Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy ngày 23/2 tuyên bố ông sẵn sàng từ chức nếu điều đó mang lại hòa bình cho đất nước. Ông cũng nói ông tình nguyện đổi lấy sự ra đi của mình khỏi cương vị Tổng thống để lấy địa vị thành viên cho Ukraine trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
“Nếu việc đó có nghĩa là hòa bình cho Ukraine, nếu người ta thực sự cần tôi rơi vị trí này, tôi sẵn sàng”, hãng tin Reuters dẫn lời ông Zelenskiy trả lời tại một cuộc họp báo khi được hỏi liệu ông có sẵn sàng từ nhiệm hay không nếu một động thái như vậy đồng nghĩa với hòa bình.
“Tôi có thể đổi chức vụ của mình lấy địa vị thành viên NATO, ngay lập tức, nếu điều kiện là như vậy”, ông nói thêm.
HAI NHÀ LÃNH ĐẠO CĂNG THẲNG
Tuần vừa rồi, Tổng thống Mỹ Donald Trump hối thúc Ukraine tổ chức bầu cử, thậm chí gọi ông Zelenskiy là một “nhà độc tài” - ý nói tới việc nhiệm kỳ chính thức 5 năm của ông Zelenskiy đã kết thúc vào năm 2024. Trước đó, Nga đã đề cập tới vấn đề này để cho rằng ông Zelenskiy không phải là một nhà lãnh đạo hợp pháp của Ukraine.
Luật của Ukraine không cho phép tổ chức bầu cử trong tình trạng thiết quân luật, trong khi Ukraine đã công bố tình trạng thiết quân luật kể từ khi Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở nước này vào tháng 2/2022. Ông Trump cũng đưa ra một tuyên bố vô căn cứ là tỷ lệ ủng hộ ông Zelenskiy chỉ còn 4%.
“Tôi sẵn sàng không cầm quyền trong nhiều thập kỷ, nhưng cũng sẽ không để Nga kiểm soát lãnh thổ của Ukraine”, ông Zelenskiy tuyên bố.
Một cuộc khảo sát công bố kết quả vào tuần vừa rồi cho thấy ông Zelenskiy có tỷ lệ ủng hộ 63%. Tại cuộc họp báo ngày 23/2, ông đã đề cập đến số liệu này khi nhắc đến những tuyên bố của ông Trump, nói rằng tuyên bố vô căn cứ của ông Trump về tỷ lệ ủng hộ ông là “nguy hiểm”. “Tôi tin đó không phải là một lỗi vô tình, mà là hành động đưa thông tin sai có ảnh hưởng”, ông Zelenskiy nói.
Mối quan hệ giữa ông Trump và ông Zelenskiy đã trở nên căng thẳng trong những tuần gần đây, trong bối cảnh Mỹ khởi động đàm phán với Nga để tìm ra một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột Nga - Ukraine.
Ông Zelenskiy phản đối ý tưởng tổ chức bầu cử trong lúc đất nước đang chiến tranh - một quan điểm nhận được sự ủng hộ của cả các đối thủ chính trị trong nước của ông. Nhà lãnh đạo Ukraine cũng nói ông muốn ông Trump là mối đối tác của Ukraine hơn là chỉ đơn thuần là một trung gian giữa Kiev và Moscow. “Tôi thực sự muốn Mỹ giữ một vai trò lớn hơn hòa giải. Mỹ chỉ làm trung gian thôi là chưa đủ”, ông Zelenskiy nói tại cuộc họp báo.
Cuộc gặp cấp cao giữa các quan chức Mỹ và Nga vào tuần trước diễn ra mà không có sự tham gia của Ukraine hay đại diện Liên minh châu Âu (EU). Điều này khiến cả Kiev và Brussels đều lo ngại rằng Mỹ sẽ vội vã đi đến một thỏa thuận với Nga gây bất lợi cho cả Ukraine và châu Âu.
Trước cuộc gặp đó, ông Trump đã nói rằng một thỏa thuận hòa bình cho Ukraine sẽ không bao gồm việc nước này gia nhập NATO và sẽ là “ảo tưởng” nếu Ukraine muốn quay trở lại đường biên giới như trước năm 2014 - thời điểm Nga sáp nhập bán đảo Crimea ly khai khỏi Ukraine.
ÔNG TRUMP MUỐN KHOÁNG SẢN UKRAINE
Ông Trump nói Ukraine nên trao cho Mỹ số nguyên vật liệu thô quan trọng trị giá 500 tỷ USD để trả lại số viện trợ mà Kiev đã nhận được từ chính quyền Tổng thống Joe Biden. Tuy nhiên, ông Zelenskiy đã từ chối ký một đề xuất chi tiết mà Mỹ đưa ra trong đó 50% khoáng sản quan trọng của Ukraine sẽ thuộc về Mỹ. Các khoáng sản này bao gồm graphite, uranium, titanium, và lithium. Trong đó, lithium là thành phần chủ chốt của pin xe điện.
Ông Zelenskiy nói ông muốn có một thỏa thuận với Mỹ, nhưng đổi lại, thỏa thuận đó phải mang tới sự đảm bảo an ninh cho Ukraine. Hôm thứ Sáu, ông nói các quan chức Mỹ và Ukraine đang làm việc để đi đến một thỏa thuận, và ông Trump cũng bày tỏ hy vọng sẽ sớm có một thỏa thuận được ký kết.
Tại cuộc họp báo ngày 23/2, ông Zelenskiy nói ông bác bỏ ý tưởng cho rằng Ukraine nợ Mỹ 500 tỷ USD. “Không thể có một dạng thức nào khiến chúng tôi trở thành con nợ vì những khoản viện trợ cũ”, ông nói.
Trước đó trong tuần trước, ông Zelenskiy nói trong cuộc chiến tranh kéo dài gần 3 năm giữa Ukraine và Nga, Washington đã cung cấp cho Mỹ 67 tỷ USD viện trợ vũ khí và 31,5 tỷ USD hỗ trợ ngân sách trực tiếp. “Tôi sẽ không ký vào những gì mà 10 thế hệ người Ukraine sẽ phải trả”, ông Zelenskiy nói về thỏa thuận khoáng sản với Mỹ.
Theo Reuters, Bộ trưởng Bộ Kinh tế Ukraine Yuliia Svyrydenko ngày 23/2 nói rằng 18% lãnh thổ Ukraine đang nằm dưới sự chiếm đóng của Nga chưa khoáng 350 tỷ USD khoáng sản quan trọng. Bà nói thêm rằng Ukraine đang tiến hành nghiên cứu địa chất bổ sung để cập nhật thông tin đã có từ vài thập kỷ trước.
Chánh thư ký của Tổng thống Ukraine, ông Andriy Yermak, ngày 23/2 nói rằng ông đã có cuộc thảo luận mới mang tính xây dựng với giới chức Mỹ về một thỏa thuận khai thác khoáng sản Ukraine. “Chúng tôi đang tiến hành công việc của mình. Đó là cuộc thảo luận mang tính xây dựng”, ông Yermak cho biết.
Google translate