Sau phiên Bế mạc Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, ngày 27/6, Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng đã chủ trì Họp báo công bố kết quả Kỳ họp.
Theo ông Vũ Minh Tuấn, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV diễn ra ngay sau thành công rất tốt đẹp của Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII để xem xét, quyết định nhiều nội dung hệ trọng, có ý nghĩa lịch sử, gắn liền với yêu cầu đổi mới, hoàn thiện thể chế, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị để phát triển đất nước nhanh và bền vững.
Với tinh thần đổi mới, trách nhiệm và quyết tâm cao, trên cơ sở chuẩn bị khẩn trương, kỹ lưỡng và sắp xếp chương trình khoa học, hiệu quả, Kỳ họp thứ 9, đã hoàn thành toàn bộ nội dung chương trình đề ra.
THÔNG QUA NHIỀU LUẬT VÀ NGHỊ QUYẾT QUAN TRỌNG
Cụ thể, Quốc hội đã xem xét thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013; thông qua 34 luật và 13 nghị quyết quy phạm pháp luật, cho ý kiến đối với 6 dự án luật khác; xem xét, quyết định sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, việc rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026, quyết định ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031, thành lập Hội đồng bầu cử quốc gia;
Bên cạnh đó, Quốc hội đã xem xét, quyết định các nội dung về tài chính, ngân sách nhà nước, chủ trương đầu tư các dự án quan trọng; tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn; xem xét báo cáo về tổng hợp kiến nghị của cử tri và Nhân dân, báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri, cùng một số nội dung quan trọng khác.
Đáng chú ý, về hoàn thiện thể chế, pháp luật và xem xét, quyết định những vấn đề quan trọng thuộc thẩm quyền để thực hiện chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, Quốc hội đã xem xét thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, tạo cơ sở hiến định cho việc sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị và hoàn thiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Quốc hội đã thảo luận kỹ lưỡng và thống nhất cao thông qua Nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, đồng thời, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành 34 Nghị quyết về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã của 34 tỉnh, thành phố.
Tại Kỳ họp, Quốc hội đã thông qua 14 luật, 2 nghị quyết quy phạm pháp luật để triển khai tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp theo chủ trương của Đảng và quy định mới của Hiến pháp, bảo đảm tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị theo hướng tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; quy định các nội dung chuyển tiếp để giải quyết các vấn đề phát sinh khi chuyển đổi mô hình chính quyền địa phương từ 3 cấp sang 2 cấp, bảo đảm hoạt động thống nhất, liên tục, thông suốt, ổn định của bộ máy cơ quan chính quyền địa phương, không làm ảnh hưởng đến quyền lợi và hoạt động bình thường của người dân, doanh nghiệp.
Quốc hội đã thông qua nhiều nội dung quan trọng để tạo đột phá cho sự phát triển của đất nước, trong đó, Nghị quyết số 197/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá trong xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật và Nghị quyết số 198/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân để kịp thời thể chế hóa Nghị quyết số 66-NQ/TW và Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị- hai trong số "4 trụ cột" quan trọng đưa đất nước vươn mình, góp phần tạo sự thay đổi mang tính đột phá trong công tác xây dựng và tổ chức thực thi pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, tạo "cú hích, đòn bẩy, điểm tựa" tạo động lực mới, giải phóng nguồn lực, sức sản xuất của kinh tế tư nhân...
GẮN KẾT CHẶT CHẼ GIỮA XÂY DỰNG PHÁP LUẬT VỚI TỔ CHỨC THI HÀNH
Trả lời câu hỏi của phóng viên về lộ trình giám sát của Quốc hội khi tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Phương Thủy nêu rõ, việc thực hiện chủ trương tổ chức chính quyền địa phương hai cấp và sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã theo Nghị quyết vừa được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 9 là cụ thể hóa các chủ trương, định hướng lớn của Trung ương và Bộ Chính trị. Đây là quá trình thực hiện liên tục với tiến độ khẩn trương, nhanh gọn. Các công việc được triển khai hết sức nhanh gọn và đến nay đã bám sát tiến độ, bảo đảm yêu cầu của công cuộc sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.
Thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ của mình, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp, thông qua Luật Tổ chức chính quyền địa phương và một loạt các luật, nghị quyết khác có liên quan, để làm cơ sở pháp lý cho việc thực hiện chủ trương về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Chính phủ cũng như các cơ quan liên quan đang khẩn trương, gấp rút chuẩn bị các điều kiện cần thiết khác để đảm bảo chính quyền địa phương 2 cấp sẽ chính thức được vận hành một cách suôn sẻ, thông suốt từ ngày 1/7/2025.
“Với tư cách là cơ quan thực hiện quyền giám sát tối cao, Quốc hội cũng sẽ thường xuyên theo dõi, xem xét và đánh giá quá trình triển khai thực hiện các luật, nghị quyết của Quốc hội về nội dung này để kịp thời hoàn thiện thể chế, chính sách cũng như tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc (nếu có) trong quá trình thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước”, bà Thủy chia sẻ.
Bà Thủy thông tin thêm, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội vừa thông qua Nghị quyết số 207 về chương trình giám sát của Quốc hội năm 2026, trong đó đã giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và các đại biểu Quốc hội chủ động xây dựng, triển khai thực hiện chương trình giám sát của mình, trong đó nghiên cứu, tổ chức giám sát các nội dung liên quan trực tiếp đến việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ của Quốc hội về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã và việc thực hiện chính quyền địa phương hai cấp bằng các hình thức phù hợp hoặc lồng ghép với hoạt động giám sát khác, bảo đảm hiệu quả và báo cáo kết quả thực hiện theo quy định.
Trong quá trình thực hiện này, nếu có những vấn đề phát sinh, những vấn đề dư luận xã hội, cử tri quan tâm nhiều, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng sẽ yêu cầu Chính phủ có báo cáo tổng kết chi tiết về những nội dung đó có thể báo cáo với Quốc hội thảo luận và xem xét tại các kỳ họp tiếp theo.
Bà Thủy nhấn mạnh, “sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã là vấn đề hết sức quan trọng và được tất cả các cơ quan trong bộ máy chính trị và địa phương cũng như mọi tầng lớp nhân dân hết sức quan tâm. Vì vậy, trên cơ sở các chương trình giám sát đã được Quốc hội thông qua, trong thời gian tới, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, các đoàn đại biểu Quốc hội cũng sẽ xây dựng chương trình giám sát của mình. Đây sẽ là nội dung ưu tiên trong thời gian sắp tới”.
Liên quan đến việc số lượng luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 9 này rất lớn, với 34 luật, 13 nghị quyết. Bà Thủy cho biết phần lớn các luật, nghị quyết này phần lớn là do Chính phủ trình và tại kỳ họp thứ 9 này chúng ta cũng đã áp dụng các quy định mới của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Theo đó, các cơ quan trình chịu trách nhiệm đến cùng với dự án mà mình trình. Quốc hội sẽ hỗ trợ, tạo điều kiện một cách tối đa để luật, nghị quyết do các cơ quan đề xuất được Quốc hội xem xét và nếu đủ điều kiện thì thông qua tại kỳ họp.
Bà Thuỷ nêu rõ, việc tổ chức triển khai thi hành các luật, nghị quyết là trách nhiệm chính của Chính phủ. Tuy nhiên trong quá trình này, Quốc hội cũng đã giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao và các cơ quan, tổ chức có liên quan để kịp thời triển khai thi hành các luật, nghị quyết được thông qua tại Kỳ họp thứ 9 bảo đảm gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng pháp luật với tổ chức thi hành pháp luật công bằng, nghiêm minh, nhất quán, hiệu lực, hiệu quả.
Đồng thời, Quốc hội yêu cầu Chính phủ chỉ đạo quyết liệt các bộ, ngành liên quan xây dựng trình cấp có thẩm quyền ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành các luật, nghị quyết, bảo đảm luật, nghị quyết được thi hành ngay sau khi có hiệu lực.
Phó Chủ nhiệm Nguyễn Phương Thuỷ cho hay, trong số các luật, nghị quyết được thông qua lần này cơ bản có hiệu lực ngay từ ngày thông qua (1/7/2025) để phục vụ triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Trong thời gian vừa qua, Chính phủ đã kịp thời ban hành 28 nghị định về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, các cơ quan cũng đang triển khai tiếp tục ban hành các nghị định, nghị quyết, thông tư, chỉ thị cần thiết để bảo đảm việc thi hành các luật, nghị quyết của Quốc hội.
Đề cập đến công tác triển khai tiếp theo, bà Thuỷ cho biết, trong suốt quá trình này, Quốc hội, các vị đại biểu Quốc hội sẽ thường xuyên theo dõi, giám sát phản ánh với các cấp có thẩm quyền vấn đề bất cập, vướng mắc phát sinh (nếu có) để kịp thời đưa ra các giải pháp xử lý. Đây cũng là vấn đề lãnh đạo được Đảng và Nhà nước hết sức quan tâm thời gian qua.
Liên quan đến sửa mức giảm trừ gia cảnh, và luật thuế thu nhập cá nhân, đại biểu Quốc hội chuyên trách Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phạm Thị Hồng Yến, cho biết căn cứ theo điểm B khoản 1 điều 39 của luật thuế thu nhập cá nhân hiện hành, quy định: Trong trường hợp chỉ số giá tiêu dùng CPI biến động trên 20% so với thời điểm luật có hiệu lực thi hành hoặc thời điểm điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh gần nhất, Chính phủ sẽ trình ủy ban quốc hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh quy định tại khoản này để phù hợp với biến động của giá cả, áp dụng cho thời kỳ tính thuế tiếp theo.
“Đây là quy định hiện hành trong luật. Quy định này đã cho phép thẩm quyền của Chính phủ sẽ thực hiện trình Ủy ban thường vụ Quốc hội tiến hành điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh nếu có thay đổi theo quy định”.
Thời điểm hiện nay, các dự án luật đang được trình Quốc hội. Tại kỳ họp thứ 10, chính phủ đang dự thảo chỉnh sửa toàn diện luật thuế thu nhập cá nhân, trong đó có đề cập tới việc điều chỉnh liên quan đến mức giảm trừ gia cảnh. Quốc hội, các cơ quan Quốc hội sẽ căn cứ theo chương trình kế hoạch xây dựng luật và pháp lệnh của năm 2025 để tiến hành thực hiện.
Google translate