Dầu thô được bán với giá rẻ của Nga đang có một sức hút ngày càng lớn đối với Ấn Độ, mặc cho phương Tây tiếp tục áp lên Moscow những biện pháp trừng phạt chưa từng có tiền lệ.
Trang CNN Business dẫn ước tính của Refinitiv cho biết, dòng dầu thô Nga chảy sang Ấn Độ được dự báo đạt 3,36 triệu tấn trong tháng 5, tăng gấp gần 9 lần so với mức bình quân hàng tháng 382.500 tấn của năm 2021. Tổng cộng, Ấn Độ đã nhập khầu 4,8 triệu tấn dầu từ Nga kể từ khi chiến tranh Nga-Ukraine nổ ra.
Dầu thô Urals của Nga hiện đang được giao dịch ở mức giá khoảng 95 USD/thùng, trong khi giá dầu Brent giao sau tại thị trường London – giá tham chiếu của thị trường dầu lửa toàn cầu – là hơn 119 USD/thùng.
Một phần nguyên nhân dẫn tới việc dầu thô Nga “đại hạ giá” là sự quay lưng của khách hàng phương Tây. Hôm thứ Hai tuần này, Liên minh châu Âu (EU) nhất trí đến cuối năm nay giảm 90% nhập khẩu dầu từ Nga. Khu vực này vốn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của năng lượng Nga. Biện pháp này nằm trong gói trừng phạt thứ 6 của châu Âu đối với Nga và vẫn đang chờ sự phê chuẩn chính thức của 27 quốc gia thành viên. Trước EU, các nước gồm Mỹ, Canada, Anh và Australia đều đã cấm vận dầu Nga.
Lệnh cấm vận dầu Nga mà châu Âu đưa ra được cho là sẽ áp lực lớn lên nền kinh tế Nga. Tuy nhiên, Moscow cũng đã tìm được những khách hàng khác ở khu vực châu Á để bù đắp.
Ấn Độ, quốc gia phải nhập khẩu 80% tổng lượng dầu tiêu thụ trong nước, vốn thường chỉ nhập 2-3% từ Nga. Tuy nhiên, với giá dầu thế giới tăng vọt trong năm nay, Chính phủ Ấn Độ đã tăng cường mua dầu Nga, tranh thủ việc dầu Nga rẻ hơn nhiều so với mặt bằng giá của thị trường quốc tế.
Cũng theo dữ liệu của Refinitiv, lượng dầu của Nga xuất khẩu sang Ấn Độ có thể tăng vọt lên 1,01 triệu tấn trong tháng 4, từ mức 430.000 tấn trong tháng 3.
Hồi đầu tháng 5, Ấn Độ đưa ra những tuyên bố mang tính hạ thấp tầm quan trọng của việc nước này tăng mạnh nhập khẩu dầu từ Nga. Trong một tuyên bố, Bộ Xăng dầu và khí đốt Ấn Độ nói rằng nước này nhập khẩu dầu từ khắp nơi trên thế giới, bao gồm khối lượng lớn từ Mỹ.
“Mặc cho những nỗ lực nhằm vẽ nên một bức tranh khác, nhập khẩu năng lượng từ Nga vẫn chỉ chiếm một phần rất nhỏ so với tổng tiêu thụ năng lượng của Ấn Độ. Các giao dịch năng lượng hợp pháp của Ấn Độ không nên bị chính trị hoá”, tuyên bố viết.
Đến nay, Ấn Độ vẫn tránh đưa ra một lập trường cứng rắn nhằm vào Nga liên quan tới cuộc chiến tranh Nga-Ukraine. Nga và Ấn Độ là hai quốc gia có quan hệ thân thiện lâu năm từ thời Liên Xô cũ, khi Liên Xô đứng về phía Ấn Độ trong cuộc chiến tranh Ấn Độ-Pakistan hồi năm 1971, theo CNN Business.
Ấn Độ không phải là nền kinh tế lớn duy nhất ở châu Á đang tăng mua dầu Nga. Trung Quốc, vốn đã là nước mua nhiều dầu Nga nhất, được dự báo sẽ ra sức gom dầu Nga hạ giá.
OilX, công ty dữ liệu về ngành công nghiệp dầu lửa, phát hiện thấy nhập khẩu dầu Nga vào Trung Quốc qua đường ống và tàu chở dầu đã tăng thêm 175.000 thùng/ngày trong tháng 4, tương đương tăng 11% so với cùng kỳ năm ngoái. Dữ liệu ban đầu cũng cho thấy nhập khẩu dầu Nga qua đường biển vào Trung Quốc thậm chí còn tăng mạnh hơn trong tháng 5 vừa qua.
Nhu cầu tiêu thụ dầu của Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ nhì thế giới, được dự báo sẽ tăng tốc mạnh trở lại khi nước này bắt đầu nới lỏng các quy định chống Covid tại các thành phố lớn. Từ ngày 1/6, trung tâm tài chính Thượng Hải bắt đầu mở cửa trở lại.
Giới phân tích cho rằng một khi lệnh cấm vận dầu Nga được EU chính thức thực thi, Nga sẽ tìm khách hàng mới một cách quyết liệt, nhưng đó sẽ không phải là một việc dễ dàng.
Một phần lớn dầu Nga xuất khẩu sang châu Âu được vận chuyển qua đường ống. Việc đưa dòng dầu này chuyển hướng sang châu Á sẽ đòi hỏi cơ sở hạ tầng mới rất tốn kém và sẽ mất nhiều năm để xây dựng.