Xu thế dòng tiền: Thị trường đổi quy luật vì T+2?

Thị trường có gần chục phiên giao dịch với chu kỳ thanh toán T+2 và “giờ vàng” được các nhà đầu tư chờ đợi chuyển sang phiên chiều. Liên tục các đợt xả mạnh xuất hiện tạo cảm giác “quy luật” trên thị trường đang thay đổi và không ít nhà đầu tư cảm thấy bất an cũng như thất vọng và bực tức...

“Thích nghi” là điều các chuyên gia nhấn mạnh về hiệu ứng T+2 đang xuất hiện trong những phiên chiều. Mặc dù đồng tình về rủi ro gia tăng áp lực bán khi cổ phiếu về tài khoản, các chuyên gia lại không cho rằng nhịp điều chỉnh tuần qua có nguyên nhân từ hiệu ứng này.

Dấu hiệu bán dồn ép trên thị trường trong phiên chiều là có, nhưng việc cổ phiếu về tài khoản được cho là không làm thay đổi quyết định giao dịch của nhà đầu tư, nếu chính nhà đầu tư không chịu tác động từ các yếu tố khác. Các chuyên gia đều nhìn nhận “tác dụng phụ” này chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn và khi nhà đầu tư đã quen, giao dịch sẽ bình thường trở lại. Thực tế là từ khi áp dụng T+2, thanh khoản thị trường cũng không có gì thay đổi đột biến, có chăng chỉ là tăng biên độ ở một vài thời điểm.

Đánh giá về nhịp điều chỉnh ngắn đang diễn ra, các chuyên gia cũng khá thống nhất về thời điểm ảnh hưởng của thông tin trong tháng 9, khi FED sẽ quyết định tăng lãi suất vào cuối tháng. Tuy nhiên điểm khác nhau là các chuyên gia không thống nhất về hiệu ứng sau đó. Quan điểm lạc quan cho rằng thị trường sẽ chỉ điều chỉnh nhẹ, thậm chí là phục hồi vì quyết định của FED nằm trong dự tính. Quan điểm ngược lại cho rằng sau khi FED có quyết định, thậm chí đến tháng 10 thị trường sẽ có những phản ứng xấu.

Dù vậy trong ngắn hạn, hầu hết các chuyên gia không đánh giá cao kịch bản thị trường sẽ điều chỉnh quay lại đáy tháng 7/2022 và sẽ càng không tạo đáy sâu mới, do nền tảng vĩ mô hiện đã mạnh mẽ hơn. Nhịp điều chỉnh hiện tại vẫn sẽ tạo tiền đề cho đợt tăng kế tiếp. Tuy nhiên vẫn có quan điểm thận trọng nhất ngỏ ngỏ rủi ro thị trường sẽ “test” lại đáy cũ, thậm chí trên dưới 20 điểm.

Nguyễn Hoàng - VnEconomy

Chu kỳ thanh toán T+2 từ chỗ được kỳ vọng lớn sẽ giúp gia tăng thanh khoản và nhà đầu tư quay vòng vốn nhanh hơn, lại đang bị đổ lỗi về những tác động mới. Hơn một tuần giao dịch với chu kỳ ngắn hơn, dường như thị trường chịu áp lực lớn hơn trong phiên chiều. Nhà đầu tư đang cho rằng việc cổ phiếu về tài khoản buổi chiều đang gây bất lợi và là lý do khiến thị trường ngày càng yếu. Quan điểm của anh chị như thế nào?

Ông Nguyễn Văn Sơn - Chuyên gia phân tích Công ty CP Chứng khoán Phú Hưng

Tôi đồng quan điểm là việc cổ phiếu về tài khoản buổi chiều đang gây bất lợi, là một xúc tác khiến thị trường có dấu hiệu bị bán dồn ép vào giờ giao dịch buổi chiều.

Tuy nhiên, tác động này có thể chỉ mang tính ngắn hạn do giai đoạn đầu nhà đầu tư chưa kịp thích nghi với chu kỳ giao dịch mới. 

Thời gian tới, tôi cho rằng “tác dụng phụ” từ sự thay đổi chu kỳ giao dịch sẽ dần triệt tiêu, và thị trường sẽ sớm vận động bình thường lại.

Ông Nguyễn Việt Quang - Giám đốc Trung tâm kinh doanh 3 Yuanta Hà Nội

Như trao đổi tuần trước về chu kỳ thanh toán T+2, tôi có nhận định thanh khoản thị trường không thay đổi nhiều và điều đó đã xảy ra. Việc cổ phiếu về tài khoản phiên buổi chiều gây áp lực thêm lên thị trường khi thị trường yếu là điều đang xảy ra và điều này tương tự câu “thêm dầu vào lửa”, nhưng thị trường giảm vừa rồi không phải nguyên nhân chính, và nguyên nhân chính có lẽ là do thị trường đang ở vùng trũng thông tin. Thị trường đang không có động lực để tăng tiếp, cầu mua giá cao yếu và nhiều cổ phiếu đã đem lợi nhuận lớn thậm chí lên tới 50% tài khoản từ đáy rồi nên vùng giá hiện tại không còn hấp dẫn nữa.

Bà Hồ Nguyễn Thủy Tiên – Giám đốc Khách hàng cá nhân, Chứng khoán Rồng Việt

Cổ phiếu về tài khoản sớm hơn một buổi, nhà đầu tư có lợi thế nhiều hơn, giúp thúc đẩy tính thanh khoản của cổ phiếu cao hơn một chút. Tuy nhiên, giai đoạn này thị trường đang “test” tại vùng cản 1.200-1.290, đi kèm với việc thiếu hụt nguồn tiền cho vay margin tại các công ty chứng khoán, khiến sức mua bị ảnh hưởng mạnh.

Ngoài ra, những diễn biến tiêu cực từ thế giới như FED nâng lãi suất, các vấn đề của Trung Quốc hay căng thẳng địa chính trị sẽ là những rủi ro giảm đối với thị trường chứng khoán.

Tôi đánh giá chính những yếu tố này, khiến cho lực mua trở nên yếu thế, bên bán thì cũng dè dặt chờ đợi thêm thông tin, làm cho thanh khoản thị trường vẫn chưa cải thiện.

Ông Trần Đức Anh - Giám đốc chiến lược thị trường Chứng khoán KBSV

Tôi không cho rằng giao dịch T+2 là nguyên nhân khiến thị trường điều chỉnh trong vài phiên trở lại đây. Việc thời gian giao dịch được rút ngắn không tác động đến quyết định giải ngân, mua mới, tăng/giảm tỷ trọng hay rút tiền ra khỏi thị trường của nhà đầu tư. Các giao dịch mua/bán vẫn cân bằng nếu không chịu tác động từ các yếu tố khác.

Có chăng, nếu thanh khoản thị trường tăng mạnh thì việc thời gian giao dịch rút ngắn có thể khiến thị trường biến động mạnh hơn trong cùng một khoảng thời gian so với trước do hoạt động mua/bán diễn ra sôi động hơn. Tuy nhiên, thanh khoản thị trường thực tế không có sự thay đổi đáng kể và đây cũng phần nào là nguyên nhân khiến nhóm cổ phiếu ngành chứng khoán chịu áp lực điều chỉnh khi kỳ vọng về sự bùng nổ của thanh khoản thị trường không được đáp ứng.         

Ông Lê Đức Khánh - Giám đốc phân tích Chứng khoán VPS

Các nhà đầu tư sẽ có rất nhiều lý do để đổ lỗi cho những thay đổi về chu kỳ thanh toán hay kể cả sau này giao dịch T0 hay nhiều biện pháp, giải pháp giao dịch mới để tạo điều kiện thuận lợi, phù hợp hơn đối với các nhà đầu tư cá nhân và kể cả tổ chức trong môi trường đầu tư hướng đến sự chuyên nghiệp. Theo tôi nhà đầu tư rồi cũng phải quen và sẽ có những chiến lược giao dịch phù hợp. Vấn đề quan trọng vẫn là cổ phiếu gì, thời điểm nào hơn là chu kỳ thanh toán thế nào.

Nguyễn Hoàng - VnEconomy

Những biến động khá bất lợi trên thị trường lãi suất, ngoại tệ đang tạo mối quan ngại lớn trong ngắn hạn, biểu hiện có thể nhìn thấy ở nhóm cổ phiếu ngân hàng. Cuối tháng 9 FED cũng có khả năng tiếp tục tăng mạnh lãi suất và có thể sẽ tiếp tục ảnh hưởng tới thị trường tiền tệ trong nước. Anh chị đánh giá các rủi ro ngoại biên này như thế nào?

Ông Nguyễn Văn Sơn - Chuyên gia phân tích Công ty CP Chứng khoán Phú Hưng

Theo tôi, FED nâng lãi suất sẽ tác động tới các yếu tố vĩ mô của Việt Nam, và có thể khiến chính sách điều hành tiền tệ của chúng ta theo hướng siết chặt hơn.

Chúng ta đã có nhiều biện pháp mang tính chuẩn bị trước hành động của FED như giới hạn tăng trưởng tín dụng ở mức 14%, cũng như rục rịch nâng lãi suất tiền gửi và tăng nguồn cung USD ra thị trường nhằm ổn định tỷ giá và ổn định tình hình vĩ mô. Điều này cho thấy các cơ quan quản lý nhà nước không hề xem nhẹ ảnh hưởng từ việc thay đổi lãi suất của FED.

Tôi cho rằng tác động lên thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ tới sau thời gian FED tăng lãi suất vào nửa cuối tháng 9. Tôi không loại trừ kịch bản, thị trường sẽ có đợt giảm sau đó.

Ông Trần Đức Anh - Giám đốc chiến lược thị trường Chứng khoán KBSV

Rủi ro ngoại biên hiện đang là yếu tố chi phối thị trường chứng khoán trong nước ở giai đoạn hiện tại, trong bối cảnh thông tin vĩ mô trong nước là tương đối trầm lắng trong khi mùa báo cáo lợi nhuận hay số liệu vĩ mô quý 3 vẫn còn cách vài tuần.

Tâm điểm của các yếu tố ngoại biên sẽ đến từ đợt tăng lãi suất của FED ngày 21/9 tới đây, với mức tăng kỳ vọng đang là 0.75% (xác suất 86% theo CME Group), dù có thể có sự thay đổi phụ thuộc vào các số liệu vĩ mô, đặc biệt về lạm phát Mỹ sẽ được công bố vào ngày 13/9.

Trong kịch bản FED tăng lãi suất ở mức 0.75%, theo tôi thị trường sẽ chịu áp lực điều chỉnh nhẹ do điều này phù hợp với dự báo và yếu tố tác động mạnh hơn sẽ đến từ biên bản cuộc họp hay các phát biểu của quan chức FED để thị trường có cơ sở tiếp tục đánh giá động thái của FED cho các kỳ họp tháng 11 và 12.

Bà Hồ Nguyễn Thủy Tiên – Giám đốc Khách hàng cá nhân, Chứng khoán Rồng Việt

Sự quyết liệt của FED với mục tiêu kiểm soát lạm phát và các vấn đề của Trung Quốc sẽ là những rủi ro giảm đối với thị trường. Đặc biệt, từ cuộc họp Jackson Hole gần đây, FED cho thấy ý chí cứng rắn trong việc kiểm soát lạm phát thông qua việc tăng lãi suất. Xác suất tăng 75 điểm cơ bản vẫn trên 50% (nguồn tham khảo The investment.com).

Đối với Trung Quốc, các chính sách Zero-covid nhất quán và đợt hạn hán gần đây, sẽ không chỉ tác động tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế của quốc gia này mà còn gián tiếp gây thêm áp lực lên triển vọng tăng trưởng toàn cầu ở hiện tại, vốn đang trở nên ảm đạm do Covid và lạm phát.

Sau cuộc họp của Jackson Hole vào cuối tháng Tám, thông điệp cứng rắn từ FED đã khiến thị trường chứng khoán mất đà tăng ở một số khu vực trên toàn cầu và gặp phải sự điều chỉnh mạnh. Tuy nhiên, VN-Index vẫn chưa bị tác động, vẫn dẫn đầu và vượt trội so với các chỉ số khác như S&P 500 (-4,24%), SET (+3,97%), KOSPI (-0,14%), NIKKEI 225 (+1,04%).

Tuy nhiên, bất chấp triển vọng ảm đạm toàn cầu, nền kinh tế Việt Nam tiếp tục cho thấy sự phục hồi bền bỉ, giúp Việt Nam Đồng giảm giá ít hơn so với các đồng nội tệ khác trong khu vực như Thái Lan, Phillipines, Malaysia, và Indonesia.

Do đó, chúng tôi kỳ vọng dòng tiền từ nhà đầu tư nước ngoài sẽ tiếp tục quay trở lại Việt Nam như ghi nhận trong 5 tháng gần đây. Tôi kỳ vọng nhóm cổ phiếu ngành Ngân hàng, Thực phẩm & Đồ uống, Bán lẻ và Dầu khí sẽ luân phiên vai trò hỗ trợ VN-Index chinh phục mốc 1300. Trong kịch bản cơ sở, kỳ vọng VN-Index sẽ dao động trong khoảng 1250-1315.

Ông Nguyễn Việt Quang - Giám đốc Trung tâm kinh doanh 3 Yuanta Hà Nội

Việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) nâng mạnh lãi suất cơ bản có tác động trực tiếp đến tỷ giá và lãi suất. Sức hút vốn từ các nền kinh tế khác ngoài Mỹ quay trở lại Mỹ sẽ rất cao. Áp lực đối với việc tăng lãi suất ở Việt Nam sẽ tăng lên. Đây là tác động đầu tiên.

Song song đó, thứ 2 là tỷ giá chịu áp lực lớn khi đồng USD sẽ giá trị cao hơn và sức hấp dẫn cao hơn, nghĩa là những đồng tiền khác, cụ thể đồng VND sẽ bị mất giá. Do vậy các doanh nghiệp phải chấp nhận 1 mặt bằng lãi suất cao hơn, một môi trường đầu tư kém thuận lợi hơn so với năm 2020, 2021. Dòng vốn rẻ và dễ dãi đã không còn. Các doanh nghiệp sẽ cần đi lên từ chính lợi nhuận của mình.

Ông Lê Đức Khánh - Giám đốc phân tích Chứng khoán VPS

Không chỉ nhà đầu tư trong nước và cả các nhà đầu tư quốc tế tổ chức hay cá nhân chuyên nghiệp cũng theo dõi sát sự thay đổi môi trường kinh tế vĩ mô, chính sách tiền tệ của ngân hàng trung ương, động thái thay đổi lãi suất của FED... Lộ trình tăng lãi suất kể cả biểu đồ dotplot của thành viên ủy ban FOMC của FED cũng đã cho chúng ta toàn cảnh về lộ trình tăng lãi suất trong năm ít nhiều nhìn thấy được bối cảnh kinh tế, tình hình lạm phát.

Điều này trước hết ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý nhà đầu tư khi chứng khiến những khó khăn mà các nền kinh tế lớn trên thế giới đang phải đối mặt, lãi suất tăng đe dọa đến triển vọng lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết... Mối liên hệ liên thị trường tài chính cũng là điểm cần chú ý mặc dù không phải là vấn đề quan trọng nhất. Xu hướng, biến động của thị trường chứng khoán trong ngắn hạn tác động bởi thông tin, các quyết định mới của các chính phủ, ngân hàng trung ương và thị trường Việt Nam cũng như các thị trường khác vẫn chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố và chính sách tiền tệ thay đổi là một nguyên nhân quan trọng.

Nguyễn Hoàng - VnEconomy

Bắt đầu có những lo lắng thị trường sẽ điều chỉnh về đáy cũ tháng 7, thậm chí có thể xuyên thủng. Anh chị đánh giá mức độ điều chỉnh sẽ đến mức nào?

Ông Nguyễn Việt Quang - Giám đốc Trung tâm kinh doanh 3 Yuanta Hà Nội

Quan điểm của tôi vẫn duy trì từ đáy nhịp vừa rồi là thị trường không thể tăng quá mạnh và giai đoạn này sẽ “swing” trong biên độ 150-200 điểm. Việc thị trường nhịp này giảm khả năng về vùng đáy cũ hoặc thậm chí thủng đáy cũ thêm quanh 20 điểm cũng là kịch bản xảy ra khá cao.

Trong quá trình giảm có những nhịp hồi kỹ thuật là điều bình thường và nhà đầu tư cần phân tích kỹ tránh mua quá sớm.

Ông Trần Đức Anh - Giám đốc chiến lược thị trường Chứng khoán KBSV

Tôi không đánh giá cao kịch bản thị trường sẽ điều chỉnh về vùng đáy cũ tháng 7 khi mà bối cảnh vĩ mô hiện tại đã có phần khởi sắc hơn với các dự báo khả quan về tăng trưởng kinh tế, về khả năng kiểm soát lạm phát, cũng như các đánh giá tích cực về tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp niêm yết.

Các yếu tố rủi ro ngoại biên hay vấn đề tỷ giá trong nước cũng là các yếu tố rủi ro đáng chú ý, tuy nhiên ít có khả năng đẩy chỉ số VN-Index về vùng đáy cũ nếu không có diễn biến mới thực sự trầm trọng. Trên thực tế, tôi thiên về kịch bản thị trường sẽ sớm có nhịp hồi trong tuần tới dù khó có sự bứt phá khi tâm lý nhà đầu tư sẽ thận trọng trước kỳ họp tháng 9 của FED.

Bà Hồ Nguyễn Thủy Tiên – Giám đốc Khách hàng cá nhân, Chứng khoán Rồng Việt

Thanh khoản tại HoSE phục hồi mạnh mẽ khi giá trị giao dịch bình quân thông qua giao dịch khớp lệnh tăng lên 14.040,78 tỷ đồng/phiên (tương ứng +37,3% MoM). Trong tháng 8, tình hình phân phối hiệu suất sinh lợi toàn thị trường tiếp tục cho thấy tâm lý tích cực khi 70% cổ phiếu tăng giá so với tháng trước. Trong đó, dữ liệu phần lớn tập trung trong khoảng từ 0% đến 15% và tương đương với diễn biến của tháng trước.  Trong kịch bản cơ sở, chúng tôi kỳ vọng VN-Index sẽ dao động trong khoảng 1210-1290.

Ông Nguyễn Văn Sơn - Chuyên gia phân tích Công ty CP Chứng khoán Phú Hưng

Trong một vài tuần tới, tôi cho rằng, thị trường sẽ chưa sớm điều chỉnh về vùng đáy cũ tháng 7. Tuy nhiên, đợt điều chỉnh có thể bắt đầu từ tuần cuối của tháng 9 hoặc đầu tháng 10.

Dưới góc nhìn kỹ thuật, tôi nhận thấy VN-Index có thể vẫn còn một con sóng hồi phục nữa, và cơ hội để chỉ số này thử thách vùng kháng cự quanh đỉnh tháng 6 là vẫn còn.

Ông Lê Đức Khánh - Giám đốc phân tích Chứng khoán VPS

Tôi cho rằng VN-Index chỉ quay về ngưỡng hỗ trợ rất mạnh tại vùng 1.230 – 1.235 điểm trong các phiên giao dịch cuối tuần qua và việc hồi phục mạnh ở phiên giao dịch cuối tuần cũng đã khẳng định vùng hỗ trợ tâm lý mà VN-Index khó xuyên phá. Thị trường có thể hồi phục trở lại và sẽ lại quay về vùng 1.260 – 1.280 điểm trong các tuần giữa tháng 9. Tôi vẫn duy trì quan điểm lạc quan hơn chút trong giai đoạn hiện tại.

Nguyễn Hoàng - VnEconomy

Thị trường đã không thể chạm tới mốc 1.300 điểm như kỳ vọng. Rất có thể hai tuần qua đã diễn ra quá trình phân phối ngắn hạn. Anh chị có bán ra hay không, tỷ trọng cổ phiếu còn bao nhiêu?

Bà Hồ Nguyễn Thủy Tiên – Giám đốc Khách hàng cá nhân, Chứng khoán Rồng Việt

Điểm tích cực là các dữ liệu vĩ mô của Việt Nam tốt hơn kỳ vọng và các giải pháp cải thiện hoạt động giao dịch đang được nhà điều hành thực hiện. Ngoài ra, với việc tiền gửi của nhà đầu tư tại công ty chứng khoán vẫn duy trì ở mức cao kể từ đợt điều chỉnh trong Q2/2022, tôi cho rằng dòng tiền thông minh sẽ tiếp tục tìm kiếm các cơ hội đầu tư trong những phiên điều chỉnh. Nhờ hoạt động bắt đáy, VN-Index có thể nhanh chóng phục hồi trong những nhịp thị trường điều chỉnh.

Do đó, tôi vẫn giữ nguyên danh mục cổ phiếu đầu tư cơ bản. Khi thị trường giảm, tôi nghĩ đó là cơ hội có thể mua vào và giữ tới cuối năm.

Ông Nguyễn Văn Sơn - Chuyên gia phân tích Công ty CP Chứng khoán Phú Hưng

Dưới góc nhìn đợt tăng ngắn hạn khởi động từ đầu tháng 7 vẫn chưa kết thúc, cho nên trong đợt điều chỉnh tuần qua, tôi chỉ chốt một phần và vẫn giữ danh mục ở mức tương đối. Tôi ưu tiên giao dịch với các cổ phiếu có cơ bản tốt và dự báo kết quả kinh doanh quý 3 này sẽ tăng trưởng mạnh mẽ.

Ông Lê Đức Khánh - Giám đốc phân tích Chứng khoán VPS

Quan điểm xuyên suốt của tôi là VN-Index trước sau gì cũng quay lại mốc 1.300 điểm và có thể là giai đoạn cuối tháng 9. Vùng 1.280 – 1.290 điểm đang là vùng kháng cự mạnh và việc điều chỉnh mạnh ở các phiên giữa tuần cũng là điều dễ hiểu khi không có thông tin tiêu cực nào đáng chú ý ngoại trừ việc điều chỉnh tăng lãi suất của Ngân hàng trung ương châu Âu (ECB) và kịch bản FED có thể tăng lãi suất 0.75% trong kỳ họp tháng 9 này.

Việc cơ cấu, điều chỉnh tỷ trong cổ phiếu, quản lý danh mục vẫn nên được thực hiện thỉnh thoảng 1 – 2 tuần/lần. tôi vẫn ưu tiên việc giữ cổ phiếu ở mức độ khá và thực hiện mua thêm cổ phiếu ở các phiên cuối tuần. Tôi cho rằng cơ hội vẫn nhiều, biến động trong ngắn hạn vẫn phù hợp với các nhà đầu tư nhạy bén, trong khi việc mua, giao dịch tích lũy các cổ phiếu với tầm nhìn dài có thể phù hợp với số đông nhà đầu tư hơn.

Ông Trần Đức Anh - Giám đốc chiến lược thị trường Chứng khoán KBSV

Tôi bán ra và giảm nhẹ tỷ trọng về mức trung bình trong tuần qua.

Ông Nguyễn Việt Quang - Giám đốc Trung tâm kinh doanh 3 Yuanta Hà Nội

Trước kỳ nghỉ tôi đã bán hết phần margin và thậm chí một phần tiền mặt, tuần vừa rồi tôi có giảm thêm tỷ trọng cổ phiếu khi dấu hiệu thị trường yếu. Tỷ trọng hiện tại tôi nắm giữ khoảng 50% cổ, 50% tiền và cổ phiếu đang nắm giữ chủ yếu cho mục tiêu đầu tư dài hạn.