Kế hoạch của Tổng thống Donald Trump áp thuế quan 25% lên toàn bộ nhôm nhập khẩu vào nước này có thể khiến Mỹ mất 100.000 việc làm - tổng giám đốc (CEO) của một trong trong những hãng sản xuất nhôm lớn nhất Mỹ cảnh báo ngày 25/2.
Mức thuế quan mới nói trên - tăng 15 điểm phần trăm từ mức hiện tại và không chấp nhận bất kỳ trường hợp miễn trừ hay ngoại lệ nào - sẽ có hiệu lực từ tháng tới. Đây là một phần trong chiến lược của ông Trump nhằm thúc đẩy nền sản xuất trong nước, dù hệ quả đi kèm có thể là một cuộc chiến tranh thương mại sâu rộng trên phạm vi toàn cầu.
Phát biểu tại một sự kiện về khai mỏ và kim loại, CEO William Oplinger của hãng nhôm Alcoa nói rằng thuế quan nhôm của ông Trump sẽ “làm mất khoảng 20.000 công nghiệp trực tiếp trong ngành công nghiệp nhôm Mỹ và khoảng 80.000 công nghiệp gián tiếp khác ở Mỹ”.
“Thuế này không tốt cho nước Mỹ”, hãng tin CNN dẫn lời ông Oplinger.
Ngành công nghiệp nhôm Mỹ hiện sử dụng 164.000 lao động trực tiếp trong nước và 272.000 lao động gián tiếp trong các lĩnh vực có liên quan như khai khoáng, xây dựng và sản xuất - theo số liệu của Hiệp hội Nhôm Mỹ (AA).
Alcoa có trụ sở ở Pittsburgh, Mỹ, nhưng một tỷ trọng lớn trong hoạt động sản xuất của hãng đặt ở Canada và sản phẩm sau đó được vận chuyển tới Mỹ - ông Oplinger cho biết. Thực tế này, cộng với những hệ quả tiêu cực mà người tiêu dùng Mỹ có thể phải đương đầu từ thuế quan của ông Trump, là lý do mà vị CEO nói là khiến Alcoa đang ra sức vận động chính quyền ông Trump “ít nhất” miễn trừ thuế quan đối với xuất khẩu nhôm của Canada sang Mỹ. Một sự miễn trừ như vậy, có thể cho phép 2/3 nhôm từ Canada vào Mỹ mà không bị áp thuế quan.
Trong tháng 2 này, CEO James Quincey của hãng đồ uống Coca-Cola cho biét công ty đang chuẩn bị tăng cường đóng gói sản phẩm bằng thủy tinh và nhựa, thay vì nhôm, để tránh chi phí đầu vào tăng thêm một khi thuế quan nhôm có hiệu lực. Nếu sự dịch chuyển vật liệu đó trở thành hiện thực, nhiều cơ sở đóng gói mà Coca-Cola đang hợp tác có thể mất việc làm.
Canada là nguồn nhập khẩu nhôm chính của Mỹ, cung cấp cho Mỹ 11 tỷ USD nhôm thô và hàng hóa có hàm lượng nhôm lớn trong năm ngoái - theo số liệu của Bộ Thương mại Mỹ. Tổng cộng, Mỹ nhập khẩu 27 tỷ USD nhôm trong năm 2024, với các nguồn khác ngoài Canada là những nước như Trung Quốc, Mexico, Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) và Hàn Quốc. Trong khi đó, Mỹ hàng năm xuất khẩu lượng nhôm trị giá 14 tỷ USD ra thị trường toàn cầu.
Mỹ phụ thuộc nhiều vào nhôm nhập khẩu vì những nước như Canada có chi phí năng lượng tương đối thấp cho việc sản xuất nhôm - theo một báo cáo năm 2022 của Congressional Research Service, một cơ quan nghiên cứu phi đảng phái thuộc Quốc hội Mỹ.
Trong một cuộc điện đàm về kết quả kinh doanh của Alcoa vào tháng trước, ông Oplinger cho biết hãng ước tính rằng thuế quan 25% áp lên nhôm nhập khẩu từ Canada vào Mỹ sẽ khiến người tiêu dùng Mỹ tốn thêm 1,5-2 tỷ USD mỗi năm.
Alcoa có năng lực sản xuất chưa sử dụng hết tại Mỹ, nhưng năng lực đó “rất cũ, rất kém hiệu quả và không được vận hành trong nhiều năm rồi” - ông Oplinger cho biết. Tuy nhiên, ông cũng nói thêm rằng hãng sẽ đánh giá về hiệu quả tài chính của việc đầu tư nâng cấp cơ sở sản xuất trong nước để tránh thuế quan.
“Nhưng có một vấn đề liên quan đến sự bấp bênh của thuế quan. Đó là rất khó để đưa ra một quyết định đầu tư, thậm chí chỉ là khởi động lại một dây chuyền sản xuất, vì không ai biết thuế quan sẽ kéo dài trong bao lâu”, vị CEO nói.
“Rộng hơn, chính quyền hỏi chúng tôi có định đưa hoạt động sản xuất nhôm về Mỹ hay không? Chúng tôi đưa ra các quyết định về sản xuất nhôm theo khung thời gian 20-40 năm. Chúng tôi không thể đưa ra quyết định đầu tư vào Mỹ bằng cách dựa vào cấu trúc thuế quan trong một khoảng thời gian ngắn ngủi hơn nhiều”, ông Oplinger phát biểu.