Giới phân tích ở Phố Wall cho rằng khả năng rơi vào suy thoái của kinh tế Mỹ đã tăng lên sau khi Cục Dự trữ Liên bang (Fed) tiến hành đợt tăng lãi suất mạnh nhất kể từ năm 1994 và số liệu thống kê cho thấy hoạt động tiêu dùng yếu đi.
Ngày 15/6, Fed nâng lãi suất 0,75 điểm phần trăm, lên mức 1,5-1,75%, trong nỗ lực khống chế lạm phát đang ở mức cao nhất hơn 4 thập kỷ và chưa có dấu hiệu sớm hạ nhiệt.
Theo hãng tin Bloomberg, ngân hàng Wells Fargo & Co. hiện dự báo một đợt “suy thoái nhẹ” của kinh tế Mỹ bắt đầu từ giữa năm 2023, khi lạm phát bám rễ sâu hơn trong nền kinh tế và bào mòn sức chi tiêu của người dân, buộc Fed phải tiếp tục có những động thái cứng rắn để kiểm soát. Công ty nghiên cứu Moody’s Analytics thì nói rằng cơ hội có một cuộc “hạ cánh mềm” cho kinh tế Mỹ đã giảm đi nhiều.
“Fed sẽ tăng lãi suất cho tới khi phá vỡ được lạm phát. Rủi ro nằm ở chỗ họ cũng có thể phá vỡ nền kinh tế”, trưởng bộ phận nghiên cứu chính sách tiền tệ của Moody’s Analytics, ông Ryan Sweet, nhận định trong một báo cáo. “Tăng trưởng đang giảm tốc, trong khi hiệu ứng của sự thắt chặt chính sách tiền tệ đối với điều kiện thị trường tài chính và việc rút lại chính sách tiền tệ nới lỏng còn chưa thực sự tác động đến nền kinh tế”.
Trong tháng 5 vừa qua, doanh thu bán lẻ ở Mỹ giảm lần đầu tiên trong 5 tháng, trong bối cảnh giá cả leo thang khiến sức mua của người tiêu dùng yếu đi. Chi nhánh Atlanta của Fed hạ dự báo tăng trưởng kinh tế Mỹ trong quý 2 còn 0%. Giám đốc đầu tư Scott Minerd của Guggenheim thậm chí cho rằng nền kinh tế Mỹ đang suy thoái rồi, xét tới sự giảm tốc của tiêu dùng.
Nhiều chuyên gia kinh tế gần đây nói rằng một đợt suy thoái kinh tế Mỹ trong năm tới sẽ là điều khó tránh khỏi. Trong một báo cáo ra ngày 15/6, chuyên gia Jay Bryson của Wells Fargo cho biết mới cách đây 1 tuần, ông còn kỳ vọng kinh tế Mỹ hạ cánh mềm, nhưng giờ đây, kịch bản chủ đạo mà ông đưa ra là kinh tế Mỹ sẽ rơi vào một cuộc suy thoái nhẹ.
Có một điểm sáng trong nền kinh tế Mỹ hiện nay là tỷ lệ thất nghiệp vẫn đang ở mức thấp kỷ lục. Cho dù số đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu trong tuần trước tăng lên mức cao nhất 5 tháng, thị trường lao động ở nền kinh tế lớn nhất thế giới vẫn đang thắt chặt. Điều này sẽ hỗ trợ cho tiêu dùng và tránh cho nền kinh tế rơi vào suy thoái sâu – Wells Fargo nhận định.
Theo ước tính mới nhất của Bloomberg Economics, khả năng xảy ra một cuộc suy thoái kinh tế Mỹ hiện đã lên gần mức 75%, dù khả năng này mới chỉ xuất hiện cách đây vài tháng.
Theo định nghĩa, suy thoái kinh tế là khi các hoạt động kinh tế giảm sút trên diện rộng và kéo dài liên tiếp vài tháng. Quý 1 năm nay, tổng sản phẩm trong nước (GDP) của Mỹ giảm 1,5%. Kinh tế Mỹ mới thoát khỏi cuộc suy thoái kinh tế sâu nhất kể từ thời Chiến tranh Thế giới thứ hai vào năm 2020, sau khi Covid-19 trở thành đại dịch toàn cầu.
Trong một cuộc khảo sát của tờ Financial Times trước cuộc họp tuần này của Fed, 70% chuyên gia được hỏi dự báo kinh tế Mỹ sẽ suy thoái trong năm 2023. Chỉ có một nhà kinh tế học duy nhất trong cuộc khảo sát này nhận định kinh tế Mỹ sẽ suy thoái ngay trong năm 2022.
Nhiều chuyên gia trong cuộc khảo sát này bày tỏ lo ngại về những ảnh hưởng tiêu cực mà việc mạnh tay nâng lãi suất để chống lạm phát có thể gây ra cho nền kinh tế.
“Đây không phải là việc hạ cánh một máy bay trên một đường băng bình thường. Đây là hạ cánh máy bay trên dây, trong điều kiện có gió. Ý tưởng rằng chúng ta sẽ đưa được thu nhập giảm vừa đủ và chi tiêu giảm vừa đủ để đưa lạm phát về mục tiêu 2% của Fed là phi thực tế”, nhà kinh tế học Tara Sinclair thuộc Đại học George Washington phát biểu.
Google translate