẩy người dân tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện để tự đảm bảo an sinh cho chính mình.
Theo đó, khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, người dân sẽ được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng theo tỷ lệ phần trăm (%) trên mức đóng bảo hiểm xã hội hằng tháng bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn.
Cụ thể, bằng 30% đối với người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện thuộc hộ nghèo; bằng 25% đối với người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện thuộc hộ cận nghèo; bằng 10% đối với các đối tượng khác.
Thời gian hỗ trợ tùy thuộc vào thời gian tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện thực tế của người tham gia nhưng tối đa không quá 10 năm (120 tháng).
Sau khi được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng, mức đóng của người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện hiện nay như sau:
Bên cạnh đó, nhằm tạo điều kiện cho người lao động tự do được tiếp cận và thụ hưởng chính sách bảo hiểm xã hội, hiện nay, nhiều tỉnh còn hỗ trợ thêm từ ngân sách địa phương cho người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện ngoài mức quy định của Nhà nước. Do đó, số tiền thực đóng của người dân khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện tại các địa phương này tiếp tục thấp hơn.
Không chỉ được lựa chọn mức đóng, người lao động khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện còn được lựa chọn phương thức đóng phù hợp với thu nhập của bản thân.
Theo đó, họ có thể đóng định kỳ hằng tháng; 3 tháng một lần; 6 tháng một lần; 12 tháng một lần; nhiều năm một lần (không quá 5 năm/lần). Hoặc đóng 1 lần cho những năm còn thiếu (không quá 10 năm) để đủ điều kiện hưởng lương hưu.
Ngoài ra, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện khi có đủ các điều kiện theo quy định, được hưởng các chế độ như được hưởng lương hưu hằng tháng để có nguồn thu nhập ổn định khi hết tuổi lao động.
Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được hưởng lương hưu hằng tháng khi đủ điều kiện; lương hưu với mức hưởng cao hơn nhiều so với mức đóng và định kỳ được điều chỉnh tăng theo chỉ số giá tiêu dùng, tăng trưởng kinh tế phù hợp với ngân sách Nhà nước và Quỹ bảo hiểm xã hội để đảm bảo cuộc sống của người tham gia.
Họ cũng sẽ được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí trong suốt quá trình hưởng lương hưu, với mức hưởng bằng 95% chi phí khám bệnh, chữa bệnh.
Bên cạnh đó, thân nhân được hưởng chế độ tử tuất nếu người tham gia qua đời. Cụ thể, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện có thời gian đóng từ đủ 60 tháng trở lên, hoặc người đang hưởng lương hưu khi qua đời, người lo mai táng được nhận trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở.
Trường hợp người đang đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, đang bảo lưu thời gian đóng, đang hưởng lương hưu mất thì thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần.
Hiện nay, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện thực hiện các thủ tục đăng ký theo các hình thức: trực tiếp (qua Tổ chức dịch vụ được ủy quyền thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế hoặc cơ quan Bảo hiểm xã hội nơi cư trú hoặc tạm trú), hoặc trực tuyến (qua Cổng Dịch vụ công Bảo hiểm xã hội Việt Nam hoặc Cổng Dịch vụ công quốc gia).
Để tra cứu thông tin về bảo hiểm xã hội tự nguyện, người lao động có thể tra cứu theo 3 phương thức, qua: Cổng Thông tin điện tử Bảo hiểm xã hội Việt Nam: baohiemxahoi.gov.vn; Hotline - Tổng đài hỗ trợ, chăm sóc khách hàng: 1900 9068 và ứng dụng VssID-Bảo hiểm xã hội số.