Trung Quốc đã lên tiếng chỉ trích thỏa thuận thương mại mà Mỹ và Anh đạt được gần đây, cho rằng thỏa thuận này có thể được sử dụng để đẩy hàng hóa Trung Quốc khỏi chuỗi cung ứng của Anh. Đánh giá này có thể gây trở ngại cho nỗ lực của London trong việc cải thiện mối quan hệ với Bắc Kinh, theo Financial Times.
Thỏa thuận thương mại mà Mỹ và Anh đạt được vào tuần trước bao gồm các yêu cầu an ninh nghiêm ngặt đối với ngành công nghiệp thép và dược phẩm của Anh. Đây là thỏa thuận thương mại đầu tiên của Mỹ kể từ khi Tổng thống Donald Trumpcông bố kế hoạch thuế quan đối ứng vào đầu tháng 4/2025.
Khi được hỏi về thỏa thuận trên, Bắc Kinh nói có một “nguyên tắc cơ bản” rằng các thỏa thuận giữa các quốc gia không nên nhắm vào các quốc gia khác. “Hợp tác giữa các quốc gia không nên được thực hiện với mục đích chống lại hoặc gây tổn hại đến lợi ích của các bên thứ ba”, Bộ ngoại giao Trung Quốc nói với Financial Times.
Bắc Kinh vốn đã cảnh báo các quốc gia không nên ký các thỏa thuận thương mại với Mỹ theo chiều hướng đe dọa lợi ích của Trung Quốc. Ngoài ra, Trung Quốc cũng đẩy mạnh nỗ lực giảm bớt hàng hóa nước ngoài trong chuỗi cung ứng của nước này nhằm tránh xảy ra những gián đoạn do thương chiến.
Thỏa thuận Anh - Mỹ giảm thuế quan cho ô tô, nhôm và thép Anh xuất khẩu sang Mỹ, nhưng giữ nguyên thuế suất cơ sở 10% của thuế đối ứng đối với hàng hóa Anh. Ngoài ra, việc giảm thuế cho ô tô, nhôm và thép của Anh cũng đi kèm điều kiện Anh “hành động để nhanh chóng đáp ứng các yêu cầu của Mỹ” về an ninh chuỗi cung ứng và “quyền sở hữu các cơ sở sản xuất có liên quan”.
Giới chức Anh cho biết ông Trump đã nói rõ rằng Trung Quốc là mục tiêu có chủ định của điều kiện đó. Thỏa thuận nêu rõ việc giảm thuế đối với các sản phẩm của Anh sẽ phụ thuộc vào các cuộc điều tra theo Mục 232 - việc điều tra nhằm xác định liệu các mặt hàng nhập khẩu cụ thể có ảnh hưởng đến an ninh quốc gia Mỹ hay không và ảnh hưởng như thế nào.
Việc London chấp nhận các điều khoản an ninh của Washington trong thỏa thuận thương mại song phương đã gây bất ngờ và lo ngại ở Bắc Kinh, đặc biệt là khi Chính phủ của Thủ tướng Keir Starmer đang nỗ lực cải thiện quan hệ với Trung Quốc, theo nguồn tin là các cố vấn Chính phủ Trung Quốc về vấn đề thương mại.
Nhà nghiên cứu cấp cao Zhang Yansheng của Học viện Nghiên cứu kinh tế vĩ mô Trung Quốc nói việc Mỹ đưa ra điều kiện như vậy trong một thỏa thuận thương mại là “không công bằng với Trung Quốc” và Trung Quốc nên thảo luận về vấn đề này trong đàm phán thương mại với Mỹ.
Sau khi đạt thỏa thuận với Anh, Mỹ tiếp tục đạt một thỏa thuận với Trung Quốc vào cuối tuần vừa rồi. Theo đó, Mỹ và Trung Quốc giảm thuế quan cho nhau về 30% đối với hàng Trung Quốc và 10% đối với hàng Mỹ, có hiệu lực trong 90 ngày, để đàm phán về một thỏa thuận rộng hơn.
Về phần mình, Chính phủ Anh cho biết nước này ký thỏa thuận thương mại với Mỹ “để đảm bảo hàng nghìn công ăn việc làm trong các lĩnh vực chủ chốt, bảo vệ các doanh nghiệp Anh và tạo nền móng cho thương mại gia tăng trong tương lai”. London cũng thông tin “thương mại và đầu tư với Trung Quốc tiếp tục có ý nghĩa quan trọng với Anh” và Anh sẽ “tiếp tục tham gia một cách thực tế vào những lĩnh vực có liên quan mật thiết tới các lợi ích của Anh và toàn cầu”.
Google translate