Như VnEconomy đưa tin, ngày 18/09/2024, Bộ Tài chính đã phê duyệt Thông tư 68/2024/TT-BTC, cho phép giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền khi đặt lệnh của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài. Theo đó, nhà đầu tư tổ chức nước ngoài mua chứng khoán ngay trong ngày (T+0) và thanh toán vào các ngày sau (T+1/T+2). Thông tư sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 02/11/2024.
Điều này không chỉ giúp giảm chi phí tài chính và tăng tính linh hoạt cho nhà đầu tư mà còn là tiêu chí quan trọng để nâng cấp thị trường Việt Nam lên trạng thái Thị trường Mới nổi theo chuẩn FTSE Russell, theo nhận định của Mirae Asset.
FTSE Russell chia làm 4 phân hạng: Developed, Advanced Emerging, Secondary Emerging và Frontier.
Theo đánh giá tháng 3/2024 của FTSE, Việt Nam hiện nằm trong danh sách theo dõi nhằm nâng hạng lên Secondary Emerging từ tháng 9/2018. Tuy nhiên, dưới ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, cũng như một vài tiêu chí còn bất cập nên mục tiêu chưa hoàn thành. Hiện Việt Nam vẫn nằm trong danh sách theo dõi với vai trò cận biên và được kỳ vọng phân loại lại lên Secondary Emerging. Hoạt động đánh giá lại sẽ được FTSE thực hiện tiếp tục vào đầu tháng 10/2024, và 2 kỳ năm 2025 tháng 3 và tháng 9.
Mirae Asset cho rằng sau khi được nâng hạng, Việt Nam có thể thu hút dòng tiền từ các quỹ lớn như Vanguard FTSE Emerging Markets ETF.
Quy mô vốn hóa của VN-Index đạt hơn 213 tỷ USD (17/09/2024), khá tương đồng với vài quốc gia được phân bổ tỷ trọng thấp trong danh mục FTSE Emerging markets Index. Tiêu biểu như quy mô vốn hóa thị trường Chile đạt 170 tỷ USD (T6/2024). Ước tính tỷ trọng của Việt Nam trong rổ sẽ ở mức khoảng 0,6% khi được thêm vào chính thức.
Giả sử với tỷ trọng ước tính khoảng 0,6% (tương đương tỷ trọng đầu tư của FTSE vào thị trường Chile, khi thị trường này có vốn hóa tương tự Việt Nam), thì Việt Nam có thể được giải ngân ở khoảng 474 triệu USD từ Vanguard FTSE Emerging Markets ETF. Ngoài ra, dòng tiền ngoại chảy vào Việt Nam không những đến từ những quỹ sử dụng chỉ số FTSE Emerging markets Index làm tham chiếu, mà còn những quỹ khác khi thị trường được nâng hạng.
Tổng hợp một số quỹ ETF sử dụng FTSE Emerging markets Index làm tham chiếu, với tỷ trọng phân bổ 0,6%, Việt Nam có thể nhận đầu tư ước tính khoảng 516 triệu USD (gần 12.500 tỷ đồng).
Trong đó, Vanguard FTSE Emerging Markets UCITS ETF (London) quy mô 1,77 tỷ USD có thể đầu tư 10,62 triệu USD; Vanguard FTSE Emerging Markets All Cap Index ETF (Canada) quy mô 1,99 tỷ USD có thể đầu tư vào Việt Nam 11,94 triệu USD; Vanguard FTSE Emerging Markets UCITS ETF Class USD INC
(Euronext Amsterdam) có thể đầu tư 12,66 triệu USD; Vanguard FTSE Emerging Markets ETF/Australia (Australia) có thể đầu tư 6,06 triệu USD.
Đa phần các thị trường trước thời điểm nâng hạng chính thức 1- 2 năm, thị trường chứng khoán đều có dấu hiệu bật tăng. Cụ thể: Qatar tăng hơn 45% từ (T9/2013-T9/2014), Saudi Arabia tăng hơn 23% (T3/2017-T3/2018), Romania tăng hơn 18% từ (T9/2018-T9/2019).
Các công ty hưởng lợi: Những công ty lớn như HPG, VIC, VHM, VNM, MSN, VCB, SSI, … và nhiều công ty khác sẽ có lợi thế khi thị trường Việt Nam được nâng hạng.
Trước đó, SSI Research cũng nhận định rằng Thông tư này được thông qua sẽ là một bước tiến gần hơn để thị trường chứng khoán Việt Nam đáp ứng các yêu cầu nâng hạng lên thị trường mới nổi của FTSE Russell. SSI duy trì kịch bản Việt Nam sẽ được nâng hạng trong kỳ đánh giá tháng 9 năm 2025.
Với việc nâng hạng lên thị trường mới nổi, theo ước tính sơ bộ, vốn từ các quỹ ETF có thể lên đến 1,7 tỷ USD, chưa tính đến dòng vốn từ các quỹ chủ động (FTSE Russell ước tính tổng tài sản từ các quỹ chủ động gấp 5 lần so với các quỹ ETF). Các cổ phiếu hưởng lợi: VNM, VHM, VIC, HPG, VCB, SSI, MSN, VND, DGC, VRE, VCI.
Còn World Bank ước tính nếu được MSCI và FTSE Russell nâng cấp thành thị trường mới nổi, nghĩa là dòng vốn ròng 5 tỷ đô la Mỹ sẽ đổ vào thị trường cổ phiếu Việt Nam, do danh mục của thị trường mới nổi toàn cầu được tái phân bổ sang Việt Nam sau khi được nâng cấp. Dòng tiền đổ vào có thể lên đến 25 tỷ đô la Mỹ vào năm 2030 nếu những cải cách mạnh mẽ tiếp tục diễn ra và và môi trường đầu tư toàn cầu vẫn lành mạnh.