Theo thông tin từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu cá tra của Việt Nam đón tin vui vì vừa qua Văn phòng Đăng ký liên bang Mỹ (Federal Register) đã có kết quả sơ bộ đợt xem xét hành chính thuế bán phá giá lần thứ 19 (POR19) cá tra phi lê đông lạnh với kết quả tích cực. Đây là một trong những sản phẩm chủ lực của ngành cá tra Việt khi tham gia thị trường này.
Theo đó, hai doanh nghiệp xuất khẩu cá tra Việt Nam bị đơn bắt buộc gồm Công ty cổ phần Vĩnh Hoàn (Vĩnh Hoàn Corp) và Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu Thủy sản Cần Thơ (Caseamex) được hưởng mức thuế lần lượt là 0 USD/kg và 0,14 USD/kg.
Các doanh nghiệp tự nguyện khác cũng hưởng thuế 0,14 USD/kg là Công ty cổ phần đầu tư - phát triển đa quốc gia I.D.I, Công ty cổ phần Thủy sản Cafatex, Công ty cổ phần Thủy sản Lộc Kim Chi và Công ty cổ phần Hùng Vương.
Theo VASEP, mức thuế sơ bộ lần này giảm so với kết quả cuối cùng trước đó. Mức thuế chống bán phá giá hồi tháng 9 năm ngoái được áp cho phần lớn doanh nghiệp Việt là 2,39 USD/kg. Một số khác chịu mức thuế từ 0 đến 3,87 USD/kg.
Thị trường Mỹ đứng top 1 thị trường tiêu thụ cá tra lớn nhất của Việt Nam trong 2 năm 2015, 2016. Đây là thời điểm sau 2 năm Việt Nam - Hoa Kỳ thiết lập quan hệ Đối tác toàn diện vào năm 2013. Kể từ 2019, Mỹ duy trì là thị trường nhập khẩu cá tra đứng thứ 2 sau Trung Quốc và HongKong, chiếm tỷ trọng khoảng 22%.
Dù vậy, VASEP nhận định Mỹ là thị trường không mấy lạc quan của cá tra Việt Nam trong những tháng đầu năm nay do lạm phát, kinh tế suy giảm, đặc biệt là tồn kho cao do thị trường này nhập khẩu nhiều vào nửa đầu năm 2022. Đây cũng là một trong những nguyên nhân chính khiến tốc độ nhập khẩu cá tra của cường quốc này chậm lại trong những tháng đầu năm nay.
Giá xuất khẩu cá tra Việt Nam sang thị trường Mỹ dao động ở mức 2,97 – 3,45 USD/kg trong 6 tháng đầu năm 2023. Việt Nam xuất khẩu chủ yếu sản phẩm cá tra phile đông lạnh; cá tra cắt miếng/cắt khúc đông lạnh; cá tra tẩm bột đông lạnh; khô cá tra phồng, da cá tra chiên sang thị trường Mỹ.
Tính đến giữa tháng 8 năm 2023, xuất khẩu cá tra Việt Nam sang Mỹ đạt 169 triệu USD, giảm 59% so với cùng kỳ năm ngoái.
VASEP cho biết nhóm 3 doanh nghiệp đứng đầu Việt Nam về xuất khẩu cá tra sang Mỹ bao gồm: Vĩnh Hoàn, Thủy sản Biển Đông, Vạn Đức Tiền Giang chiếm tỷ trọng giá trị lần lượt là 51%, 18%, và 11%.
Tuy nhiên, VASEP cho rằng nhu cầu tiêu thụ thủy sản nói chung và cá tra nói riêng đang ấm dần lên. Kết quả sau đợt thanh tra của Mỹ giúp tạo tâm lý tích cực cho các doanh nghiệp xuất khẩu trong thời gian tới.
Theo VASEP, năm 2022, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang Mỹ đạt kỷ lục 2,15 tỉ USD, tăng 80% so với cách đó 10 năm, trước thời điểm Việt Nam - Hoa Kỳ xác lập quan hệ Đối tác toàn diện vào năm 2013. Các mặt hàng thủy sản xuất khẩu chủ lực sang Mỹ đều có doanh số tăng đột phá sau 10 năm.
Cụ thể, xuất khẩu tôm tăng 77% từ 454 triệu USD lên 807 triệu USD, trong đó xuất khẩu tôm chạm mức đỉnh trên 1 tỉ USD năm 2021; cá tra tăng 50% từ 359 triệu USD lên 537 triệu USD; cá ngừ tăng gấp đôi từ 244 triệu USD lên 489 triệu USD. Ba ngành hàng này chiếm trên 80% kim ngạch xuất khẩu thủy sản sang Mỹ.