Theo quan điểm của ông Stiglitz, Fed đã thắt chặt chính sách tiền tệ “quá xa, quá nhanh” và chính điều này khiến cho vấn đề lạm phát trở nên tồi tệ hơn.
Theo hãng tin CNBC, phát biểu này được ông Stiglitz đưa ra trước khi Bộ Lao động Mỹ công bố báo cáo việc làm vào hôm thứ Sáu tuần trước. Sau khi bản báo cáo với những tín hiệu xung đột được công bố, thị trường tài chính gia tăng đặt cược vào khả năng Fed hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm trong cuộc họp vào ngày 17-18/9, đồng thời giảm đặt cược vào khả năng Fed hạ lãi suất 0,5 điểm phần trăm. Theo báo cáo này, số lượng việc làm mới trong khu vực phi nông nghiệp của Mỹ trong tháng 8 ít hơn dự báo, nhưng tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống và tiền lương tăng mạnh hơn.
Ông Stiglitz - người giành giải Nobel vào năm 2001 nhờ công trình phân tích thị trường - đồng quan điểm với một số nhân vật có tiếng tăm trong giới kinh tế học - như nhà kinh tế trưởng Michael Feroli của ngân hàng JPMorgan Chase - trong việc kêu gọi Fed chọn mức giảm lãi suất lớn hơn trong cuộc họp tháng 9.
“Tôi vốn chỉ trích Fed thắt chặt quá xa, quá nhanh”, ông Stiglitz nói trong một cuộc trao đổi với CNBC.
Ông nói việc “thực sự quan trọng” là Fed lẽ ra đã phải đưa lãi suất về trạng thái bình thường. Ông nói thêm rằng Fed đã phạm một sai lầm khác khi giữ lãi suất ở mức gần 0% trong một thời gian quá dài từ năm 2008.
“Nhưng khi họ tăng lãi suất lên mức hiện nay, tôi cho rằng mức lãi suất đó đã đặt nền kinh tế vào một tình thế rủi ro mà đổi lại hầu như chẳng có lợi ích gì. Mà thậm chí, lạm phát thực chất còn trở nên tệ hơn, bởi néu xem xét kỹ nguồn cơn của lạm phát, yếu tố quan trọng chính là nhóm nhà ở”, ông Stiglitz phát biểu.
“Nếu bạn đang nghĩ tới việc làm thế nào để giải quyết vấn đề khan hiếm nhà ở, một nguyên nhân đẩy lạm phát lên, liệu bạn có nghĩ rằng lãi suất cao sẽ khiến cho các công ty địa ốc khó xây thêm nhà và người sở hữu nhà khó mua thêm nhà? Và liệu lãi suất cao sẽ giải quyết được tình trạng thiếu nguồn cung nhà? Câu trả là không. Đây chính xác là đi sai đường”, nhà kinh tế học kỳ cựu nói.
“Bởi vậy, tôi tin rằng Fed đã góp phần vào vấn đề lạm phát. Bây giờ, dù các mô hình của họ không mang lại hiệu quả theo cách này và họ cũng không nhìn nhận vấn đề một cách sâu sắc như họ lẽ ra nên làm, thì các mô hình của họ cũng nói lên một điều rằng họ nên nhìn vào những điểm yếu của nền kinh tế và bởi thế hạ lãi suất là việc cần thiết”.
Lãi suất quỹ liên bang của Fed hiện đang ở ngưỡng 5,25-5,5%, cao nhất 23 năm.
Ông Stiglitz nói nếu ông là một nhà hoạch định chính sách của Fed, ông sẽ bỏ phiếu ủng hộ giảm lãi suất mạnh tay trong cuộc họp tháng 9 “vì tôi cho rằng họ đã đi quá xa trong việc tăng lãi suất, và việc giảm mạnh lãi suất sẽ giúp giải quyết vấn đề lạm phát và tạo công ăn việc làm”.
Khi được hỏi liệu điều đó có đồng nghĩa rằng Fed nên giảm lãi suất 0,5 điểm phần trăm, ông Stiglitz đáp: “Đúng là như vậy”.
Tuy nhiên, không phải chuyên gia kinh tế nào cũng cho rằng Fed cần phải giảm mạnh lãi suất trong cuộc họp tới.
Nhà kinh tế trưởng George Lagarias của công ty Forvis Mazars nói rằng dù không ai biết chắc Fed sẽ giảm lãi suất bao nhiêu trong cuộc họp tới, ông thuộc phe dự báo mức giảm 0,25 điểm phần trăm.
“Tôi không nhận thấy sự khẩn cấp phải giảm lãi suất 0,5 điểm phần trăm”, ông Lagarias nói với CNBC. “Nếu Fed giảm lãi suất 0,5 điểm phần trăm, điều đó có thể gửi đi một thông điệp sai tới thị trường và nền kinh tế. Mức giảm lãi suất đó sẽ gửi đi một tín hiệu khẩn cấp, và có thể tạo ra một lời tiên tri tự ứng nghiệm”.
“Bởi vậy, sẽ là rất nguy hiểm nếu Fed giảm lãi suất như vậy mà không có một lý do cụ thể nào. Trừ khi có một sự kiện nào đó, một vấn đề khiến thị trường rơi vào rắc rối, thì chẳng có lý do gì để hoảng sợ cả”, vị chuyên gia nhấn mạnh.
Google translate