Các thị trường chứng khoán trên thế giới nhiều khả năng sẽ tiếp tục bán tháo trong mùa hè này, khi các ngân hàng trung ương đẩy mạnh việc nâng lãi suất để chống lại vòng xoáy lạm phát - một chuyên gia kinh tế nhận định với hãng tin CNBC.
Ông Brunello Rosa, CEO kiêm Giám đốc nghiên cứu của Rosa & Roubini – công ty tư vấn kinh tế mà ông đồng sáng lập với ông Nouriel Roubini, một nhà kinh tế học nổi tiếng vì từng đưa ra một số dự báo chính xác về khủng hoảng – tin rằng các ngân hàng trung ương sẽ còn thắt chặt chính sách tiền tệ nhiều, và các hoạt động kinh tế sẽ phát đi thêm nhiều tin xấu.
Tuần trước, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất 0,5 điểm phần trăm, bước nhảy mạnh nhất kể từ năm 2000, và Ngân hàng Trung ương Anh (BOE) tăng lãi suất 0,25 điểm phần trăm trong đợt nâng thứ tư kể từ tháng 12 năm ngoái, trong bối cảnh lạm phát ở Mỹ cao nhất 40 năm và lạm phát ở Anh cao nhất 3 thập kỷ.
“Giờ là lúc đánh giá lại các yếu tố nền tảng của nền kinh tế ở khắp mọi nơi trên thế giới, xét về góc độ tăng trưởng”, ông Rosa nói. “Sẽ rất khó để thị trường hoàn toàn lạc qua khi lạm phát leo thang, tăng trưởng đi xuống, và lãi suất đi lên trên phạm vi toàn cầu”.
Một phiên bán tháo mạnh đã diễn ra trên thị trường chứng khoán Mỹ vào hôm thứ Năm tuần trước, với chỉ số Dow Jones giảm hơn 1.000 điểm và chỉ số Nasdaq “bốc hơi” gần 5%, xoá sạch thành quả của phiên tăng mạnh hôm thứ Tư.
Phiên ngày thứ Sáu, Dow Jones giảm thêm 0,3%; S&P 500 trượt gần 0,6%; và Nasdaq mất 1,4%. Cả tuần, Dow Jones giảm 0,24%, đánh dấu tuần giảm thứ 6 liên tiếp. S&P 500 và Nasdaq giảm tương ứng 0,21% và 1,54%, đánh dấu tuần giảm thứ 5 liên tiếp của cả hai chỉ số.
S&P 500 từ đầu năm đến nay giảm hơn 14%; Dow Jones mất gần 11%; và Nasdaq trượt hơn 23%.
Sự giải toả ban đầu - sau khi Fed loại trừ khả năng tăng lãi suất mạnh hơn - đã nhanh chóng nhường chỗ cho nỗi lo lắng rằng một chu kỳ thắt chặt quyết liệt để kéo lạm phát xuống có thể gây tổn hại cho tăng trưởng kinh tế.
Ông Rosa nhận định lúc đầu, nhà đầu tư lạc quan với thông tin rằng Fed loại trừ khả năng tăng lãi suất với bước nhảy 0,75 điểm phần trăm. Tuy nhiên, ông cảnh báo sự loại trừ này của Fed đồng nghĩa sẽ có vài lần nâng lãi suất với bước nhảy 0,5 điểm phần trăm trong những tháng tới đây.
Vị chuyên gia nói thêm rằng Ngân hàng Trung ương Anh (BOE) hiện đang là ngân hàng trung ương duy nhất có quan điểm thực tế. Hôm thứ Năm tuần trước, sau khi nâng lãi suất, BOE đã cảnh báo về những rủi ro suy thoái mà nền kinh tế Anh đang phải đối mặt.
“Rõ ràng, tất cả các ngân hàng trung ương đều đang thể hiện quan điểm cứng rắn ở thời điểm này. Nhưng thực tế là việc thắt chặt nhiều rốt cục sẽ dẫn đến suy giảm kinh tế”, ông Rosa phát biểu.
“Tại khu vực Eurozone và ở Mỹ, ngân hàng trung ương đều đang có quan điểm chưa gần với việc thừa nhận rằng sẽ có một dạng suy giảm nào đó trong các hoạt động kinh tế”, ông Rosa nhận xét.
Vị chuyên gia cũng cho rằng cuộc chiến tranh Nga-Ukraine sẽ kéo dài hơn nhiều so với những gì mà nhiều nhà đầu tư đang kỳ vọng, đặt ra những thách thức khác như nút thắt chuỗi cung ứng, lạm phát tăng vọt và lãi suất tăng.
Chỉ số Stoxx 600 của thị trường chứng khoán châu Âu đã giảm hơn 11% từ đầu năm đến nay. Chỉ số Hang Seng của Hồng Kông đã giảm hơn 14%; Shanghai Composite Index của chứng khoán Trung Quốc đại lục giảm gần 17,4%; và Nikkei 225 của thị trường Nhật Bản mất hơn 9%.