Thứ Năm tuần này (8/10), hãng tin Reuters dẫn lời một quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ rằng nước này đang cân nhắc triển khai tàu chiến vào phạm vi 12 hải lý quanh các đảo nhân tạo mà Trung Quốc xây dựng trái phép tại quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ khẳng định kế hoạch triển khai tàu chiến trên sẽ được tiến hành chỉ sau vài ngày nữa, tùy theo quyết định cuối cùng của Tổng thống Mỹ Barack Obama.
Ngay lập tức phía Trung Quốc đưa ra phản ứng. Ngày thứ Sáu, bà Hoa Xuân Oánh, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố về “chủ quyền lãnh hải”, đồng thời khẳng định nước này sẽ không chấp nhận bất kỳ “hành vi xâm phạm” nào.
Trong buổi họp báo ngày thứ Sáu (9/10), bà Oánh nói rằng: “Chúng tôi sẽ không chấp nhận cho bất kỳ nước nào đi vào vùng chủ quyền lãnh hải cũng như không phận của Trung Quốc mà không được cấp phép. Chúng tôi đề nghị các bên liên quan không tiếp tục gây hấn”.
Sau phản ứng từ phía Trung Quốc, đô đốc Harry Harris, tổng chỉ huy các lực lượng Mỹ ở Thái Bình Dương, đã từ chối trả lời về khả năng kế hoạch có tiếp tục được thực thi hay không.
Thế nhưng, ông nhấn mạnh việc Mỹ cần phải đảm bảo quyền tự do hàng hải khắp các vùng biển khu vực châu Á - Thái Bình Dương, và việc triển khai tàu chiến sẽ tiếp tục được cân nhắc.
Thế nhưng, ông nhấn mạnh việc Mỹ cần phải đảm bảo quyền tự do hàng hải khắp các vùng biển khu vực châu Á - Thái Bình Dương, và việc triển khai tàu chiến sẽ tiếp tục được cân nhắc.
Trung Quốc nhiều lần ngang nhiên tuyên bố chủ quyền với phần lớn biển Đông. Mỹ khẳng định không thừa nhận chủ quyền của Trung Quốc với những đảo nhân tạo mà nước này xây dựng, và vì thế hải quân Mỹ sẽ vẫn tiếp tục hoạt động ở mọi khu vực theo luật pháp quốc tế. Vấn đề này đã gây ra nhiều căng thẳng trong quan hệ Trung - Mỹ thời gian gần đây.
Vào tháng 5 năm nay, hải quân Trung Quốc đã 8 lần yêu cầu phi cơ trinh sát P8-A của Mỹ rời đi khi bay gần bãi đá Chữ Thập, nơi Trung Quốc đang có những hoạt động xây dựng trái phép. Phía Mỹ cho rằng khi đó họ đang hoạt động trong không phận quốc tế.
Trong chuyến thăm Mỹ của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào tháng trước, hai bên đã ký cam kết tránh để xảy ra các vụ đối đầu hàng không trong tương lai.