Trong dự báo mới nhất vừa được Ngân hàng Thế giới (WB) đưa ra, kinh tế Việt Nam dự kiến tăng trưởng 5,3% trong năm 2022 và sau đó sẽ ổn định lại quanh mức 6,5% theo kịch bản các biện pháp hạn chế đi lại được nới lỏng cả trong và ngoài nước.
Dự báo trên được đưa ra căn cứ vào chính sách sống chung với Covid-19, mức tăng trưởng bền vững của công nghiệp chế biến, chế tạo định hướng xuất khẩu và sự phục hồi nhu cầu trong nước. Tỷ lệ nghèo được kỳ vọng sẽ giảm trong năm 2022, nhưng với tốc độ chậm hơn so với trước đại dịch.
Mặc dù tháng 10/2021 WB dự báo Việt Nam sẽ tăng trưởng trong năm 2022 là 6,5% nhưng đến nay WB dự báo chỉ còn 5,3%. Tuy nhiên, đó chỉ là kịch bản cơ bản, xấu hơn nữa kịch bản dự báo có thể chỉ còn 4,4%.
Ông Aaditya Mattoo, chuyên gia kinh tế trưởng phụ trách khu vực Đông Á và Thái Bình Dương của Ngân hàng Thế giới.
Cũng theo báo cáo nêu trên, lĩnh vực dịch vụ được kỳ vọng sẽ phục hồi từng bước khi lòng tin của người tiêu dùng được khôi phục và du lịch khách quốc tế dự kiến sẽ được khôi phục dần từ giữa năm 2022. Kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng chế biến, chế tạo được dự báo sẽ tăng với tốc độ chậm hơn do tăng trưởng ở các thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam (như Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu và Trung Quốc) chững lại.
Tuy nhiên, những khó khăn mà Việt Nam gặp phải là việc đối phó với biến chủng Omicron, dẫn tới số lượng các ca nhiễm mới tăng rất cao. Thêm nữa, Việt Nam cũng chịu tác động lớn bởi việc nhập khẩu dầu với giá trị lên tới 3% GDP.
Đó là chưa kể tới việc nhập khẩu các loại nguyên vật liệu khác như sắt, thép... bị ảnh hưởng lớn khi giá nhập khẩu trở nên đắt hơn; chi phí giá cả tăng cao hơn dẫn tới Việt Nam trở thành một trong những nước thành công trong việc tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Ngoài ra, Việt Nam cũng phải sẽ đối mặt với những rủi ro tiêu cực đang gia tăng, tăng trưởng chậm lại ở các đối tác thương mại chính cùng với cú sốc tỷ giá thương mại. Các yếu tố này có thể trầm trọng hơn nếu phát sinh biến thể Covid-19 mới. Phục hồi kinh tế còn phụ thuộc vào tốc độ phục hồi nhu cầu tư nhân trong nước, hiện còn tương đối chậm, thể hiện tâm lý thận trọng của người tiêu dùng và nhà đầu tư. Giai đoạn lây nhiễm mạnh hiện nay có thể dẫn đến tạm thời gián đoạn lao động và sản xuất…
Các nhà nghiên cứu của WB khuyến nghị, vì nền kinh tế đã phục hồi mạnh mẽ từ đầu năm, nên nếu Chính phủ triển khai gói hỗ trợ mạnh mẽ bằng chính sách tài khóa thì có thể giảm nhẹ tác động tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế.
Đồng thời WB cũng cho rằng, Việt Nam cần thận trọng hơn khi xem xét hệ thống tài chính. Thực tế, các biện pháp tài chính ngân hàng mà Ngân hàng Nhà nước đưa ra phải được nghiên cứu kỹ. Các biện pháp, chính sách của Việt Nam cho đến nay đã giúp Việt Nam có thể đi xa hơn và cao hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu. Nhưng sự tham gia của Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu vào lúc này phải cao hơn.
Mặc dù vậy, các kịch bản khác kém lạc quan hơn cũng đã được đưa ra trong trường hợp có thêm các cú sốc khác. Theo đó tăng trưởng GDP chỉ đạt 4% trong năm 2022, phục hồi lại 6% và 6,5% lần lượt vào các năm 2023 và 2024.