Tại cuộc họp thông tin, triển khai Nghị quyết 98/2023/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM, vào tối 13/7/2023, Chủ tịch Ủy ban nhân dân TP.HCM Phan Văn Mãi cho biết các dự án phát triển hạ tầng giao thông được áp dụng nhiều và kỳ vọng sẽ thu hút được lớn nguồn lực cho phát triển. Cụ thể, đó là việc khởi động lại các dự án theo cơ chế hợp tác công tư hợp đồng BT, BOT bị tắc lâu nay.
Người đứng đầu chính quyền TP.HCM cho biết, trong cơ chế chính sách mới mô hình phát triển đô thi theo định hướng phát triển giao thông được kỳ vọng giúp TP.HCM tận dụng được không gian dọc các tuyến metro, đường Vành đai 3 TP.HCM; theo đó, cơ chế này cho phép thành phố sử dụng ngân sách địa phương triển khai dự án đầu tư công độc lập để thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư. Đặc biệt, Nghị quyết 98 cho phép thành phố mở rộng lĩnh vực áp dụng đầu tư theo phương thức công tư (PPP) đối với các dự án lĩnh vực thể thao, văn hoá.
Với các dự án BT, ông Phan Văn Mãi thừa nhận đây là một hình thức huy động đúng nhưng một thời gian dài, chúng ta đã vận hành sai (đổi đất lấy hạ tầng – NV). Bây giờ chúng ta sẽ vận hành theo hướng BT trả bằng tiền mặt cho nhà đầu tư, bằng cách đấu giá đất, thu tiền mặt, trả bằng tiền mặt và sẽ không áp dụng việc đổi đất lấy hạ tầng như trước.
Là người từng đặt vấn đề về phát triển “kinh tế giao thông”, lấy giao thông (các dự án hạ tầng giao thông) làm định hướng cho phát triển kinh tế - xã hội nói chung, Chủ tịch Ủy ban nhân dân TP.HCM Phan Văn Mãi nhận định rằng, “Khơi thông được giao thông là khơi thông được nguồn lực rất lớn cho TP.HCM để giữ vai trò đầu tàu kinh tế”.
Cụ thể, phát triển đô thị theo tuyến giao thông (TOD) sẽ là mô hình đô thị mới mà TP.HCM theo đuổi, như dọc tuyến Vành đai 3, tuyến metro số 1 Bến Thành – Suối Tiên, tuyến metro số 2 Bến Thành – Tham Lương cùng nhiều tuyến khác trong sắp tới. “Cơ chế này cho phép TP.HCM sử dụng ngân sách địa phương triển khai dự án đầu tư công độc lập để thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư”, ông Mãi nói.
Người đứng đầu chính quyền TP.HCM cũng cho biết Thành phố kỳ vọng, với việc thí điểm Nghị quyết 98, Thành phố sẽ giải quyết những tồn đọng ở những dự án đang dang dở, bế tắc. Nghị quyết này cũng giải quyết khó khăn cho các dự án nhà ở xã hội, tuy nhiên cũng không phải gỡ được tất cả các khó khăn. “Vì vậy, để triển khai Nghị quyết 98, trước hết Thành phố phải chủ động, sau đó sự đồng hành của trung ương, cùng sự tham gia của nhân dân và các cơ quan báo chí, truyền thông”, ông Mãi nhấn mạnh.
Ngày 24/6/2023, tại kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XV, với tỷ lệ 97,37% đại biểu quốc hội tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 98 thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM. Nghị quyết này nhằm thay thế Nghị quyết số 54/2017/QH14 trước đó về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM, và có hiệu lực kể từ ngày 01/8/2023.
Ngày 10/7/2023, tại kỳ họp thứ 10 Hội đồng nhân dân TP.HCM khóa X, Hội đồng nhân dân TP.HCM đã biểu quyết ban hành Nghị quyết số 18/NQ-HĐND triển khai thực hiện Nghị quyết 98 của Quốc hội.
Theo Nghị quyết 98/2023/QH15, Hội đồng nhân dân TP.HCM được giao 14 nhiệm vụ. Bao gồm: Ban hành tiêu chí, điều kiện, mức hỗ trợ, nội dung, thời gian hỗ trợ giảm nghèo, giải quyết việc làm; quy định quy mô tổng mức đầu tư tối thiểu của dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư trong lĩnh vực y tế, giáo dục đào tạo, thể thao, văn hóa; ban hành danh mục dự án áp dụng loại hợp đồng xây dựng - vận hành - chuyển giao đối với dự án đầu tư xây dựng nâng cấp, mở rộng, hiện đại hóa công trình đường bộ hiện hữu…
Ngày 11/7/2023, Chủ tịch Ủy ban nhân dân TP.HCM Phan Văn Mãi đã ký ban hành Quyết định 2896/QĐ-UBND nhằm cụ thể hóa Chỉ thị số 27/CT/TU của Thành ủy và Nghị quyết số 18/NQ-HĐND của Hội đồng nhân dân TP.HCM triển khai thực hiện Nghị quyết 98/2023/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM.
Quyết định 2896 yêu cầu các sở ngành, doanh nghiệp thuộc TP.HCM, ủy ban nhân dân các quận, huyện và TP. Thủ Đức chủ động tổ chức hội nghị quán triệt, triển khai Nghị quyết 98 của Quốc hội đến từng cán bộ, công chức, viên chức, người lao động bằng hình thức phù hợp nhằm nâng cao nhận thức, tạo sự thống nhất, đồng thuận, khơi dậy và phát huy mạnh mẽ truyền thống năng động sáng tạo quyết tâm thực hiện có hiệu quả các cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM.