Nissan và hãng sản xuất ô tô Nhật Bản khác là Honda Motor Co. đang xem xét việc sáp nhập, điều này sẽ tạo ra đối thủ cạnh tranh với Toyota Motor Corp. tại Nhật Bản và giúp công ty hợp nhất này có vị thế tốt hơn để đối mặt với những thách thức cạnh tranh trên toàn thế giới. Tuy nhiên, một rào cản tiềm tàng là Foxconn, công ty được cho là đã tiếp cận Nissan riêng để mua cổ phần.
Đối với Foxconn, việc nắm giữ cổ phần kiểm soát trong một công ty Nhật Bản sẽ không phải là chưa từng có tiền lệ. Vào năm 2016, công ty đã nắm giữ hai phần ba cổ phần tại nhà sản xuất thiết bị điện tử Sharp Corp., mang lại cho công ty này một số lợi ích bao gồm một thương hiệu điện tử tiêu dùng nổi tiếng, năng lực sản xuất màn hình LCD và quyền sở hữu trí tuệ. Công ty đã giảm dần sự quan tâm đó theo thời gian, nhưng vẫn là cổ đông lớn nhất.
Jun Seki, giám đốc chiến lược của bộ phận EV của Hon Hai, đã nói với Nissan về mối quan tâm của Foxconn trong việc mua cổ phiếu của công ty này, nhưng Nissan không phản hồi. Do đó, Seki đã bắt đầu hợp tác với Renault, cổ đông hiện đang nắm giữ 36% cổ phần của Nissan.
Seki và nhóm của ông hiện đang đàm phán với Renault tại Pháp. Cổ phần của Renault tại Nissan là phần còn lại từ liên minh lâu đời giữa hãng sản xuất ô tô của Pháp, Nissan và Mitsubishi Motors Corp.
Trong khi đó, Nikkei cho biết Honda đã đe dọa sẽ chấm dứt quan hệ đối tác phần mềm chiến lược với Nissan nếu muốn bắt tay với Foxconn. Nikkei nói rằng nếu cách tiếp cận từ Foxconn trở nên thù địch sau khi bị từ chối, Honda cũng đã đề nghị bảo vệ Nissan với tư cách là nhà đầu tư “hiệp sĩ trắng”.
Nikkei cho biết thêm, các cuộc đàm phán chính thức, bao gồm cả khả năng sáp nhập, giữa hai công ty Nhật Bản có thể bắt đầu sớm nhất là vào ngày 23 tháng 12.
Cổ phiếu của Honda đã giảm hơn 2,5% trong phiên giao dịch đầu ngày thứ Năm, trong khi cổ phiếu của Nissan đã giảm 6,5% sau khi tăng kỷ lục 24% vào thứ Tư.
Những vấn đề âm ỉ trong nhiều năm của Nissan đã bùng nổ vào đầu tháng 11, khi công ty cắt giảm dự báo thu nhập và cho biết sẽ phải cắt giảm 9.000 việc làm trên toàn cầu. Nhà sản xuất ô tô này cũng tuyên bố cắt giảm 20% sản lượng toàn cầu khi người tiêu dùng quay lưng lại với dòng sản phẩm kém hấp dẫn của hãng, khiến các mẫu xe của hãng nằm phủ bụi tại các đại lý.
Nhiều thực thể đã vây quanh Nissan kể từ đó, bao gồm một số nhà đầu tư tích cực đã xây dựng vị thế trong cổ phiếu của hãng xe Nhật này. Giá trị thị trường của Honda cao hơn Nissan hơn bốn lần, mặc dù Honda chỉ sản xuất nhiều xe hơn một chút. Điều này cho thấy Honda sẽ chiếm ưu thế trong các cuộc đàm phán về một thỏa thuận tiềm năng mà công ty mô tả là một vụ sáp nhập.
Honda đang cân nhắc một số lựa chọn, theo Phó Tổng giám đốc điều hành Shinji Aoyama, bao gồm sáp nhập, hợp nhất vốn và thậm chí là thành lập một công ty mẹ. Liên minh này cũng có thể bao gồm Mitsubishi Motors.
Việc sáp nhập các thương hiệu ô tô Nhật Bản sẽ tạo ra một bức tường thành chống lại tập đoàn Toyota tại quê nhà và cho phép Honda và Nissan tập hợp nguồn lực để cạnh tranh với Tesla Inc. và các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc như BYD Co. trên thị trường toàn cầu.
"Việc hợp nhất các nhà sản xuất ô tô lớn trở nên phổ biến hơn là điều tự nhiên khi ngành công nghiệp đang chuyển sang các loại xe có công nghệ tiên tiến", Tổng giám đốc điều hành của Subaru Corp. Atsushi Osaki cho biết trong một cuộc phỏng vấn tại Tokyo vào thứ Tư. “Chúng ta cần chung tay để giải quyết những thách thức quá khó khăn để có thể vượt qua một mình”.
Renault SA cũng sẽ cần thiết phải có tiếng nói trong bất kỳ thỏa thuận nào, vì họ sở hữu 36% Nissan. Renault được cho sẵn sàng để Nissan theo đuổi một vụ sáp nhập tiềm năng với Honda, vì các cuộc thảo luận có thể bảo vệ Renault khỏi cuộc khủng hoảng đang hoành hành đối tác của mình.
Hiroki Ihara, một nhà phân tích tại Tachibana Securities Co. bình luận: "Có quá nhiều nhà sản xuất ô tô Nhật Bản và việc sáp nhập đang trở nên cần thiết để trở nên cạnh tranh hơn trên toàn cầu".
Nissan và Honda đang phải đối mặt với những thách thức trên toàn cầu, nhưng đặc biệt là thách thức ở Trung Quốc. Cả hai đều đang chịu thiệt hại từ các nhà sản xuất địa phương có tiềm lực mạnh mẽ do BYD Co. dẫn đầu, cũng như Tesla Inc. của Elon Musk. Sự chuyển dịch sang điện khí hóa đang diễn ra với tốc độ khác nhau ở các thị trường khác nhau, đang phá vỡ các mô hình kinh doanh đã tồn tại trong nhiều thập kỷ.