Thời gian qua, với sự phát triển của Internet và các nền tảng mạng xã hội, đặc biệt là YouTube, web drama chiếu mạng xuất hiện ngày càng nhiều. Do có thể tiếp cận với lượng lớn khán giả ở bất cứ đâu, khả năng kiếm tiền tốt từ quảng cáo mà không phải qua kiểm duyệt nội dung gắt gao nên không chỉ người nổi tiếng mà cả những nhà sản xuất nghiệp dư cũng đầu tư làm web drama nhưng chất lượng không đồng đều.
Việc sản xuất web drama mang đến nguồn lợi không nhỏ từ số lượng người xem, lượt tương tác. Chính vì thế, nhiều nhà sản xuất sẵn sàng dùng những chiêu thức câu like, câu view phản cảm. Trong khi các phim chiếu rạp bị kiểm duyệt theo luật Điện ảnh, phải cắt bỏ những hình ảnh và nội dung vi phạm các điều cấm, được phân loại rõ ràng, thậm chí không được phổ biến thì phim chiếu mạng hầu hết không được phân loại dán nhãn cảnh báo theo quy định của luật Điện ảnh 2022 mới ban hành.
Trước tình trạng này, Thứ trưởng Tạ Quang Đông vừa ký Công văn số 923/QĐ-BVHTTDL, ban hành Quyết định về việc thành lập Tổ công tác quản lý hoạt động phổ biến phim trên không gian mạng. Tổ công tác gồm 10 thành viên. Cục trưởng Cục Điện ảnh Vi Kiến Thành làm Tổ trưởng. Ông Đỗ Quốc Việt, Phó Cục trưởng Cục Điện ảnh là Tổ phó thường trực; bà Nguyễn Thị Thu Hà, Phó Cục trưởng Cục Điện ảnh là Tổ phó.
Quyết định nêu rõ, Tổ công tác có trách nhiệm thực hiện các nhiệm vụ quy định tại Luật Điện ảnh ngày 15/6/2022, Nghị định số 131/2022/NĐ-CP ngày 31/12/2022 của Chính phủ, quy định chi tiết một số điều của Luật Điện ảnh, cụ thể: Tiếp nhận hồ sơ, trả lời bằng văn bản đối với đề nghị công nhận đủ điều kiện phân loại phim phổ biến trên không gian mạng; đăng tải công khai tên doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp, tổ chức đủ điều kiện phân loại phim phổ biến trên không gian mạng; Cấp, thu hồi giấy phép phân loại phim đối với phim của doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp, tổ chức chưa đủ điều kiện phân loại phim phổ biến trên không gian mạng; Xây dựng và quản lý hệ thống dữ liệu về phân loại phim trên không gian mạng.
Tổ công tác còn có trách nhiệm kiểm tra nội dung phim, phân loại phim, hiển thị kết quả phân loại phim phổ biến trên không gian mạng. Tổ tiếp nhận thông báo danh sách phim sẽ phổ biến và kết quả phân loại phim trên không gian mạng; Tiếp nhận đầu mối, thông tin liên hệ của các doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp, tổ chức thực hiện phổ biến phim trên không gian mạng.
Theo ông Vi Kiến Thành, Tổ công tác quản lý hoạt động phổ biến phim trên không gian mạng có trách nhiệm yêu cầu chủ thể phổ biến phim trên không gian mạng dừng, gỡ bỏ phim vi phạm; yêu cầu tổ chức, doanh nghiệp có nền tảng truyền thông số ngăn chặn, gỡ bỏ phim vi phạm. Đồng thời, Tổ yêu cầu tổ chức, doanh nghiệp có mạng viễn thông triển khai các biện pháp kỹ thuật cần thiết để ngăn chặn việc truy cập phim vi phạm...
Về khía cạnh luật, Cục điện ảnh cho biết Luật Điện ảnh năm 2022, Nghị định số 131/NĐ-CP ngày 31/12/2022 quy định chi tiết một số điều của Luật Điện ảnh, Nghị định số 128/2022/NĐ-CP ngày 30/12/2022 sửa đổi, bổ sung một số điều của NĐ số 38/2021/NĐ-CP ngày 29/3/2021 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo… đều có những Điều, khoản quy định về việc phổ biến phim trên không gian mạng mà các chủ thể khi tham gia hoạt động này cần phải thực hiện. Những đơn vị không thực hiện quy định của pháp luật phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về hành vi, hoạt động của mình.
Các cá nhân không được phép phổ biến phim trên không gian mạng. Điều này được quy định rõ trong Khoản 1 điều 21 của Luật điện ảnh: "Chủ thể được phép phổ biến phim trên không gian mạng là doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp, tổ chức thực hiện hoạt động phổ biến phim theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan".
Trước khi phổ biến phim trên không gian mạng phải đảm bảo thực hiện phân loại phim. Mục b khoản 2 điều 21 Luật Điện ảnh có quy định: "Trước khi phổ biến phim trên không gian mạng, phải bảo đảm điều kiện thực hiện phân loại phim theo quy định của Chính phủ và chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung, kết quả phân loại phim; trường hợp chưa bảo đảm điều kiện thực hiện phân loại phim thì đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch hoặc Cơ quan được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ủy quyền thực hiện phân loại đối với phim chưa được cấp Giấy phép phân loại phim hoặc Quyết định phát sóng theo trình tự, thủ tục quy định tại khoản 3 và khoản 4 Điều 27 của Luật này".