June 16, 2025 | 08:34 GMT+7

Có thể chọn mua vị trí an toàn nhất trên máy bay?

Băng Sơn -

Trong nghiên cứu của tạp chí Time, ghế ở hàng giữa phía sau có tỉ lệ tử vong thấp nhất khoảng 28%, so với 44% ở phía trước. Phải chăng là ghế càng gần lối thoát hiểm, càng dễ sống sót?…

Ảnh: Daily Mail
Ảnh: Daily Mail

Vishwash Kumar Ramesh là người duy nhất sống sót trong vụ Boeing 787-8 Dreamliner của Air India rơi xuống trên đường bay từ Ahmedabad đến London, anh may mắn ngồi ở ghế 11A, cạnh cửa thoát hiểm, và thoát ra qua khe hở khi máy bay gặp nạn. Hiện anh đang hồi phục tốt, tâm lý ổn định, trở thành trường hợp sống sót cực kỳ hiếm trong lịch sử hàng không.

Máy bay là Boeing 787‑8 Dreamliner, rời sân bay Ahmedabad lúc 1h38 chiều ngày 12/6/2025, lao thẳng xuống khu kí túc xá của sinh viên y, gây cháy lớn. Đây là vụ tai nạn hàng không thảm khốc nhất ở Ấn Độ sau 1996, và là vụ rơi đầu tiên có người chết trên Boeing 787. Người duy nhất sống sót trong vụ tai nạn là Vishwash Kumar Ramesh 40 tuổi, quốc tịch Anh gốc Ấn.

Khi máy bay đâm xuống, cửa thoát hiểm bị hư hại tạo thành đường mở — anh nhanh chóng mở dây an toàn và chui ra từ cửa này, sau đó chạy ra ngoài. Hình ảnh lan truyền cho thấy anh mặc áo phông dính máu, mặt bị bầm tím, đi chân trần và đi bộ bình tĩnh đến khu vực an toàn trước khi nhận sự cứu hộ. Vị trí ghế gần cửa thoát hiểm giúp anh có thể rời khỏi cabin trong khoảng không gian nhỏ còn trống, thay vì bị mắc kẹt bên trong.

Vụ tai nạn hàng không của Air India ngày 12/6.
Vụ tai nạn hàng không của Air India ngày 12/6.

Theo chuyên gia y tế, ngoài sự may mắn, anh thoát được vì: hướng va chạm, tư thế ngồi, dùng dây an toàn đúng cách, phản ứng tự sơ cứu và kịp thời di chuyển ra khỏi đống đổ nát. Vishwash ngồi ngay cạnh cửa thoát hiểm, nhóm chuyên gia đánh giá đó là yếu tố sống còn quan trọng trong trường hợp này. Sự sống sót của anh được giới truyền thông gọi là “phép màu của ghế 11A” và trở thành trường hợp cực hiếm, chỉ một người sống sót trong vụ thảm họa với hơn 240 nạn nhân.

Những người sống sót sau tai nạn máy bay thường mang trong mình những câu chuyện phi thường, xúc động – về nghị lực, bản năng sinh tồn và đôi khi cả may mắn một cách khó tin, một số trường hợp nổi tiếng và đầy cảm hứng như Juliane Koepcke – "Cô gái rơi từ trời" (1971). Chuyến bay LANSA Flight 508 – Peru bị sét đánh, rơi từ độ cao 3.000 mét và Juliane – 17 tuổi – rơi xuống rừng Amazon, bị thương.

Cô sống sót sau 11 ngày bò qua rừng rậm một mình. Khi máy bay rơi xuống cô vẫn còn ngồi trong một phần ghế, dây an toàn còn đeo. Khả năng sinh tồn cao và kiến thức về sinh học do cha mẹ là nhà sinh vật học đã tạo nên kỳ tích. Chuyến bay British Airways Flight 5390 (1990), kính chắn gió bung ra ở độ cao 5.300 mét. Phi công bị hút nửa người ra ngoài, nhưng vẫn sống – nhờ tổ lái giữ được bình tĩnh và hạ cánh an toàn.

Có thể chọn mua vị trí an toàn nhất trên máy bay? - Ảnh 1

Tương tự, năm 2009. Máy bay rơi xuống Ấn Độ Dương, 152 người chết. Người sống sót là Bahia – 13 tuổi – bám vào mảnh vỡ trôi giữa biển suốt 13 tiếng dù không biết bơi, không mặc áo phao, bị thương, nhưng sống sót nhờ nghị lực và ý chí.

Có thể nói với những người sống sót, may mắn đóng vai trò, nhưng không phải tất cả. Điểm chung giữa họ là chí cực kỳ mạnh mẽ, có phản xạ và hành động kịp thời. Nhiều người sau đó trở thành diễn giả truyền cảm hứng, nhà hoạt động nhân đạo hoặc viết sách.

Tuy nhiên, câu hỏi "Ghế nào an toàn nhất trên máy bay khi gặp nạn?" vẫn luôn là điều nhiều người thắc mắc. Các chuyên gia hàng không khẳng định: không có "ghế vàng" nào đảm bảo sống sót tuyệt đối nếu máy bay gặp nạn. Giám đốc Quỹ An toàn hàng không (Mỹ) Mitchell Fox nhấn mạnh: "Mỗi vụ tai nạn đều khác nhau. Khả năng sống sót không thể dự đoán đơn thuần dựa trên vị trí ghế ngồi".

Dù vậy, trên Daily Mail, các nghiên cứu và số liệu thống kê đã chỉ ra một vài xu hướng. Theo các nghiên cứu (nhất là của tạp chí Popular Mechanics và FAA - Cục Hàng không Liên bang Mỹ), hàng ghế phía sau máy bay có tỷ lệ sống sót cao hơn, cụ thể ghế ở phần đuôi máy bay (1/3 phía sau) có tỷ lệ sống sót cao hơn khoảng 30 – 40% so với ghế ở phần mũi máy bay.

Bên cạnh đó, hành khách có khả năng sống sót cao hơn nếu ngồi cách lối thoát hiểm dưới 5 hàng ghế. Thoát hiểm kịp thời thường quan trọng hơn cả vị trí va chạm. Như vậy, kết hợp hai yếu tố vị trí và tiếp cận thoát hiểm, ghế giữa (ở giữa ba ghế) của hàng ghế gần đuôi máy bay, gần lối thoát hiểm, thường được xem là an toàn nhất, dù hơi “kém thoải mái”.

Các nhà khoa học tiết lộ những chỗ ngồi tệ nhất và tốt nhất trên máy bay trong trường hợp xảy ra tai nạn.Ảnh: Daily Mail
Các nhà khoa học tiết lộ những chỗ ngồi tệ nhất và tốt nhất trên máy bay trong trường hợp xảy ra tai nạn.Ảnh: Daily Mail

Kết quả một nghiên cứu công bố trên tạp chí Popular Mechanics năm 2007 cho thấy hành khách ngồi phía sau máy bay có tỷ lệ sống sót cao hơn trong các vụ tai nạn từ năm 1971. Vị trí gần cánh máy bay được cho là ổn định hơn về cấu trúc. Trong khi đó, ghế gần lối đi giúp thoát hiểm nhanh nhưng lại dễ bị va đập bởi hành lý rơi - tình huống phổ biến hơn rất nhiều so với tai nạn máy bay.

Nhưng các chuyên gia đều nhất trí cho rằng sự chuẩn bị và tuân thủ an toàn mới là yếu tố sống còn. Cụ thể là hành khách cần nghe kỹ hướng dẫn an toàn đầu chuyến bay, ghi nhớ số hàng ghế đến cửa thoát hiểm gần nhất (đề phòng khói làm mất tầm nhìn), tuyệt đối làm theo hướng dẫn phi hành đoàn, bao gồm việc không mang theo hành lý khi thoát hiểm - điều đã cứu sống toàn bộ 379 người trên chuyến bay Japan Airlines gặp nạn năm ngoái ở Tokyo (Nhật Bản).

Ông Fox kết luận: "Nhờ vào tiến bộ thiết kế cabin như đèn chỉ đường dưới sàn, vật liệu chống cháy, cửa thoát hiểm dễ tiếp cận... khả năng sống sót trong tai nạn máy bay - dù hiếm - đã tăng lên đáng kể".

Tất nhiên, không có mẫu số chung tuyệt đối. Trường hợp cụ thể của hành khách Viswashkumar Ramesh, người duy nhất sống sót trong vụ rơi máy bay Boeing 787 Dreamliner tại Ahmedabad (Ấn Độ), có phần nhờ may mắn khi ghế 11A của anh nằm ngay cạnh cửa thoát hiểm còn hoạt động, khi phía đối diện đã bị tường của một tòa nhà chắn lại sau va chạm.

Có thể chọn mua vị trí an toàn nhất trên máy bay? - Ảnh 2

Ông Ron Bartsch - Chủ tịch công ty tư vấn hàng không AvLaw tại Sydney (Úc) - khẳng định: "Hôm đó, 11A là ghế an toàn nhất, nhưng không phải lúc nào cũng vậy. Ghế đó chỉ nằm gần cửa thoát hiểm trên sơ đồ của chiếc Boeing 787 cụ thể này".

Xác suất xảy ra tai nạn máy bay là một trong những điều thường khiến hành khách lo lắng, nhưng thực tế, bay vẫn là hình thức di chuyển an toàn nhất hiện nay, với xác suất tai nạn chỉ khoảng 1 trên 11 triệu chuyến bay. Xác suất máy bay thương mại gặp tai nạn chết người là 1 trong 5,3 triệu chuyến bay (theo số liệu của IATA, ICAO và Boeing năm 2022 – 2024). Tức là nếu bay mỗi ngày một chuyến, thì bạn cần hơn 14.500 năm để gặp phải chuyến rơi.

Attention
The original article is written and published on VnEconomy in Vietnamese only. To read the full article, please use the Google Translate tool below to translate the content into your preferred language.
VnEconomy is not responsible for the translation.

Google translate