Tốn gần 180 tỷ đồng mỗi km cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình

Quá trình triển khai dự án đường đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình (giai đoạn 1) đã bị bớt xén một số nội dung quan trọng, nhưng chi phí của công trình đã bị đội lên gấp 2,5 lần so với dự toán được duyệt.

Theo kết quả kiểm toán của Kiểm toán Nhà nước, dự án xây dựng tuyến đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình (giai đoạn 1) với tổng chiều dài 50 km có kinh phí phê duyệt ban đầu là 3.734 tỷ đồng, nhưng tại thời điểm quyết toán, chi phí đầu tư đã tăng lên tới 8.974 tỷ đồng, tức kinh phí cho mỗi km là gần 180 tỷ đồng.

Thế nhưng, trong quá trình khảo sát lập dự án, Bộ Giao thông Vận tải, Ban Quản lý dự án 1 (PMU1), Ban Quản lý dự án Thăng Long và nhà thầu tư vẫn khảo sát lập dự án (TEDI) đã bỏ qua nội dung khảo sát thủy văn và đã sử dụng các số liệu điều tra, tính toán thủy văn của một số dự án tương tự sát với khu vực tuyến đường đi qua.

Cùng với đó, quá trình khảo sát địa chất công trình đã không thực hiện khoan bổ sung khi gặp nền đất yếu theo quy định, mà tận dụng dữ liệu đã khảo sát của đoạn đường Cầu Giẽ - Đoan Vĩ.

Kiểm toán Nhà nước cũng phát hiện, công tác lập thiết kế cơ sở chưa đề xuất được phương án tối ưu theo quy định, dẫn đến phải thay đổi hướng tuyến 2 lần, đã dẫn đến thời gian lập dự án khả thi kéo dài từ quý 1/1999 đến tháng 5/2005 mới được phê duyệt. Đây chính là nguyên nhân dẫn tới việc kinh phí đầu tư dự án phải điều chỉnh hai lần với giá trị tăng từ 3.734 tỷ đồng lên 8.974 tỷ đồng.

Ngoài ra, cơ quan kiểm toán cũng đã phát hiện việc áp dụng định mức hạng mục “giếng cát đường kính D400mm” không đúng quy định đã khiến tổng giá trị dự toán của các gói thầu được kiểm toán bị tăng lên tới 305,6 tỷ đồng.
 
Đáng chú ý, trong quá trình kiểm định chất lượng công trình cũng đã lộ ra nhiều vi phạm.

Cụ thể, kiểm tra chiều dày lớp kết cấu áo đường đã phát hiện lớp đá dăm đen tại 3 gói thầu (gói 1, 2 và 4) đã có tới 6 mẫu không đạt; tại gói thầu số 5 và gói thầu số 6 có nhiều mẫu chiều dày không đạt yêu cầu thiết kế.

Trong đó, tại gói thầu số 6 có tới 62/98 mẫu bê tông nhựa hạt mịn, 33/98 mẫu lớp bêtông nhựa hạt trung và 23/98 mẫu lớp đá dăm đen không phù hợp với dung sai cho phép.

Độ cao mặt đường ở một số gói thầu thấp hơn yêu cầu tới gần 17 cm. Gói thầu số 4 có tới 20/34 điểm đo có cao độ mặt đường thấp hơn so với yêu cầu từ 5,5-15,9cm. Gói thầu số 6 có 15/32 điểm đo hụt từ 4,2-16,9cm. Ngoài ra, độ bằng phẳng ngang của mặt đường cũng đã bị Kiểm toán Nhà nước chỉ rõ những nơi không đạt yêu cầu kỹ thuật của dự án.

Kiểm toán Nhà nước nhận định, để xảy ra những sai phạm trên trách nhiệm thuộc về Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC), Ban quản lý dự án Cầu Giẽ - Ninh Bình và nhà thầu tư vấn giám sát QCI (Cuba).

Theo kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước, VEC phải giảm trừ chi phí đầu tư thực hiện tới tháng 6/2013 là hơn 346 tỷ đồng do đơn vị này áp dụng định mức không đúng quy định làm tăng chi phí. Kiểm toán Nhà nước cũng kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải kiểm điểm xử lý trách nhiệm với tập thể, cá nhân liên quan trong quá trình thẩm định, phê duyệt dự án; chỉ đạo kiểm tra lại quy trình nghiệm thu các lớp bê tông nhựa theo thiết kế đã được phê duyệt.

Cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình có 6 làn xe tiêu chuẩn đường cao tốc loại A, tốc độ thiết kế 100 - 120 km/h. Dự án thực hiện theo hình thức BOT với mức phí mà VEC đang thu trên đầu phương tiện là 70.000 đồng/lượt, riêng xe tải - container từ 100.000 đồng đến 280.000 đồng/lượt.