Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương vừa kiến nghị Bộ Giao thông vận tải nghiên cứu tính khả thi của dự án đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân (tiểu dự án chạy qua địa bàn thành phố Chí Linh - tỉnh Hải Dương), tránh gây lãng phí nguồn lực đầu tư của nhà nước và ảnh hưởng đến đời sống nhân dân.
Trước đó, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ninh cũng đề nghị Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải làm rõ tiến độ và kế hoạch triển khai tuyến đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân và các cam kết của bộ đối với dự án này, sau gần 20 năm ngưng trệ.
Phản hồi nội dung này, Bộ Giao thông vận tải cho hay dự án xây dựng tuyến đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân với chiều dài 131 km, gồm 43 km xây dựng mới và 88 km cải tạo, nâng cấp.
Tuyến đường sắt này bắt đầu từ ga Yên Viên đi qua địa bàn TP. Hà Nội, các tỉnh Bắc Ninh, Hải Dương, Quảng Ninh và kết thúc tại cảng Cái Lân thuộc TP. Hạ Long. Dự án đường sắt kỳ vọng giảm đáng kể thời gian di chuyển bằng tàu hỏa từ Yên Viên đến Hạ Long.
Dự án có tổng mức đầu tư 7.665 tỷ đồng và được chia thành 4 tiểu dự án vận hành độc lập. Đến nay, hoàn thành đưa vào khai thác tiểu dự án 1 đoạn Hạ Long - Cái Lân; 3 tiểu dự án còn lại gồm: Yên Viên - Lim, Lim - Phả Lại, Phả Lại - Hạ Long mới triển khai đền bù, giải phóng mặt bằng, thi công nền đường và một số hạng mục trên tuyến.
Dự án đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân được khởi công từ năm 2005, đến nay đã 17 năm nhưng vẫn đang chờ đầu tư.
Bởi gián đoạn xảy ra từ năm 2011, do khó khăn về nguồn vốn nên Chính phủ đình hoãn, giãn tiến độ dự án cho đến nay.
Ngay cả dù tiểu dự án Hạ Long - Cảng Cái Lân (5,6 km) đã hoàn thành từ tháng 10/2014, tuy nhiên, hiệu quả khai thác rất hạn chế do phải đấu nối với tuyến đường sắt cũ khổ 1.435 mm từ Hạ Long về Kép (Bắc Giang) có tốc độ chưa cao.
Đồng thời, tàu từ Hạ Long về Yên Viên (Hà Nội) vẫn phải chạy trên đường sắt Kép - Hạ Long, rất khó kết nối với các tuyến đường khổ 1.000 mm cũ. Do đó, tuyến đường sắt này đang lâm vào cảnh thiếu khách, đói hàng.
Cũng theo Bộ Giao thông vận tải, tại Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 tiếp tục xác định hoàn thành tuyến đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân trong giai đoạn đến năm 2030, nhằm phát triển hài hòa các phương thức vận tải, bảo đảm tính kết nối giữa các phương thức và tối ưu hóa chi phí vận tải, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của vùng và các địa phương dọc tuyến.
Tuy nhiên, dự án được phê duyệt đầu tư lâu và thực tiễn có những thay đổi nhất định về định hướng phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, khu vực triển khai dự án nên căn cứ Luật Đầu tư công 2019 và triển khai thực hiện quy hoạch mạng lưới đường sắt nêu trên, Bộ Giao thông vận tải giao Ban Quản lý dự án đường sắt rà soát, nghiên cứu lập điều chỉnh báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án, làm cơ sở báo cáo cấp có thẩm quyền về phương án tiếp tục triển khai.
Từ đó, sớm đưa dự án vào khai thác, phát huy hiệu quả các công trình đầu tư. Bộ Giao thông vận tải cho biết sẽ kiến nghị cấp có thẩm quyền để triển khai đầu tư sau khi có kết quả nghiên cứu, rà soát, đánh giá tổng thể dự án.