Ngày 10/6 vừa qua, Qualcomm đã chính thức ra mắt Trung tâm Nghiên cứu & Phát triển Trí tuệ Nhân tạo (AI R&D) mới tại Việt Nam. TS. Trần Mỹ An (An Mei Chen), Phó Chủ tịch về Kỹ thuật của Qualcomm, với hàng chục năm kinh nghiệm và chuyên môn sâu rộng trong nhiều lĩnh vực công nghệ và cấp phép bản quyền của Qualcomm, đã có những chia sẻ với báo chí về tầm nhìn dài hạn của Qualcomm trong câu chuyện phát triển AI tại Việt Nam cũng như việc vì sao Qualcomm lại chọn Việt Nam là trung tâm AI R&D đầu tiên khu vực Đông Nam Á.
Thưa bà, động lực lớn nhất để Qualcomm mở trung tâm nghiên cứu và phát triển AI tại Việt Nam là gì? Qualcomm đối mặt với những cơ hội và thách thức nào tại Việt Nam?
Qualcomm đã có mặt tại Việt Nam hơn 20 năm. Với tôi, Việt Nam là một nơi rất đặc biệt vì tôi sinh ra ở đây. Tôi gia nhập Qualcomm vào năm 2018, lúc đó, tôi được giao nhiệm vụ triển khai chương trình ươm mầm khởi nghiệp tại Việt Nam, đồng thời thiết lập các mối quan hệ hợp tác nghiên cứu với các trường đại học. Hiện tại, Qualcomm đã có các trung tâm nghiên cứu ở châu Âu, Canada, Trung Quốc và Hàn Quốc. Tôi rất tự hào khi nói rằng Việt Nam là trung tâm nghiên cứu đầu tiên mà chúng tôi lựa chọn ở khu vực Đông Nam Á.
Lý do chúng tôi chọn Việt Nam là vì tôi đã thuyết phục ban lãnh đạo rằng Việt Nam có nguồn nhân lực tài năng dồi dào. Hệ thống giáo dục tại Việt Nam rất tốt, tạo ra những con người kiên cường và chăm chỉ. Đó là điều mà tôi cảm nhận được từ chính bản thân mình, khi được sinh ra và lớn lên ở đây. Với một dân số trẻ, năng động và nền giáo dục vững chắc, cơ hội tại Việt Nam là rất lớn. Đó là lý do Qualcomm quyết định đầu tư mạnh mẽ vào một trung tâm nghiên cứu tại đây.
Việc khánh thành trung tâm nghiên cứu của Qualcomm tại Việt Nam chỉ là bước khởi đầu. Về dài hạn, chúng tôi không chỉ tập trung vào AI mà còn mở rộng sang các lĩnh vực khác. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất mà chúng tôi đối mặt là nguồn nhân lực công nghệ tại Việt Nam vẫn còn hạn chế so với nhu cầu.
Mục tiêu của chúng tôi là hợp tác với chính phủ và các trường đại học để đảm bảo nguồn cung kỹ sư và nhà nghiên cứu đủ để hỗ trợ trung tâm này. Chúng tôi muốn sự hiện diện của mình tại đây không chỉ mang lại giá trị cho Qualcomm mà còn góp phần xây dựng hệ sinh thái công nghệ tại Việt Nam.
Vậy Qualcomm đã chuẩn bị bao lâu để mở trung tâm này tại Việt Nam, thưa bà?
Về quá trình chuẩn bị, thực tế đội ngũ Qualcomm đã làm việc để chuẩn bị từ nhiều năm trước, khi chúng tôi bắt đầu triển khai các dự án về AI và hợp tác với các đối tác địa phương. Chúng tôi đã làm việc với Vingroup, cụ thể là VinAI. Chúng tôi tìm kiếm cơ hội hợp tác với VinAI.
Vào năm ngoái, giám đốc công nghệ (CTO) của Qualcomm đã hỏi tôi về tiềm năng tại Việt Nam và tôi thừa nhận đây là một cơ hội tuyệt vời để Qualcomm mở rộng đội ngũ tại đây. Việc mở trung tâm này là một bước đi táo bạo của Qualcomm, dựa trên mối quan hệ hợp tác lâu dài với đội ngũ Vingroup và những thành tựu mà các đội ngũ này đã đạt được trong khu vực.
Qualcomm đánh giá hiệu quả của các dự án tại Việt Nam như thế nào cũng như kế hoạch dài hạn của công ty tại đây ra sao?
Về kỹ thuật, chúng tôi đã có một đội ngũ tại Việt Nam đang hợp tác chặt chẽ với các đội ngũ toàn cầu của Qualcomm. Hai tuần trước, chúng tôi đã mời các nhà nghiên cứu và kỹ sư chủ chốt từ đội ngũ Việt Nam đến trụ sở tại San Diego, Mỹ. Trong hai tuần đó, họ đã tham gia vào các buổi họp và thảo luận với lãnh đạo từ nhiều nơi, bao gồm cả những người bay từ các trung tâm khác đến để gặp họ.
Chúng tôi đã lên kế hoạch chi tiết để chia sẻ ý tưởng nghiên cứu và thảo luận về các dự án mới. Hiện tại, đội ngũ Việt Nam đang làm việc cùng các nhóm ở San Diego, Hàn Quốc, châu Âu và Trung Quốc để phát triển chipset thế hệ tiếp theo. Hiệu quả của đội ngũ Việt Nam sẽ được đánh giá dựa trên khả năng phối hợp với các đội toàn cầu và đóng góp vào dự án này.
Về nghiên cứu, chúng tôi tin rằng cần tạo ra một không gian tự do để các nhà nghiên cứu có thể sáng tạo. Chúng tôi không muốn giới hạn họ vào một hướng đi cụ thể mà khuyến khích họ nghĩ lớn, khám phá những ý tưởng mới trong lĩnh vực AI và các công nghệ khác.
Qualcomm hiện đang hỗ trợ nhiều chương trình nghiên cứu tại Việt Nam, chúng tôi cũng đào tạo sinh viên về AI, kỹ năng trình bày, viết bài nghiên cứu và cải thiện tiếng Anh. Sau hai năm, họ có thể đăng ký học tiến sĩ ở nước ngoài, chủ yếu là ở Mỹ, mà không bị ràng buộc. Nếu muốn, họ có thể quay lại làm việc cho Qualcomm hoặc lựa chọn con đường khác.
Chúng tôi cũng hỗ trợ sinh viên tham gia các hội nghị quốc tế để trình bày nghiên cứu của mình. Ngoài ra, nếu sinh viên muốn chuyển sang lĩnh vực kỹ thuật thay vì học tiến sĩ, họ có cơ hội gia nhập Qualcomm ngay sau khi hoàn thành chương trình. Đối với những người theo đuổi tiến sĩ, họ có thể tham gia thực tập tại các cơ sở của Qualcomm ở Mỹ, châu Âu hoặc các nơi khác. Đây là cơ hội lớn để các bạn trẻ Việt Nam tiếp cận với môi trường làm việc toàn cầu.
Về kế hoạch dài hạn, như tôi đã đề cập, trung tâm này chỉ là bước khởi đầu. Chúng tôi muốn mở rộng trung tâm, không chỉ dừng lại ở đội ngũ hiện tại. Qualcomm luôn nghĩ lớn và chúng tôi muốn đầu tư vào nguồn nhân lực công nghệ tại đây, xây dựng một hệ sinh thái mạnh mẽ thông qua hợp tác với các đối tác và trường đại học. Ngoài ra, chúng tôi cũng dự định mở rộng sang các lĩnh vực khác như bán dẫn và IoT trong tương lai gần, khi mọi thứ đã ổn định.
Với việc hàng loạt tập đoàn công nghệ lớn như Nvidia, Samsung, Intel, Google đang đầu tư mạnh vào AI tại Đông Nam Á và Việt Nam, Qualcomm đánh giá thế nào về vị thế của mình trong cuộc đua AI khu vực? Lợi thế của Qualcomm là gì?
Lợi thế lớn nhất của Qualcomm nằm ở việc phát triển AI tại thiết bị biên (edge AI). Trong khi các công ty như Nvidia tập trung vào việc huấn luyện các mô hình AI lớn, đòi hỏi chi phí cao và chuyên môn kỹ thuật phức tạp, Qualcomm lại tập trung vào việc tối ưu hóa các mô hình AI để chạy trên các thiết bị cá nhân như điện thoại thông minh hay laptop.
Đội ngũ của chúng tôi có khả năng thu nhỏ các mô hình AI lớn mà vẫn đảm bảo độ chính xác cao, tiêu thụ năng lượng thấp, bảo mật tốt và độ trễ thấp. Điều này giúp giảm chi phí đáng kể, vì người dùng không cần phụ thuộc vào kết nối đám mây đắt đỏ.
Hãy thử nghĩ, chiếc điện thoại bạn cầm trên tay ngày nay mạnh hơn nhiều siêu máy tính cách đây vài thập kỷ. Với công nghệ chipset của Qualcomm, chúng tôi có thể đưa AI lên các thiết bị này, giúp phổ biến AI đến hàng tỷ người dùng trên toàn thế giới, đặc biệt là những người không đủ khả năng sử dụng các dịch vụ đám mây.
Chúng tôi cũng hợp tác với các công ty như Google, những người phát triển các mô hình AI lớn và nhờ chúng tôi tối ưu hóa để chạy trên thiết bị. Đây chính là lợi thế cạnh tranh của Qualcomm trong cuộc đua AI.
Tầm nhìn của Qualcomm là phát triển AI tại thiết bị biên để bổ trợ cho AI trên đám mây. Để đưa AI đến gần hơn với doanh nghiệp và người tiêu dùng, việc tích hợp AI vào thiết bị rất quan trọng.
Qualcomm có thế mạnh trong việc phát triển chip cho thiết bị di động, với khả năng tiết kiệm năng lượng và hiệu suất cao. Chúng ta cũng đã thấy các demo cho thấy các mô hình AI lớn có thể chạy hoàn toàn trên điện thoại. Công nghệ này sẽ giúp phổ biến AI nhanh chóng hơn đến người dùng.
Tôi biết rằng rất nhiều bạn trẻ, đặc biệt là sinh viên, đang tìm kiếm cơ hội việc làm trong ngành AI. Vậy bà cho biết tại sao các bạn trẻ nên chọn Qualcomm tại Việt Nam, so với các tập đoàn công nghệ khác?
Tôi đã làm việc tại Qualcomm gần 25 năm, và trước đó tôi cũng từng làm việc cho nhiều công ty khác. Nhưng tôi chưa bao giờ nghĩ mình sẽ gắn bó với một công ty lâu như vậy. Tại Qualcomm, tôi thấy rất nhiều đồng nghiệp gắn bó 20, 25, thậm chí 30 năm. Lý do là gì?
Thứ nhất, Qualcomm luôn đổi mới và làm việc với những công nghệ tiên tiến nhất. Là một kỹ sư, bạn sẽ không bao giờ cảm thấy nhàm chán vì luôn được tiếp cận với những dự án mới.
Thứ hai, văn hóa công ty của Qualcomm rất tuyệt vời. Chúng tôi đầu tư vào nhân viên, khuyến khích những ý tưởng sáng tạo, và bạn có thể đăng ký bản quyền cho ý tưởng của mình.
Thứ ba, Qualcomm cho phép nhân viên linh hoạt thay đổi vai trò hoặc khu vực làm việc. Nếu bạn muốn thử sức ở một bộ phận khác hoặc làm việc ở một quốc gia khác, Qualcomm luôn tạo cơ hội. Với tôi, việc được thử sức ở nhiều vai trò khác nhau trong Qualcomm là điều rất thú vị.
Về kế hoạch tuyển dụng tại Việt Nam, vì trung tâm này còn mới, chúng tôi đang mở một số vị trí và thông tin tuyển dụng đã được đăng trên LinkedIn. Chúng tôi đang nỗ lực mở rộng đội ngũ tại đây và mong muốn nhận được sự quan tâm từ các ứng viên tài năng. Đây là cơ hội lớn cho các bạn trẻ muốn phát triển sự nghiệp trong lĩnh vực AI tại một công ty hàng đầu như Qualcomm.
Theo ông Thiều Phương Nam, Tổng Giám đốc Qualcomm Việt Nam, Campuchia và Lào, Việt Nam hiện có ba lợi thế lớn so với các nước trong khu vực.
Thứ nhất là nguồn nhân lực trong lĩnh vực công nghệ, đặc biệt là AI. Việt Nam đã có một nền tảng vững chắc trong ngành phần mềm, với đội ngũ kỹ sư và sinh viên có năng lực toán học vượt trội – một yếu tố rất quan trọng trong việc phát triển AI.
Thứ hai là sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ. AI và bán dẫn hiện là hai lĩnh vực trọng tâm mà chính phủ Việt Nam đang tập trung phát triển. Các chính sách hỗ trợ, như mục tiêu đào tạo 50.000 kỹ sư phần mềm mới vào năm 2030, cùng với sự hợp tác với các trường đại học lớn như Đại học Bách Khoa, đang tạo ra nguồn lực dồi dào hơn.
Thứ ba là hạ tầng công nghệ của Việt Nam khá tốt, đặc biệt là kết nối internet, giúp các kỹ sư tại đây dễ dàng làm việc với các trung tâm nghiên cứu lớn trên thế giới, như ở Mỹ, Hà Lan hay Canada.
Tuy nhiên, thách thức lớn nhất vẫn là nguồn nhân lực chưa đáp ứng đủ nhu cầu. Dù Việt Nam có nhiều kỹ sư tài năng, nhưng số lượng vẫn chưa đủ để đáp ứng tốc độ phát triển nhanh của ngành AI.
"Chúng tôi hy vọng rằng, với sự hỗ trợ của chính phủ và hợp tác giữa các công ty tư nhân và trường đại học, Việt Nam sẽ sớm khắc phục được khó khăn này", ông Thiều Phương Nam nói.
Hiện tại, Việt Nam đang ở giai đoạn chuyển đổi từ một nền kinh tế sản xuất sang một nền kinh tế sáng tạo. Để đạt được điều này, Việt Nam cần tập trung vào việc phát minh và đổi mới, như cách mà các nền kinh tế hàng đầu như Mỹ đã làm với những công ty như Facebook hay Tesla. Qualcomm muốn góp phần vào quá trình chuyển đổi này bằng cách đầu tư vào nguồn nhân lực và xây dựng hệ sinh thái công nghệ mạnh mẽ tại Việt Nam.