Bị cáo Nguyễn Quang Hải (SN 1954, ở quận Long Biên, Hà Nội) lĩnh 4 năm tù; Lương Văn Thành (SN 1957, cựu Trưởng phòng Tài nguyên và môi trường huyện Gia Lâm) 4 năm 6 tháng tù, Lý Duy Khoa (SN 1989, cựu cán bộ phòng Tài nguyên và môi trường huyện Gia Lâm) 4 năm, Nguyễn Bá Hoán (SN 1973, cựu Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND thị trấn Trâu Qùy, huyện Gia Lâm) 3 năm 6 tháng tù, Phan Thế Long (SN 1976, cán bộ địa chính) 4 năm tù về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Riêng bị cáo Nguyễn Ngọc Thuần (SN 1963, cựu Trưởng ban dân vận huyện ủy Gia Lâm) lĩnh 36 tháng tù nhưng cho hưởng án treo về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Hội đồng xác định, hành vi của các bị cáo gây nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm đến tài sản thuộc sở hữu của người khác, xâm phạm hoạt động đúng đắn của cơ quản lý Nhà nước.
Sai phạm của bị cáo Thành và đồng phạm còn gây mất an ninh trật tự, gây hoang mang trong dư luận xã hội tại địa phương.
Quá trình xét xử, tòa án cấp sơ thẩm cũng xem xét, đánh giá thêm các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự đối với từng bị cáo. Một số bị cáo cũng chủ động nộp tiền để khắc phục hậu quả để làm căn cứ khi tòa án lượng hình.
Theo cáo trạng, năm 2011, Hoàng Văn Thành và Ngô Thị Thanh Thủy (đã chết) góp tiền mua 9 thửa đất nông nghiệp, diện tích 5.233m2 ở tổ dân phố Cửu Việt, thị trấn Trâu Qùy, huyện Gia Lâm, Hà Nội.
Do đây là đất nông nghiệp trồng lúa, không được phép chuyển nhượng cho người không trực tiếp sản xuất nông nghiệp nên UBND huyện Gia Lâm có văn bản yêu cầu các bên hủy bỏ giao dịch. Tuy nhiên, 9 hộ dân không trả lại tiền nên Thành và Thủy vẫn là người sử dụng khu đất trên.
Năm 2011, Thành lập ra CTCP kinh doanh tổng hợp – xây dựng và phát triển nhà Thành Đạt với mục đích xin lập dự án xây dựng nhà liền kề để bán đất. Năm 2012, UBND huyện Gia Lâm chấp thuận chủ trương đồng ý cho Công ty Thành Đạt lập dự án tại diện tích đất trên.
Đến năm 2015, 2016, Thành và Thủy nhờ người đứng tên nhận ủy quyền định đoạt 8/9 thửa đất trên. Đồng thời, nhóm của Thành xin tách thửa. Sau đó, Thành bán cho Nguyễn Quang Hải 2/29 thửa đất.
Để chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở đô thị và xin miễn giảm tiền sử dụng đất từ 70-90%, Thành và Nguyễn Quang Hải bàn nhau thuê các thương binh đứng tên các thửa đất trên.
Cáo buộc thể hiện, các bị cáo đã thuê 26 người có công với cách mạng với số tiền thuê từ 20 triệu đồng – 50 triệu đồng/người. Những người này ký hợp đồng ủy quyền cho Thành, Thủy và Hải làm thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Do vướng quy hoạch nên có 3/29 thửa đất không chuyển đổi mục đích sang đất ở.
Theo hồ sơ, Thành và Hải thống nhất để Hải gặp gỡ, trao đổi với lãnh đạo UBND huyện Gia Lâm để xin chuyển mục đích sử dụng đất.
Theo cáo trạng, bị cáo Phan Thế Long – cán bộ UBND thị trấn Trâu Qùy biết rõ khu đất này là của Thành và các thửa đất không phải là đất nông nghiệp nằm xen kẹt nhưng vẫn báo cáo sai sự thật và hoàn thiện thủ tục niêm yết công khai, trình lãnh đạo UBND thị trấn Trâu Qùy ký tờ trình gửi UBND huyện Gia Lâm đề nghị cho chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
Căn cứ kết quả thẩm định, đề xuất của Long, ông Nguyễn Bá Hoán – khi đó là Chủ tịch UBND thị trấn Trâu Qùy đã ký xác nhận vào 26 đơn trên.
Ngày 29/8/2016, ông Hoán ký tờ trình gửi UBND huyện Gia Lâm đề nghị cho phép 15 hộ dân được chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Ngày 22/2/2017, ông Hoán tiếp tục ký tờ trình do Long soạn thảo gửi UBND huyện Gia Lâm đề nghị cho phép 14 hộ dân được chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
Ở cấp huyện, bị cáo Lý Duy Khoa – cán bộ Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Gia Lâm không kiểm tra, xem xét điều kiện miễn giảm tiền sử dụng đất. Còn Lương Văn Thành ký tờ trình đề nghị cho phép các hộ dân được chuyển mục đích đất và giảm tiền chuyển mục đích sử dụng đất.
Theo Viện kiểm sát, ông Nguyễn Ngọc Thuần – khi đó là Phó Chủ tịch UBND huyện Gia Lâm không kiểm tra hiện trạng đất, không chỉ đạo kiểm tra điều kiện miễn giảm tiền sử dụng đất, trong hồ sơ không có kiến nghị của UBND cấp xã nơi người có công với cách mạng cư trú và kết quả xác minh lại của UBND cấp huyện.
Do tin tưởng cấp dưới, ông Thuần ký 26 quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất cho 26/29 thửa đất với diện tích hơn 3.400m2 và miễn giảm tiền sử dụng đất, gây thiệt hại cho nhà nước là hơn 20,4 tỷ đồng.
Ngoài ra, cơ quan điều tra còn làm rõ việc Thành lừa đảo, chiếm đoạt của anh Bùi Trung S. (ở quận Hà Đông) hơn 9,2 tỷ đồng.
Google translate