Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết tại Điều 5 Nghị định số 29/2023/NĐ-CP của Chính phủ đã quy định về chính sách nghỉ hưu trước tuổi đối với đối tượng tinh giản biên chế.
Cụ thể, đối tượng tinh giản biên chế có tuổi thấp hơn tối đa đủ 5 tuổi và thấp hơn tối thiểu đủ 2 tuổi so với tuổi nghỉ hưu quy định, và có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc trở lên.
Trong đó, có đủ 15 năm làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành, hoặc có đủ 15 năm trở lên làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên, trước ngày 1/1/2021.
Trường hợp này ngoài hưởng chế độ hưu trí theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội thì còn không bbị trừ tỷ lệ lương hưu do việc nghỉ hưu trước tuổi.
Họ cũng được trợ cấp 3 tháng tiền lương bình quân cho mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi so với tuổi nghỉ hưu quy định. Được trợ cấp 5 tháng tiền lương bình quân cho 20 năm đầu công tác, có đóng đủ bảo hiểm xã hội bắt buộc. Từ năm thứ 21 trở đi, cứ mỗi năm công tác có đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc được trợ cấp 1/2 tháng tiền lương.
Nhóm thứ hai là đối tượng tinh giản biên chế có tuổi thấp hơn tối đa đủ 5 tuổi, và thấp hơn tối thiểu đủ 2 tuổi so với tuổi nghỉ hưu quy định, và có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc trở lên thì được hưởng lương hưu theo quy định.
Ngoài ra, họ còn được hưởng trợ cấp 3 tháng tiền lương bình quân cho mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi so với tuổi nghỉ hưu quy định…
Nhóm thứ ba là đối tượng tinh giản biên chế có tuổi tối thiểu thấp hơn 2 tuổi so với tuổi nghỉ hưu quy định. Đồng thời, có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc trở lên, trong đó có đủ 15 năm làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, hoặc có đủ 15 năm làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 1/1/2021.
Với nhóm này, ngoài được hưởng chế độ hưu trí theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, họ cũng không bị trừ tỷ lệ lương hưu do việc nghỉ hưu trước tuổi.
Nhóm thứ 4 là đối tượng tinh giản biên chế có tuổi tối thiểu thấp hơn 2 tuổi so với tuổi nghỉ hưu quy định, và có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc trở lên. Riêng nữ cán bộ, công chức cấp xã thì cần có từ đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc trở lên. Trường hợp này cũng được hưởng đầy đủ chế độ hưu trí, và không bị trừ tỷ lệ lương hưu do việc nghỉ hưu trước tuổi.
Nhóm thứ 5 là đối tượng tinh giản biên chế là nữ cán bộ, công chức cấp xã có tuổi thấp hơn tối đa đủ 5 tuổi, và thấp hơn tối thiểu đủ 2 tuổi so với tuổi nghỉ hưu quy định, mà có đủ 15 năm đến dưới 20 năm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Với nhóm này, ngoài hưởng chế độ hưu trí họ cũng không bị trừ tỷ lệ lương hưu do việc nghỉ hưu trước tuổi. Đồng thời, được hưởng trợ cấp 5 tháng tiền lương bình quân và chế độ trợ cấp khác.
Đối chiếu quy định nêu trên, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết để được nghỉ hưu trước tuổi theo chính sách tinh giản biên chế quy định tại Nghị định số 29/2023/NĐ-CP, thì ngoài điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội còn cần có các điều kiện khác.
Đơn cử như tuổi đời theo giới tính, diễn biến thời gian công tác thể hiện chức danh nghề… Đồng thời, hồ sơ hưởng chế độ hưu trí phải thể hiện người lao động được đơn vị trực tiếp quản lý và cơ quan có thẩm quyền phê duyệt về việc nghỉ hưu trước tuổi, do tinh giản biên chế.
Về giải quyết chế độ hưu trí đối với người lao động, cơ quan Bảo hiểm xã hội sẽ căn cứ vào hồ sơ do người sử dụng lao động lập và chuyển đến. Trong trường hợp người lao động đủ điều kiện hưởng theo quy định, cơ quan Bảo hiểm xã hội sẽ giải quyết bảo đảm kịp thời quyền lợi đối với người lao động.
Bộ luật Lao động năm 2019 quy định, từ năm 2021, việc điều chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu, hay điều kiện về tuổi hưởng lương hưu của người lao động theo lộ trình, mỗi năm tăng thêm 3 tháng đối với lao động nam cho đến khi đủ 62 tuổi vào năm 2028, thêm 4 tháng đối với lao động nữ cho đến khi đủ 60 tuổi vào năm 2035.
Theo lộ trình này, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện bình thường năm 2024 đối với lao động nam là 61 tuổi, lao động nữ là 56 tuổi 4 tháng.
Đối với những người lao động làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, hoặc những người lao động sức khỏe yếu (bị suy giảm khả năng lao động), thì có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn so với người làm việc trong điều kiện lao động bình thường (nghỉ hưu sớm hơn tối đa 5 tuổi hoặc 10 tuổi tùy từng trường hợp).