Cách đây vài năm, Gautam Adani còn là cái tên xa lạ với công chúng trên thế giới. Nhưng vị doanh nhân Ấn Độ, một người bỏ ngang đại học để thử vận may bằng cách đi buôn kim cương trước khi chuyển sang lĩnh vực than, đã vừa trở thành người giàu thứ ba thế giới.
Theo hãng tin Bloomberg, đây là lần đầu tiên một người châu Á lọt vào top 3 của xếp hạng 500 người giàu nhất hành tinh Bloomberg Billionaires Index. Trước ông Adani, các tỷ phú giàu nhất châu Á khác như Mukesh Ambani của Ấn Độ hay Jack Ma của Trung Quốc đều chưa tiến được xa đến như vậy.
Với khối tài sản ròng 137,4 tỷ USD, ông Adani đã vượt qua tỷ phú Bernard Arnault - CEO “đế chế” hàng xa xỉ Pháp LVMH - trong xếp hạng này. Ở vị trí thứ ba, ông hiện chỉ đứng sau hai nhân vật đến từ Mỹ là Elon Musk- CEO của hãng xe điện Tesla và Jeff Bezos- nhà sáng lập hãng thương mại điện tử Amazon.
Ông Adani, 60 tuổi, đã mở rộng mạnh mẽ hoạt động kinh doanh trong những năm gần đây. Tập đoàn Adani Group của ông trải rộng nhiều lĩnh vực từ than tới cảng biển, trung tâm dữ liệu, xi măng, truyền thông, và nhôm. Tập đoàn này hiện đang là nhà vận hành cảng biển và sân bay, nhà phân phối khí đốt và nhà khai mỏ than lớn nhất trong khu vực tư nhân ở Ấn Độ.
Mỏ than Carmichael ở Australia của Adani Group đã vấp phải sự chỉ trích của các nhà hoạt động môi trường, nhưng vào tháng 11 năm ngoái, tập đoàn đã cam kết đầu tư 70 tỷ USD vào năng lượng xanh, với mục tiêu trở thành nhà sản xuất năng lượng tái sinh lớn nhất thế giới.
Việc Adani Group phát triển thành một trong những tập đoàn lớn nhất thế giới đã đưa khối tài sản ròng cá nhân của ông Adani tăng bùng nổ, nhưng sự tăng trưởng này cũng đã dẫn tới một vài mối lo ngại. Chiến dịch thâu tóm doanh nghiệp của ông Adani được thực hiện chủ yếu bằng tiền đi vay và Adani Group “đang có mức độ sử dụng đòn bẩy quá đà” - một báo cáo mới đây của CreditSights nhận định.
Một số nghị sỹ và chuyên gia thị trường cũng đã đặt ra câu hỏi về cấu trúc sở hữu thiếu rõ ràng của các công ty trong Adani Group, cũng như việc các công ty này không được các nhà phân tích theo dõi và đánh giá. Dù vậy, giá cổ phiếu của các công ty trong tập đoàn đã tăng chóng mặt - một số cổ phiếu tăng hơn 1.000% từ năm 2020 đến nay, với mức định giá cổ phiếu đạt 750 lần so với lợi nhuận dự phóng - nhờ việc ông Adani tập trung vào những lĩnh vực mà Thủ tướng Narendra Modi xác định là có tầm quan trọng lớn để đạt tới các mục tiêu phát triển dài hạn của Ấn Độ.
Việc Adani Group phát triển các mảng năng lượng xanh và cơ sở hạ tầng đã giúp tập đoàn này thu hút được vốn đầu tư từ các “ông lớn” như công ty đầu tư Warburg Pincus hay hãng năng lượng Pháp TotalEnergies SE. Đây là một động lực quan trọng để ông Adani lọt vào top những người giàu nhất hành tinh - “câu lạc bộ” trước đây chủ yếu bao gồm các tỷ phú công nghệ Mỹ. Việc giá than tăng mạnh trong những tháng gần đây càng tạo đà cho sự bứt phá của ông trong xếp hạng giàu.
Riêng trong năm nay, khối tài sản ròng của ông Adani đã tăng 60,9 tỷ USD, nhiều gấp ít nhất 5 lần so với mức tăng tài sản của bất kỳ tỷ phú nào khác trong Bloomberg Billionaires Index. Ông vượt qua người đồng hương Ambani để trở thành người giàu nhất châu Á vào tháng 2, tiếp đó trở thành người sở hữu tài sản trên 100 tỷ USD vào tháng 4, rồi vượt qua “đại gia” công nghệ Mỹ Bill Gates để trở thành người giàu thứ tư thế giới vào tháng 7.
Một phần lý do khiến ông Adani vượt qua các tỷ phú Mỹ trên xếp hạng giàu là việc các tỷ phú Mỹ gần đây đã đẩy mạnh việc hiến tặng tài sản cho từ thiện. Hồi tháng 7, ông Gates tuyên bố chuyển 20 tỷ USD vào quỹ Bill & Melinda Gates Foundation. Nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett cũng đã tài trợ hơn 35 tỷ USD cho quỹ từ thiện này.
Ông Gates, ông Buffett, và vợ cũ của ông Gates là bà Melinda French Gates đã khởi động sáng kiến Giving Pledge vào năm 2010, cam kết cho đi phần lớn tài sản trong lúc còn sống. Những khoản hiến tặng lớn là một lý do khiến họ tụt hạng trong danh sách những người giàu nhất thế giới, với ông Gates hiện đứng thứ 5, ông Buffett đứng thứ 6, và bà French Gates đứng thứ 164.
Về phần mình, ông Adani cũng đang làm từ thiện ngày càng nhiều. Hồi tháng 6, nhân dịp sinh nhật lần thứ 60, ông cam kết tài trợ 7,7 tỷ USD cho từ thiện.