Xuất khẩu thủy sản 2 tháng đầu năm: Tôm và hải sản tăng trưởng cao, cá tra hồi phục chậm

Theo số liệu mới nhất của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), trong 2 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu hải sản của Việt Nam đạt 529 triệu USD, tăng 9% so với cùng kỳ.

Trong đó, xuất khẩu cá ngừ tháng 2 giảm, tuy nhiên nhờ sự tăng trưởng tốt trong tháng 1 nên tính lũy kế 2 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu cá ngừ vẫn tăng 21%, đạt 131 triệu USD.

Đối với nhóm mực và bạch tuộc, xuất khẩu giảm 1%, chỉ đạt 88 triệu USD trong 2 tháng. Đáng chú ý, mặt hàng nhuyễn thể khác ghi nhận tăng tới 147%, lên mức 1,5 triệu USD.

XUẤT KHẨU TÔM ĐANG CÓ NHIỀU CƠ HỘI

Dẫn số liệu từ Tổng cục Hải quan, VASEP cho biết xuất khẩu tôm Việt Nam 2 tháng đầu năm 2024 đạt 415 triệu USD, tăng 24% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, xuất khẩu tôm sang thị trường Trung Quốc và Mỹ ghi nhận tăng trưởng lần lượt 143% và 26% so với cùng kỳ.

Giá tôm chân trắng và tôm sú nguyên liệu của Việt Nam kể từ tháng 1 năm nay có xu hướng tăng dần mặc dù vẫn chưa phục hồi trở lại mức giá của cùng kỳ năm ngoái. Trong tháng đầu năm nay, giá trung bình xuất khẩu tôm Việt Nam sang Mỹ, Anh, Hàn Quốc ghi nhận tăng trong khi giá xuất khẩu sang Trung Quốc, EU, Nhật Bản ghi nhận giảm.

Tháng 2/2024, xuất khẩu tôm Việt Nam sang thị trường Trung Quốc và Hồng Kông tăng 76%, đạt 39 triệu USD. Đây là thị trường duy nhất trong số các thị trường nhập khẩu tôm chính ghi nhận tăng trưởng dương trong tháng 2 năm nay. Lũy kế 2 tháng đầu năm, xuất khẩu tôm sang thị trường Trung Quốc và Hồng Kông ghi nhận tăng trưởng 3 con số 143% đạt hơn 81 triệu USD.

Theo VASEP, tháng đầu tiên của năm 2024, Trung Quốc tăng mạnh nhập khẩu tôm để đáp ứng nhu cầu Tết Nguyên đán. Bên cạnh đó, Trung Quốc giảm nhập khẩu từ Ecuador - nguồn cung tôm lớn nhất của Trung Quốc, nên thị trường này tăng cường nhập khẩu tôm từ Việt Nam. Trên thị trường Trung Quốc, tôm Việt Nam phải cạnh tranh về giá so với các nguồn cung đối thủ tuy nhiên nhiều nhà mua hàng ở Trung Quốc đánh giá tôm Việt Nam có chất lượng cao hơn Ecuador, Ấn Độ nên đã chấp nhận mức giá cao hơn.

Năm 2023, Trung Quốc nhập 1 triệu tấn tôm, cho thấy dung lượng lớn của thị trường gần này. Doanh nghiệp Việt cũng có chiến lược tập trung bán vào Trung Quốc những mặt hàng tôm mà các nước cung ứng tôm khác không thể đáp ứng.

Xuất khẩu tôm Việt Nam sang Mỹ trong tháng 2 năm nay đạt 31 triệu USD, giảm 9% so với tháng 2/2024. Lũy kế 2 tháng đầu năm, xuất khẩu tôm sang thị trường này đạt 72 triệu USD, tăng 26% so với cùng kỳ năm trước. Giá trung bình xuất khẩu tôm Việt Nam sang Mỹ sau khi chạm đáy vào tháng 11/2023, đã có xu hướng tăng trong những tháng đầu năm nay.

Chuyên gia nhận định doanh số bán thủy sản tươi sống và đông lạnh của Mỹ dự báo sẽ ổn định trong năm 2024, sau khi gặp nhiều khó khăn trong năm 2023 do lạm phát, người dân thắt chặt chi tiêu.

So với một số nguồn cung tôm chính tại Mỹ là Ấn Độ, Ecuador, Trung Quốc thì Việt Nam được đánh giá có triển vọng hơn, nhất là khi quan hệ ngoại giao Việt Nam – Mỹ tốt đẹp, mở ra nhiều cơ hội cho hàng hóa Việt Nam sang Mỹ. Mỹ cũng đang có chính sách tăng cường mua hàng từ các nước, giảm phụ thuộc quá nhiều vào hàng Trung Quốc.

Đáng chú ý, Triển lãm Thủy sản Bắc Mỹ 2024 đã diễn ra từ 10-12/3 có sự tham gia của nhiều doanh nghiệp xuất khẩu tôm lớn sang Mỹ cũng hứa hẹn nhiều triển vọng cho xuất khẩu tôm sang thị trường này.

Tuy nhiên, VASEP chỉ ra những khó khăn, thách thức của ngành tôm vẫn hiện hữu, như dịch bệnh trên tôm nuôi vẫn đáng lo ngại, nhu cầu thị trường vẫn yếu và chưa có sự phục hồi rõ nét như thị trường EU, Nhật, Hàn Quốc.

"Ngành tôm xác định tập trung cho khâu nuôi để nâng sức cạnh tranh và đẩy mạnh sản xuất hàng giá trị gia tăng, cùng với sự sát cánh của Chính phủ, các Bộ, Ngành, xuất khẩu tôm sẽ sớm trở lại đường đua tăng trưởng trong năm nay", VASEP hy vọng.

TÍN HIỆU TÍCH CỰC CHO NGÀNH CÁ TRA 

Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, tháng 2/2024 kim ngạch xuất khẩu cá tra chỉ đạt hơn 90 triệu USD, giảm 42% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong tháng 2, xuất khẩu cá tra chứng kiến tăng trưởng âm ở hầu hết các thị trường và hầu hết các phân khúc sản phẩm.

Mặc dù sụt giảm 2 con số, tuy nhiên lũy kế xuất khẩu cá tra tính đến hết tháng 2/2024 vẫn tăng 6% so với cùng kỳ và đạt 255 triệu USD. Sự gia tăng này chủ yếu là do giá trị xuất khẩu trong tháng 1/2024 tăng kỷ lục khi nhiều thị trường tăng cường nhập khẩu để tích trữ cho kỳ nghỉ Tết Nguyên đán.

Về thị trường tiêu thụ, Trung Quốc và Hồng Kông vẫn là nhà nhập khẩu cá tra hàng đầu của Việt Nam với 23 triệu USD được tiêu thụ trong tháng 2/2024, giảm 65% so với tháng 2/2023. Hai tháng đầu năm nay, giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường này đạt 75 triệu USD, giảm 4% so với cùng kỳ năm 2023.

Xuất khẩu cá tra vào thị trường Mỹ trong tháng 2/2024 đạt 16 triệu USD, giảm 8% so với tháng 2/2023. Lũy kế xuất khẩu cá tra sang thị trường này trong 2 tháng đầu năm nay đạt 34 triệu USD, tăng 25% so với cùng kỳ năm ngoái chủ yếu nhờ kim ngạch tháng trước đó tăng gần gấp đôi.

Vừa qua, Bộ thương mại Mỹ (DOC) đã công bố kết quả cuối cùng đợt xem xét hành chính lần thứ 19 (POR 19) đối với cá tra phile đông lạnh Việt Nam xuất khẩu vào thị trường Mỹ trong giai đoạn 1/8/2021 - 31/7/2022.

Theo đó, mức thuế chống phá giá chung mà DOC áp cho doanh nghiệp xuất khẩu cá tra Việt Nam trong đợt rà soát này là 2,39 USD/kg. Vĩnh Hoàn được hưởng mức thuế 0,00 USD/kg. Ngoài ra, Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Thuỷ sản Cần Thơ, Công ty Cổ phần Thủy sản Lộc Kim Chi, Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Đa quốc gia I.D.I, Công ty Cổ phần Hùng Vương, Công ty Cổ phần Thủy sản Cafatex đều được áp mức thuế chống phá giá 0,18 USD/kg. Với thông tin tích cực từ thị trường Mỹ, cá tra Việt Nam kỳ vọng tăng trưởng tốt tại thị trường Mỹ trong năm nay.

Kim ngạch xuất khẩu cá tra sang khối thị trường CPTPP trong 2 tháng đầu năm nay vượt Mỹ và trở thành thị trường lớn thứ 2 về tiêu thụ cá tra Việt Nam với 37 triệu USD, tăng 19% so với cùng kỳ năm ngoái. Chỉ riêng tháng 2/2024, khối thị trường CPTPP tiêu thụ gần 13 triệu USD cá tra, giảm 28% so với tháng 2/2023. Trong đó Canada nổi bật với mức tăng trưởng dương 23% trong khi hầu hết các quốc gia khác đều giảm nhập khẩu.

VASEP cho rằng khó khăn, thách thức vẫn còn tuy nhiên những thông tin tích cực từ thị trường Mỹ cũng là tín hiệu tốt cho xuất khẩu cá tra Việt Nam trong thời gian tới.