Vào đêm ngày 31/1 theo giờ Mỹ, thời điểm ngay trước khi Washington dự kiến áp thuế quan với hàng nhập khẩu từ Mexico, Canada và Trung Quốc như tuyên bố của Tổng thống Donald Trump trước đó, vị Tổng thống cho biết sẽ tiếp tục áp thuế quan với một số nhóm danh mục hàng nhập khẩu cụ thể từ giữa tháng 2.
“Mỹ sẽ áp thuế quan với con chip máy tính, dược phẩm, thép, nhôm, đồng, dầu và khí đốt nhập khẩu sớm nhất từ giữa tháng 2”, ông Trump nói với truyền thông tại Phòng Bầu Dục tại Nhà Trắng tối ngày thứ Sáu (31/1). “Điều này sẽ sớm xảy ra”.
Ông Trump cũng cho biết muốn tăng thuế quan với hàng nhập khẩu từ Liên minh châu Âu (EU) - đối tác thương mại “đối xử với Mỹ rất tệ” nhưng không nêu cụ thể thời điểm hay mức thuế thuế quan dự kiến.
Theo các nhà phân tích, thông báo việc dự định áp thuế quan với hàng hóa nhập khẩu thuộc một số danh mục và thuế quan với hàng hóa EU có vẻ là động thái riêng biệt với dự định tăng thuế quan 25% với hàng Mexico và Canada cũng như 10% thuế quan với hàng Trung Quốc dự kiến sẽ được thực thi từ ngày 1/2.
Theo ông Trump, các mức thuế quan do chính quyền của ông đưa ra sẽ được áp dụng thêm ngoài thuế quan hiện hành của Mỹ.
“Tôi cho rằng chuỗi cung ứng sẽ xảy ra sự gián đoạn tạm thời trong ngắn hạn và người dân sẽ hiểu điều đó”, ông Trump nói. “Thuế quan sẽ giúp chúng ta trở nên giàu có và mạnh mẽ”.
Trong ngắn hạn, các nhà lãnh đạo của Mexico, Canada và Trung Quốc, cũng như lãnh đạo của các doanh nghiệp Mỹ đang đổ dồn chú ý xem liệu ông Trump có đưa ra điều khoản miễn trừ cho các ngành công nghiệp lớn đã tích cực vận động hành lang với chính quyền mới hay không.
Theo một số quan chức Mỹ, dù đã có một số cuộc đàm phán về việc giảm mức độ áp thuế quan với các quốc gia mục tiêu trên, nhưng ông Trump có thể vẫn quyết định triển khai kế hoạch thuế quan một cách toàn diện.
Suốt nhiều tuần qua, các ngành công nghiệp lớn của Mỹ như dầu khí và ô tô đã vận động hành lang tích cực để được miễn trừ áp thuế quan mới. Các ngành này cảnh báo rằng thuế quan có thể làm tăng giá cả hàng hóa và gây ra nhiều vấn đề với chuỗi cung ứng.
Cũng tại Phòng Bầu Dục, ông Trump cho biết Canada, Mexico và Trung Quốc khó có thể làm gì để tránh trước thuế quan trước ngày 1/2, nhưng ông đang cân nhắc áp thuế quan thấp hơn với dầu thô Canada, cụ thể là 10% thay vì 25%.
Việc áp thuế từ ngày 1/2 được xem là khởi đầu của một cuộc chiến thương mại mới trong nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump.Trong khi đó, cả Canada và Mexico đều đã chuẩn bị một danh sách các biện pháp trả đũa thuế quan với hàng nhập khẩu từ Mỹ.
Vào sáng ngày 31/1, Thủ tướng Canada Justin Trudeau nhấn mạnh lại rằng Canada sẽ có phản ứng "mạnh mẽ nhưng hợp lý" với động thái thuế quan của Mỹ. Ông cũng đồng thời cảnh báo rằng kinh tế Canada có thể bị ảnh hưởng và khẳng định sẽ không “tô hồng” tình hình thực tế. Gần đây, Ngân hàng Trung ương Canada (BOC) cảnh báo rằng xung đột thương mại với Mỹ có thể đẩy nền kinh tế nước này rơi vào tình cảnh hỗn loạn.
Cùng ngày, Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum khẳng định chính phủ Mexico sẵn sàng đón nhận thuế quan của ông Trump và sẽ có phản ứng phù hợp.
“Chúng tôi có kế hoạch A, B, C với mọi quyết định của Chính phủ Mỹ”, bà Sheinbaum cho biết. “Điều quan trọng cần nhớ là những tác động của việc áp thuế quan với nền kinh tế Mỹ”.
Bộ trưởng Kinh tế Mexico Marcelo Ebrard cho biết mức thuế quan 25% đối với hàng hóa Mexico khiến người tiêu dùng Mỹ tốn thêm hàng tỷ USD và ảnh hưởng tới hàng triệu hộ gia đình.
“Mexico là nước xuất khẩu chính của các thành phẩm như ô tô, máy tính, màn hình TV và tủ lạnh vào Mỹ. Bên cạnh đó, thuế quan cũng sẽ làm tăng giá trái cây, rau quả tươi, thịt và bia. Tác động sẽ lớn hơn tại các bang biên giới và thành phố tiêu thụ nhiều hàng Mexico như California, Texas, Florida và Arizona”, ông Ebrard nói.
Trong 11 tháng đầu năm 2024, Canada và Mexico chiếm khoảng 28% tổng kim ngạch nhập khẩu của Mỹ, còn Trung Quốc chiếm khoảng 13,5%.
Google translate