Trên các nền tảng mạng xã hội, chúng ta dễ dàng bắt gặp hàng loạt video "bóc túi mù" thu hút hàng triệu lượt xem. Đặc biệt, giới trẻ Gen Z và Gen Alpha đang dành rất nhiều thời gian để xem và theo dõi những đoạn video này, thể hiện sự tò mò và thích thú với hình thức giải trí mới lạ.
Thị trường "túi mù" đang chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ với tổng doanh thu ước tính lên đến 4,6 tỷ đồng trên các sàn thương mại điện tử lớn như Shopee, Lazada, Tiki và Sendo. Theo thống kê từ Metric, gần 170.000 sản phẩm đã được bán ra, đặc biệt tăng trưởng vượt bậc trong tháng 9. Với mức giá phải chăng, dao động từ 10.000 - 50.000 đồng, sản phẩm này đã nhanh chóng trở thành "cơn sốt" tiêu dùng mới.
Con số này cho thấy sự phổ biến đáng kinh ngạc của trào lưu "túi mù". Tuy nhiên, đằng sau sự hào hứng ban đầu, việc tiêu dùng bốc đồng và những rủi ro tiềm ẩn đang đặt ra nhiều câu hỏi về “túi mù".
TÚI MÙ LÀ GÌ?
Túi mù, bắt nguồn từ trào lưu hộp mù - blind box, là một hiện tượng đang làm mưa làm gió trên mạng xã hội. Giống như việc mở một chiếc hộp kho báu, người mua sẽ không biết mình sẽ tìm thấy gì bên trong. Chính sự bất ngờ này đã tạo nên sức hấp dẫn mãnh liệt, khiến nhiều người sẵn sàng bỏ ra một số tiền không nhỏ để trải nghiệm cảm giác hồi hộp, thú vị.
Khi mua túi mù, người tiêu dùng chỉ có thể biết được chủ đề của túi, không biết rằng cụ thể trong túi sẽ là món đồ với chi tiết như thế nào. Những túi phổ biến hiện nay thường là những con vật đồ chơi bằng nhựa, có hình rất thú vị, đáng yêu. Chính vì thiết kế dễ nhìn, mức giá rẻ cùng yếu tố ngẫu nhiên, bất ngờ đã khiến người tiêu dùng “phát cuồng” với trào lưu này.
Nhiều người có ảnh hưởng trên mạng xã hội đã liên tục tổ chức các buổi “livestream bóc túi mù”. Người chơi sẽ chuyển khoản cho những người này để được “bóc túi", với các thể lệ hấp dẫn như “mua càng nhiều càng được tặng nhiều, bóc trùng 1 cặp sẽ được tặng thêm một túi mù”... Đặc biệt, nhiều ca sĩ, diễn viên nổi tiếng cũng liên tục tham gia và “lăng xê" trào lưu này.
ẢNH HƯỞNG NGUY HẠI ĐẾN MÔI TRƯỜNG
Một trong những vấn đề đáng lo ngại nhất của trào lưu “xé túi mù" chính là lượng rác thải nhựa khổng lồ. Phần lớn các sản phẩm trong túi mù đều được làm bằng nhựa để đảm bảo tính thẩm mỹ. Mỗi sản phẩm trong túi mù đều được gói trong bọc nhỏ làm bằng nylon. Khi được mở ra, những chiếc bọc nylon thường bị vứt bỏ một cách tùy tiện, không có nào tái chế.
Lượng rác thải nhựa từ túi mù ngày càng tăng đã khiến cho các bãi rác quá tải, do nhựa phân huỷ rất chậm. Việc xử lý rác thải nhựa đòi hỏi chi phí cao và công nghệ phức tạp. Nhiều bãi rác không có điều kiện xử lý rác thải một cách hiệu quả, dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường trầm trọng.
Ngoài ra, quá trình sản xuất và tiêu dùng túi mù đã góp phần không nhỏ vào tình trạng ô nhiễm vi nhựa toàn cầu. Trong quá trình sản xuất, nhựa nguyên liệu bị mài mòn và phân hủy thành những hạt vi nhựa nhỏ li ti. Khi túi mù được sử dụng và vứt bỏ, chúng phân hủy dần dưới tác động của ánh nắng mặt trời, nhiệt độ và các yếu tố môi trường, giải phóng ra một lượng lớn vi nhựa vào môi trường.
Vi nhựa gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với hệ sinh thái. Nguy hiểm hơn, vi nhựa có thể di chuyển qua chuỗi thức ăn và cuối cùng xâm nhập vào cơ thể con người. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng vi nhựa có thể gây ra nhiều bệnh tật cho con người, bao gồm các vấn đề về hô hấp, tim mạch và hệ thần kinh.
Vi nhựa còn gây ô nhiễm đất, nước và không khí. Chúng xâm nhập vào đất, làm giảm khả năng hấp thụ nước và chất dinh dưỡng của đất, ảnh hưởng đến sự phát triển của cây trồng. Vi nhựa trôi nổi trên mặt nước, tạo thành các mảng rác thải khổng lồ, gây cản trở giao thông thủy và ảnh hưởng đến các hoạt động kinh tế ven biển. Vi nhựa cũng có thể bị gió cuốn đi và phân tán khắp nơi, gây ô nhiễm không khí.
TÁC ĐỘNG TÂM LÝ TIÊU CỰC
Một trong những tác động tiêu cực rõ rệt nhất của trào lưu “xé túi mù” là tâm lý FOMO (Fear of Missing Out - Sợ bỏ lỡ). Khi chứng kiến người người, nhà nhà tham gia vào trào lưu “xé túi mù", người chơi dễ bị cuốn vào vòng xoáy muốn thử chơi và sở hữu tất cả các mẫu. Áp lực này khiến họ tiêu dùng quá mức, chi tiêu vào các khoản không cần thiết và gây ra nhiều hệ lụy về sau.
Bên cạnh đó, cảm giác thất vọng và hụt hẫng cũng là điều dễ xảy ra khi không mở được món đồ mình mong muốn, hoặc không được trúng quà. Điều này có thể khiến người chơi cảm thấy buồn chán, gây ra những cảm xúc tiêu cực khác. Hoặc thậm chí, họ sẽ cố gắng mua thật nhiều túi mù để tăng cơ hội được trúng những món quà, hay món đồ mình yêu thích.
Việc chơi "túi mù" còn tạo ra thói quen tiêu dùng bốc đồng. Người chơi thường khó kiểm soát bản thân trước những sản phẩm mới, hấp dẫn, dẫn đến việc chi tiêu một cách lãng phí. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến tài chính cá nhân mà còn tạo ra gánh nặng kinh tế, khi những sản phẩm đồ chơi trong túi mù cũng chỉ để trưng bày, không phục vụ được những mục đích quan trọng hơn khác.
Một vấn đề đáng lo ngại khác là sự xuất hiện của hàng giả, hàng kém chất lượng trên thị trường "túi mù". Với mức giá rẻ, đa phần túi mù đều được sản xuất tại Trung Quốc, với các nguyên vật liệu không rõ nguồn gốc. Để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của người tiêu dùng, nhiều nhà sản xuất đã lợi dụng cơ hội này để sản xuất hàng giả, hàng nhái với chất lượng kém, gây tổn hại cho người tiêu dùng. Điều này không chỉ làm giảm niềm vui khi chơi "túi mù" mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro về sức khỏe và an toàn.
Chung quy lại, mặc dù trào lưu "xé túi mù" mang lại những giây phút thư giãn, giải trí, nhưng nó cũng đi kèm với nhiều hệ lụy tiêu cực. Để tránh những ảnh hưởng xấu, người tiêu dùng cần tỉnh táo, cân nhắc kỹ trước khi quyết định mua “túi mù" và không để bản thân bị cuốn vào vòng xoáy tiêu dùng bốc đồng.