Sáng 5/8, dưới sự chủ trì của Thủ tướng Phạm Minh Chính, phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 7 tập trung thảo luận về tình hình phát triển kinh tế - xã hội tháng 7 và 7 tháng; phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm tháng 8 và những tháng cuối năm 2023 cùng một số nội dung quan trọng khác.
Tại phiên họp, các báo cáo, ý kiến thống nhất đánh giá, dù chịu ảnh hưởng lớn từ tình hình thế giới, nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự tham gia tích cực của nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp, sự chỉ đạo, điều hành khoa học, quyết liệt, hiệu quả của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, kinh tế - xã hội tháng 7 tốt hơn so tháng 6, góp phần vào kết quả chung của 7 tháng.
Nổi bật là kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm. Lạm phát tiếp tục xu hướng giảm dần trong khi lạm phát ở nhiều nước tiếp tục neo ở mức cao; chỉ số CPI bình quân 7 tháng tăng 3,12% (so với bình quân 6 tháng 3,29%; 5 tháng 3,55%; 4 tháng 3,84%; 3 tháng 4,18%; 2 tháng tăng 4,6% và tháng 1 là 4,89%).
Tình hình thị trường tiền tệ, chứng khoán cơ bản ổn định, có xu hướng phục hồi tích cực, mặt bằng lãi suất tiếp tục giảm. Thu ngân sách nhà nước 7 tháng đạt trên 1 triệu tỷ đồng, bằng 62,7% dự toán trong điều kiện phải thực hiện giãn, hoãn, miễn giảm thuế, phí, lệ phí (dự kiến cả năm 2023 là 200 nghìn tỷ đồng).
Xuất nhập khẩu tiếp tục đà tăng trở lại. Trong tháng 7, xuất khẩu tăng 2,1% so với tháng trước; nhập khẩu tăng 2,4%; xuất siêu 3 tỷ USD. Tính chung 7 tháng xuất khẩu đạt 195,4 tỷ USD, nhập khẩu đạt 178,9 tỷ USD; xuất siêu 16,5 tỷ USD.
Công nghiệp tiếp đà phục hồi. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 7 tăng 3,9% so với tháng trước và tăng 3,7% so cùng kỳ, trong đó chế biến chế tạo tăng 3,6%.
Thương mại, dịch vụ tiếp tục tăng khá. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tháng 7 tăng 1,1% so tháng trước và tăng 7,1% so cùng kỳ; 7 tháng tăng 10,4%. Khách quốc tế tháng 7 đạt hơn 1 triệu lượt người (tháng có lượng khách quốc tế lớn nhất từ sau mở cửa), tăng 6,5% so tháng trước và gấp gần 3 lần so cùng kỳ; 7 tháng đạt gần 6,6 triệu lượt, gấp 6,9 lần so cùng kỳ.
Vốn đầu tư đạt kết quả tích cực. Giải ngân vốn đầu tư công 7 tháng đạt 267,63 nghìn tỷ đồng, đạt 37,85% kế hoạch, tăng 3,38% về tỉ lệ và tăng 80,78 nghìn tỷ đồng về số tuyệt đối. Tổng vốn FDI đăng ký tháng 7 đạt trên 2,8 tỷ USD, tăng gần 9% so với tháng trước, 7 tháng đạt gần 16,24 tỷ USD, tăng 4,5%; vốn FDI thực hiện 7 tháng đạt 11,58 tỷ USD, tăng 0,8%. Việt Nam tiếp tục là điểm đến hấp dẫn đối với các nhà đầu tư quốc tế.
Tình hình phát triển doanh nghiệp tích cực hơn, tháng 7 có 13,7 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới, tăng 4,3% về số doanh nghiệp và tăng 2,4% về vốn đăng ký so cùng kỳ. Tính chung 7 tháng có 131.900 doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường, cao hơn số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường là 113.300.
Các cơ quan quan tâm xử lý các vấn đề tồn đọng (như Trung tâm Nhiệt điện Ô Môn, Khí Lô B); giải quyết những vấn đề phát sinh (vận hành sàn giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, vướng mắc của các dự án bất động sản, giảm mặt bằng lãi suất cho vay…); xử lý các vấn đề mới (giảm thuế, phí, tiền sử dụng đất, giảm thuế GTGT…).
Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính cơ bản đồng tình với các ý kiến tại phiên họp. Trong 7 tháng và tháng 7 qua, Chính phủ, Thủ tướng, các thành viên Chính phủ đã tập trung chỉ đạo các bộ ngành, địa phương tập trung triển khai Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, các nghị quyết của Trung ương, Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ, nỗ lực thực hiện các nhiệm vụ được giao, cơ bản đạt kết quả tốt.
Dự báo tình hình kinh tế trong tháng 8 và những tháng cuối năm, Thủ tướng cho rằng sẽ khó khăn hơn, nhiều vấn đề chưa lường hết được, trong đó lưu ý tình hình thiên tai, bão lũ diễn biến phức tạp; song phải kiên trì, kiên định, tập trung thực hiện các mục tiêu tổng quát đã đề ra theo Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và các nghị quyết của Trung ương, Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ.
Thủ tướng nhấn mạnh: “Chúng ta chưa thay đổi mục tiêu về tăng trưởng, như vậy trong 6 tháng cuối năm, phải đạt tăng trưởng khoảng 9%”.
Theo đó, trọng tâm chỉ đạo, điều hành là ưu tiên tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng, tạo công ăn, việc làm, sinh kế cho người dân gắn với ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, nâng cao đời sống cho nhân dân, bảo đảm an sinh xã hội, giữ vững quốc phòng, an ninh, ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, đẩy mạnh công tác đối ngoại, nhất là với các nước lớn.
Thủ tướng yêu cầu đặc biệt lưu ý 6 nội dung.
Thứ nhất: Bảo đảm cân bằng, hòa hòa, hợp lý giữa lãi suất và tỉ giá.
Thứ hai: Ưu tiên cho tăng trưởng, thúc đẩy cả tổng cung, tổng cầu, 3 động lực tăng trưởng (đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng).
Thứ ba: Tiếp tục thực hiện chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả (tiếp tục giảm lãi suất cho vay, cơ cấu lại nợ, giãn, hoãn nợ..., tăng hạn mức tín dụng, cung tiền M2 phù hợp).
Thứ tư: Thực hiện chính sách tài khoá mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm, hiệu quả, nhanh chóng, dứt khoát (tiếp tục miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí, đẩy nhanh hoàn thuế, đẩy mạnh đầu tư công...).
Thứ năm: Bảo đảm an ninh tiền tệ, tài chính quốc gia, theo dõi sát tình hình bên trong và bên ngoài để có đối sách phù hợp kịp thời.
Thứ sáu: Rút ngắn quy trình, thủ tục xây dựng thể chế và văn bản.
Trên cơ sở đó, Thủ tướng yêu cầu rà soát lại cơ chế, chính sách, có giải pháp cụ thể, phù hợp để tập trung thúc đẩy 3 động lực tăng trưởng.
Về tiêu dùng, có giải pháp hiệu quả kích cầu tiêu dùng trong nước, phát triển mạnh thị trường trong nước, (miễn giảm thuế, phí, lệ phí, thúc đẩy tín dụng tiêu dùng...).
Về đầu tư, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, các dự án hạ tầng trọng điểm, quan trọng, liên vùng; cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh thu hút, tạo thuận lợi cho đầu tư tư nhân, đầu tư nước ngoài; tăng cường hợp tác công tư (PPP).
Về xuất khẩu, tăng cường xúc tiến thương mại, giữ vững, củng cố các thị trường truyền thống, mở rộng các thị trường mới; có giải pháp hướng dẫn, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ, đáp ứng các điều kiện, tiêu chuẩn mới, nhất là tiêu chuẩn xanh; hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng cơ hội các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết mang lại; thúc đẩy đàm phán, ký kết các FTA mới, nhất là với các thị trường tiềm năng, lưu ý các thị trường Trung Đông, châu Phi, Mỹ La tinh, Bắc Mỹ… Nhanh chóng ký kết FTA với UAE, nỗ lực kết thúc đàm phán trong tháng 8.
Thủ tướng yêu cầu tập trung nâng cao năng lực sản xuất của nền kinh tế, quyết liệt đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh, phân cấp, phân quyền, tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng, đẩy mạnh chuyển đổi số phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, triển khai Đề án 06.
Để phục vụ 2 sự kiện rất quan trọng vào cuối năm là Hội nghị Trung ương và kỳ họp Quốc hội, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương cần khẩn trương tổng hợp, phân loại, đề xuất tháo gỡ các vướng mắc về mặt pháp lý.
Cùng với đó, tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng, tạo việc làm, sinh kế cho người dân trong bối cảnh lạm phát giảm dần; đồng thời, tiếp tục ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và và bảo đảm các cân đối lớn.
Phát huy vai trò 26 tổ công tác của Chính phủ làm việc với các địa phương, tập trung xử lý kiến nghị, đề xuất của địa phương, cơ quan, người dân, doanh nghiệp.
Rà soát, thúc đẩy triển khai chương trình phục hồi và phát triển, phân bổ, điều chỉnh, giải ngân vốn đầu tư công. Rà soát, thúc đẩy, có báo cáo hằng quý để giải ngân các gói tín dụng 40.000 tỷ đồng hỗ trợ lãi suất, 120.000 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội và 15.000 tỷ đồng cho ngành sản xuất đồ gỗ, thủy sản theo tinh thần kịp thời, thuận lợi, thông thoáng, linh hoạt.
Thúc đẩy tiến độ, bảo đảm chất lượng công tác quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, phấn đấu cơ bản hoàn thành công tác này trong năm 2023, nhất là quy hoạch 5 vùng kinh tế - xã hội còn lại. Tiếp tục tập trung xử lý các vấn đề tồn đọng kéo dài, các dự án thua lỗ, nhất là Dự án thép Thái Nguyên.
Chú trọng phát triển văn hóa, xã hội, bảo đảm an sinh, nâng cao đời sống nhân dân, trong đó có giải pháp hiệu quả về lao động, việc làm, sớm đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét, ban hành chính sách hỗ trợ người lao động, người sử dụng lao động.
Tăng cường dự báo, cảnh báo, thông tin kịp thời về hạn hán, xâm nhập mặn, bão, mưa lũ, sạt lở bờ sông, bờ biển, lũ quét, sạt lở đất để có các biện pháp phòng, chống hiệu quả, kịp thời; sẵn sàng các phương án cứu hộ, cứu nạn và khắc phục hậu quả. Triển khai các dự án trong lĩnh vực ứng phó biến đổi khí hậu, sạt lở có trọng tâm, trọng điểm, hoàn thành dứt điểm.
Bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Tổ chức tốt các hoạt động, sự kiện đối ngoại cấp cao; tiếp tục tăng cường quan hệ song phương và nâng tầm đối ngoại đa phương. Làm tốt công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Tăng cường thông tin, truyền thông, nhất là truyền thông chính sách, tuyên truyền về chủ trương, chính sách, kết quả kinh tế - xã hội, những mô hình hay, cách làm mới, kinh nghiệm quý để củng cố niềm tin và tạo đồng thuận xã hội; tập trung đấu tranh, phản bác kịp thời, hiệu quả với thông tin sai sự thật, xấu, độc, các quan điểm sai trái, thù địch; xử lý nghiêm các vi phạm.
Giao nhiệm vụ cụ thể với các bộ ngành, địa phương, Thủ tướng lưu ý Bộ Tài chính chỉ đạo đẩy nhanh hoàn thuế VAT; tiếp tục xử lý thực chất, hiệu quả các tồn tại, bất cập của thị trường trái phiếu. Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Khoa học và Công nghệ xây dựng Đề án Phát triển nguồn nhân lực, đào tạo khoảng 30.000-50.000 kỹ sư và 100 chuyên gia về chuyển đổi số, sản xuất chip bán dẫn.
Bộ Giao thông vận tải khởi công bằng được Nhà ga Sân bay Long Thành trong tháng 8. Bộ Tài nguyên và Môi trường hoàn thành việc hướng dẫn định giá đất trước ngày 15/8. Bộ Y tế xử lý dứt điểm vấn đề liên quan các dự án xây dựng Bệnh viện Việt Đức và Bạch Mai cơ sở 2.
Bộ Giáo dục và Đào tạo chuẩn bị tốt năm học mới, lưu ý bảo đảm đủ sách giáo khoa với giá phù hợp. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xây dựng chương trình mục tiêu quốc gia về văn hóa, Chính phủ sẽ bố trí kinh phí cho chương trình này.