Dự án GIC Việt Nam là một hợp phần của Chương trình các trung tâm đổi mới sáng tạo xanh trong nông nghiệp và thực phẩm, thuộc sáng kiến toàn cầu "Một thế giới không nạn đói" (One World- No Hunger) do Bộ Hợp tác Kinh tế và Phát triển Đức (BMZ) tài trợ, thực thi bởi Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ) tại 15 nước châu Phi và châu Á.
Dự án có tổng vốn đầu tư hơn 7 triệu euro được phối hợp thực hiện bởi GIZ, Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) triển khai từ năm 2021- 2025 tại 6 tỉnh, thành phố vùng đồng bằng sông Cửu Long: Cần Thơ, An Giang, Đồng Tháp, Hậu Giang, Kiên Giang và Sóc Trăng.
Tại hội nghị tổng kết dự án ngày 10/3/2025, Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn cho biết dự án thực hiện trên 2 chuỗi giá trị nông sản chủ lực là lúa gạo và xoài nhằm hỗ trợ cải thiện thu nhập cho các hộ sản xuất nhỏ, tạo thêm việc làm, nâng cao khả năng chống chịu của các chuỗi giá trị lúa gạo và xoài thông qua những mô hình kinh doanh có tính cạnh tranh, giảm thiểu tác động môi trường.
Dự án đã thúc đẩy đổi mới sáng tạo thông qua việc triển khai 10 giải pháp tiên tiến dành cho nông hộ, bao gồm 6 giải pháp cho chuỗi giá trị lúa gạo và 4 giải pháp cho chuỗi xoài.
Cụ thể, đối với lúa, gồm: Canh tác lúa gạo bền vững (SRP), tưới nước ngập khô xen kẽ (AWD), quản lý mức tồn dư hóa chất tối đa (MRL), quản lý dịch hại tổng hợp (IPM), mô hình sản xuất lúa hữu cơ trên ruộng lúa- tôm, quản lý rơm rạ, lớp học kinh doanh cho nông dân (FBS).
Kết quả trên mô hình sản xuất lúa cho thấy, lượng nước tiêu thụ giảm 28%, lượng phân bón hóa học giảm 8,6%, lượng phát thải khí nhà kính giảm 63% so với phương thức sản xuất truyền thống. Nông dân thu lợi nhuận trung bình cao hơn 8-11% so với ngoài mô hình.
Đối với xoài, gồm: Kỹ thuật tỉa cành tạo tán cho cây xoài, quản lý dinh dưỡng trong đất, tưới tiêu bền vững, MRL và IPM. Với mô hình xoài, lượng phân bón hóa học giảm 25%, thời gian bảo quản tăng 500% (từ 7 ngày lên 35 ngày), năng suất tăng 29%, thu nhập bình quân tăng 20%...
Đại diện Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, Sở Nông nghiệp và Môi trường Đồng Tháp thông tin: lợi nhuận mô hình cao hơn bình quân gần 3 triệu đồng/ha, giảm giá thành sản xuất 449 đồng/kg so với canh tác truyền thống. Giảm phát thải khí nhà kính 2-3 tấn CO2/ha/vụ, giảm lượng phân hóa học, thuốc bảo vệ thực vật 20-30%.
Bên cạnh đó, người nông dân thu gom rơm để sản xuất nấm, ủ phân hữu cơ... Mô hình sản xuất nấm thu lợi hơn 48 triệu đồng/1.000m2; sản xuất giá thể hữu cơ từ nguồn rơm sau trồng nấm cho lợi nhuận 120 triệu đồng/năm; áp dụng các giải pháp kỹ thuật trên xoài lãi cao hơn 26 triệu đồng/ha.
Không chỉ dừng lại ở cấp nông hộ, dự án cũng triển khai các giải pháp đổi mới cho các hợp tác xã và doanh nghiệp vừa và nhỏ như: Giải pháp quản lý kinh doanh cho hợp tác xã lúa gạo, canh tác lúa gạo theo hợp đồng và cải thiện năng lực cung cấp dịch vụ nông nghiệp, kinh doanh sản phẩm thương hiệu (gạo và xoài), quản lý thất thoát sau thu hoạch đối với xoài. Những đổi mới này giúp nâng cao năng suất, giảm tác động môi trường và tăng tính bền vững cho sản xuất nông nghiệp.
Những bài học kinh nghiệm cùng các đổi mới sáng tạo thực hiện từ dự án sẽ là những công cụ, giải pháp hữu ích thúc đẩy tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Những kinh nghiệm từ dự án sẽ đóng góp thiết thực cho triển khai các đề án quan trọng của ngành nông nghiệp, đặc biệt Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao phát thải thấp vùng đồng bằng sông Cửu Long.
Google translate