Một chiến dịch tấn công mạng rất tinh vi nhằm đánh cắp thông tin từ các tổ chức ngoại giao, Chính phủ và quân đội khu vực Nam Á vừa bị các chuyên gia an ninh mạng của hãng bảo mật Kaspersky phát hiện.
Các nhà nghiên cứu đã đưa ra kết luận rằng kẻ tấn công đứng sau chiến dịch này là PLATINUM - một nhóm hacker những tưởng đã ngừng hoạt động, là nhóm chuyên nhắm đến các cơ quan chính phủ và các tổ chức liên quan. Để che giấu hoạt động này trong một thời gian dài, PLATINUM đã mã hóa thông tin của mình bằng cách sử dụng kỹ thuật ẩn mã (steganography) để che giấu thông tin muốn truyền tải.
Kỹ thuật ẩn mã là phương thức chuyển tải thông điệp một cách bí mật, sao cho ngoại trừ người gửi và người nhận thì không ai biết đến sự tồn tại của thông điệp. Cách thức này khác với mật mã ở chỗ mật mã chỉ dùng để che giấu dữ liệu. Bằng cách sử dụng kỹ thuật ẩn mã, các nhóm hacker có thể khiến hệ thống bị nhiễm mã độc trong một thời gian dài mà không hề bị nghi ngờ.
Nhóm PLATINUM là một nhóm hacker chống lại Chính phủ và các tổ chức liên quan ở khu vực Nam Á và Đông Nam Á - với hoạt động cuối cùng được biết đến của chúng diễn ra vào năm 2017.
Đối với hoạt động của PLATINUM, các lệnh phần mềm độc hại được nhúng vào mã HTML của trang web. Lợi dụng đặc điểm phím "tab" và "dấu cách" không thay đổi cách mã HTML được thể hiện trên trang web, nhóm hacker đã mã hóa các lệnh theo một trình tự cụ thể với hai phím này. Do đó, các lệnh gần như không thể bị phát hiện trong dữ liệu đang lưu thông trên mạng.
Để phát hiện phần mềm độc hại, các nhà nghiên cứu đã phải kiểm tra các chương trình có khả năng tải tệp lên thiết bị. Trong quá trình này, các chuyên gia nhận thấy một hoạt động khác thường - như truy cập Dropbox và chỉ hoạt động vào một số thời điểm nhất định. Các nhà nghiên cứu sau đó nhận ra mục đích của việc này là để che giấu hoạt động tấn công của phần mềm độc hại trong giờ hành chính – thời điểm hành vi tấn công không bị nghi ngờ.
Ông Alexey Shulmin, nhà nghiên cứu bảo mật tại Kaspersky cho biết, trong suốt sự tồn tại của mình, các chiến dịch PLATINUM đã được lên kế hoạch rất kỹ lưỡng. Phần mềm độc hại được sử dụng trong cuộc tấn công này cũng không ngoại lệ - ngoài kỹ thuật ẩn mã, các tính năng khác cho phép chúng hoạt động và qua mặt radar an ninh trong thời gian dài.
Chẳng hạn, các kỹ thuật này có khả năng chuyển lệnh không chỉ từ trung tâm chỉ huy mà còn từ máy bị nhiễm sang máy khác. Bằng cách này, nó có thể tiếp cận những thiết bị có cơ sở hạ tầng tương tự với thiết bị bị tấn công (trong tình trạng ngắt kết nối với internet).
Việc phát hiện các tác nhân đe dọa như PLATINUM với kỹ thuật ẩn mã là một dấu hiệu cho thấy các mối đe dọa đang có mức độ tinh vi ngày càng tăng, và các nhà cung cấp giải pháp bảo mật cần hết sức chú ý trong quá trình phát triển sản phẩm bảo mật của mình.