Trong báo cáo “Triển vọng Kinh tế Toàn cầu” công bố ngày 9/1, định chế có trụ sở ở Washington, Mỹ dự báo tăng trưởng kinh tế thế giới giảm tốc năm thứ ba liên tiếp trong năm nay, còn 2,4% từ mức 2,6% trong năm ngoái. Về năm 2025, WB cho rằng tốc độ tăng trưởng toàn cầu chỉ tăng nhẹ lên 2,7%, và mức tăng bình quân của của 5 năm từ 2021-2025 sẽ thấp hơn khoảng 0,75 điểm phần trăm so với mức bình quân của thập niên 2010.
Nền kinh tế toàn cầu đã chứng tỏ được sự vững vàng trong năm 2023 trước áp lực từ rủi ro suy thoái, nhưng căng thẳng địa chính trị gia tăng sẽ tiếp tục là thách thức đối với tăng trưởng trong ngắn hạn - WB nhận định. Đây là một nguyên nhân mà WB cho là sẽ khiến hầu hết các nền kinh tế trên thế giới sẽ tăng trưởng chậm lại trong năm 2024-2025 so với trong thập kỷ trước.
“Thế giới đang có chiến tranh ở Đông Âu và ở Trung Đông. Sự leo thang của các cuộc xung đột này có thể gây ảnh hưởng lớn đến giá năng lượng, tác động tới lạm phát cũng như tăng trưởng kinh tế”, phó kinh tế trưởng của WB, ông Ayhan Kose, nói với hãng tin CNBC.
Báo cáo của WB cảnh báo rằng nếu không có một “sự điều chỉnh lớn về hướng đi”, thập niên 2020 sẽ trở thành “một thập kỷ của những cơ hội bị bỏ phí” đối với kinh tế thế giới - ông Indermit Gill, nhà kinh tế trưởng kiêm Phó chủ tịch WB, phát biểu.
Xét ở góc độ khu vực, tăng trưởng kinh tế năm nay sẽ suy yếu nhiều nhất ở Bắc Mỹ, châu Âu và Trung Á, và châu Á - Thái Bình Dương. Ở châu Á, sự giảm tốc chủ yếu do kinh tế Trung Quốc tiếp tục đuối. Trong khi đó, kinh tế khu vực Mỹ Latin và Caribbean được dự báo khởi sắc nhẹ từ mức tăng ảm đạm ghi nhận trong năm nay. Sự phục hồi tốt hơn được kỳ vọng sẽ diễn ra ở khu vực Trung Đông và châu Phi.
Tuy nhiên, các nền kinh tế đang phát triển mới là những quốc gia hứng chịu sự sụt giảm tăng trưởng mạnh nhất trong trung hạn, bởi sự giảm tốc của thương mại toàn cầu và điều kiện tài chính thắt chặt đè nặng lên tăng trưởng.
“Triển vọng tăng trưởng trong ngắn hạn sẽ còn yếu, khiến nhiều nước đang phát triển, nhất là những nước nghèo nhất, bị mắc kẹt trong một cái bẫy của nợ nần chồng chất và khan hiếm lương thực”, ông Gill nói.
Theo dự báo của WB, các nền kinh tế đang phát triển sẽ chỉ tăng trưởng 3,9% trong năm nay, thấp hơn trên 1 điểm phần trăm so với mức bình quân hàng năm của thập niên trước. Đến cuối năm, người dân ở 1/4 số nước đang phát triển và 40% số quốc gia thu nhập thấp sẽ trở nên nghèo hơn so với thời điểm trước đại dịch Covid-19, WB nhận định.
Báo cáo của WB nói rằng dữ liệu trên cho thấy thế giới đang khó đạt được mục tiêu đưa những năm 2020 trở thành một “thập kỷ chuyển biến” về xoá đói giảm nghèo, chống các bệnh truyền nhiễm và chống biến đổi khí hâu. Tuy nhiên, định chế này nói thêm rằng vẫn có một cơ hội để xoay chuyển tình thế nếu các chính phủ hành động nhanh chóng để tăng đầu tư và củng cố các khuôn khổ chính sách tài khoá.
“Sự bùng nổ của hoạt động đầu tư có tiềm năng mang lại sự biến đổi cho các nền kinh tế phát triển và giúp các nước này đẩy mạnh cuộc chuyển đổi năng lượng và đạt được nhiều mục tiêu về phát triển”, ông Kose nhận định trong bản báo cáo được WB công bố trước thềm chuỗi sự kiện thường niên của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) vào tuần tới.
“Để tạo ra sự bùng nổ đầu tư, các quốc gia đang phát triển cần thực thi các gói chính sách toàn diện để cải thiện các khuôn khổ tài khoá và tiền tệ, mở rộng dòng chảy thương mại và tài chính xuyên biên giới, cải thiện môi trường đầu tư và tăng cường chất lượng thể chế”, ông Kose nói. “Đây là một việc khó, nhưng nhiều nước đang phát triển đã có thể làm được trước đây. Tiếp tục làm việc này sẽ giúp cải thiện sự giảm tốc được dự báo về tăng trưởng kinh tế tiềm năng trong thời gian còn lại của thập kỷ”.