Trước diễn biến giá xăng dầu trên thế giới có nhiều biến động, tình hình cung ứng tại thị trường trong nước có dấu hiệu bất ổn, Bộ Công Thương đã tổ chức cuộc họp khẩn chiều ngày 09/02/2022.
Báo cáo tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải khẳng định, nguồn cung trong nước đến nay vẫn đảm bảo. Trong nước, hiện có 3 nhà máy là Nghi Sơn, Dung Quất, Bình Sơn đang đáp ứng 75% nhu cầu thị trường, 25% còn lại cần nhập khẩu. Vì các doanh nghiệp cần có thời gian để nhập khẩu 25% này nên thị trường có chút “trục trặc”.
KHAN HIẾM XĂNG DẦU CHỈ LÀ CỤC BỘ?
Ông Trần Duy Đông, Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) báo cáo, với nhu cầu khoảng 1,8-2 triệu m3 xăng dầu các loại/tháng, nguồn cung hiện nay cơ bản đáp ứng nhu cầu thị trường trong tháng 2/2022.
Từ tháng 3, nguồn cung có thể giảm, lượng tồn kho thấp so với các tháng thông thường. Tuy nhiên, Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn đã có kế hoạch sẽ chạy đủ 100% công suất từ 15/3/2022.
Bên cạnh đó, nếu Nhà máy lọc dầu Nghị Sơn không bảo đảm duy trì hoạt động sản xuất như kế hoạch, các thương nhân đầu mối cũng đã có kế hoạch nhập khẩu xăng dầu để bù đắp nguồn cung thiếu hụt từ sản xuất trong nước.
Cụ thể, Tổng công ty dầu Việt Nam (PVOil) đã có kế hoạch nhập khẩu tăng thêm và dự kiến lượng xăng dầu về cảng Việt Nam ngày 20/2/2022 là 26.000m3 xăng và 42.000m3 dầu.
Báo cáo từ các tỉnh thành cho thấy sự khan hiếm xăng dầu không đồng đều. Thị trường xăng dầu tại TP.HCM không có biến động nhiều. Phó Chủ tịch UBND TP HCM Phan Thị Thắng cho biết, hiện nay, toàn TP.HCM có có 548 cửa hàng xăng dầu, trong đó 2 cửa hàng đang sửa chữa nên đóng cửa chứ không phải vì lý do khan hiếm hàng.
“Các doanh nghiệp trên địa bàn thực chất có khó khăn về nguồn cung nhưng đều cam kết thực hiện nghiêm, không có hiện tượng thao túng thị trường”, bà Thắng thông tin.
Còn tại Long An, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Minh Lâm thông tin, qua kiểm tra phát hiện trên địa bàn có 25 cửa hàng xăng dầu nghỉ bán từ mùng 1 - 5 Tết do nhân viên nghỉ Tết, chiết khấu thấp, nguồn cung chưa ổn định, giá thế giới tăng cao trong khi giá bán trong nước thấp. Nhưng đến ngày 7/2 hầu hết các cửa hàng đã hoạt động trở lại và bán hết xăng dầu tại cửa hàng, không nhập thêm do giá nhập cao, giá bán thấp.
Ông Nguyễn Tuấn Hà, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk cho hay, trên địa bàn tỉnh hiện nay có 340 doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu và có 457 cửa hàng xăng dầu. Thời điểm hiện nay có 19 cửa hàng đang tạm nghỉ hoặc dừng hoạt động do hết xăng dầu, không còn nguồn để bán. Những cửa hàng này nhập xăng dầu từ nhiều đầu mối khác nhau.
Trước có kiến nghị về tình trạng khan hiếm nguồn cung xăng dầu những ngày qua ở một số tỉnh, thành phố, Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Bùi Ngọc Bảo phân tích, nguyên nhân chủ yếu là do Nhà máy Nghi Sơn có sự suy giảm lọc dầu dẫn đến không đảm bảo nguồn cung cho các doanh nghiệp đầu mối.
Bên cạnh đó, do giá thế giới tăng cao. Chưa kể, trong khi một số doanh nghiệp lớn như Petrolimex, PVOil có thể tiếp cận thị trường nhập khẩu thuận lợi, nhiều doanh nghiệp nhỏ lại tiếp cận thị trường nhập khẩu khó khăn.
Ông Bảo nhấn mạnh, Hiệp hội có hơn 40 thành viên, chiếm 85% sản lượng lưu thông trong nước nên đến thời điểm này không thiếu nguồn cung xăng dầu tuy nhiên, mức độ không đồng đều. Vì vậy, theo ông Bảo, trong thời gian trước mắt thì vẫn đủ, nhưng về lâu dài, cần có giải pháp tổng thể vì đến tháng 5 tới đây, chưa biết được tình hình sẽ như thế nào.
Phó Tổng Giám đốc phụ trách Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam ông Trần Ngọc Năm trấn an, tình hình khan hiếm tại thời điểm này là hiện tượng mang tính cá biệt, không phổ biến trên toàn quốc. Với hơn 16.000 cửa hàng xăng dầu cả nước, chỉ có một số cửa hàng trên một số địa bàn có hiện tượng găm hàng, đưa ra những lý do để ngừng bán vì thế người dân không nên hoang mang, lo lắng.
PHẢI BẢO ĐẢM NGUỒN CUNG TRONG MỌI TÌNH HUỐNG
Ngay tại cuộc họp, ông Nguyễn Hồng Diên, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã chỉ đạo thành lập đoàn Thanh tra cơ động, tiến hành thanh, kiểm tra các doanh nghiệp đầu mối, phân phối, các cửa hàng bán lẻ xăng dầu trên cả nước.
Đối với các cơ sở kinh doanh, kiên quyết đình chỉ, tạm đình chỉ, kiên quyết rút giấy phép nếu có từ 6 tháng trở lên kể từ thời điểm kiểm tra trong tháng 2/2022 trở đi mà không nhập khẩu xăng dầu để cung ứng cho thị trường.
Bộ trưởng thừa nhận hiện tượng đóng cửa hàng hoặc mở ít giờ, bán nhỏ giọt, tìm nhiều lý do để trì hoãn mở cửa hoặc bán với giá cao hơn… hiện đang chỉ rải rác ở một số địa phương nhưng sẽ trở nên phổ biến nếu chúng ta không có những chỉ đạo quyết liệt, kiên quyết để loại bỏ.
“Không được chủ quan dù đây mới chỉ là hiện tượng. Phải xử lý nghiêm minh, dứt điểm, đúng luật. Bởi vì, tình trạng này sẽ khó khăn cho điều hành cung ứng xăng dầu và tổn hại nặng nề cho chương trình phục hồi kinh tế”, Bộ trưởng lưu ý và chỉ đạo Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam cần tăng năng lực sản xuất, cung ứng xăng dầu cho thị trường trong nước năng suất cao nhất có thể.
Đồng thời, PVN tiếp tục đàm phán các bên liên quan để sớm phục hồi hoạt động có hiệu quả của Nghi Sơn. Làm rõ trách nhiệm của Nghi Sơn nếu vi phạm các điều khoản cam kết và để đứt gãy chuỗi cung ứng.
Mặt khác, các doanh nghiệp nhà nước, cụ thể là Petrolimex hoặc doanh nghiệp có cổ phần nhà nước chi phối cần chủ động, tích cực, nghiêm túc thực hiện các chỉ đạo của Chính Phủ, Bộ Công Thương, Tài chính, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, theo hướng chủ động nguồn nhập khẩu từ cả trong, ngoài nước để không để đứt gãy nguồn cung và không bị sốc vì giá.
Đặc biệt cần có kế hoạch nhập hàng tăng từ 25-30% trở lên trong hệ thống của mình. Nếu như ở địa phương nào, cơ sở kinh doanh nào phản ảnh nguồn cung không đảm bảo thì dứt khoát sẽ bị xem xét xử lý.