Thế khó của Chủ tịch Fed trong cuộc họp báo ngày 1/2

Cuộc họp chính sách tiền tệ đầu tiên trong năm 2023 của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ kết thúc vào chiều ngày 1/2 theo giờ Washington, tức rạng sáng ngày 2/2 theo giờ Việt Nam. Thị trường kỳ vọng Fed sẽ nâng lãi suất chỉ 0,25 điểm phần trăm trong lần họp này và phát tín hiệu “giữ vững cảnh giác” trong cuộc chiến chống lạm phát ngay cả khi bước nhảy lãi suất được rút ngắn.

Tháng 12 vừa qua, Fed đã giảm tốc độ tăng lãi suất còn 0,5 điểm phần trăm, sau 4 lần liên tiếp áp dụng bước nhảy “siêu lớn” 0,75 điểm phần trăm. Nếu bước nhảy 0,25 điểm phần trăm được áp dụng vào ngày 1/2, đây sẽ đợt tăng lãi suất nhỏ nhất của Fed kể từ khi chu kỳ thắt chặt chính sách tiền tệ này bắt đầu vào tháng 3 năm ngoái.

ÔNG POWELL SẼ KIỀM CHẾ CÁC KỲ VỌNG NỚI LỎNG?

Lần họp này của Fed được đánh giá không phải là một sự kiện đặc biệt quan trọng, nhưng các chiến lược gia nhận định Chủ tịch Fed Jerome Powell - trong cuộc họp báo sau khi Fed họp xong - sẽ đối mặt với một thách thức lớn là kiềm chế phản ứng trên thị trường tài chính. Gần đây, chứng khoán Mỹ tăng điểm mạnh khi nhà đầu tư kỳ vọng Fed có thể thành công trong việc tạo ra một cuộc “hạ cánh mềm” cho nền kinh tế - vừa khống chế được lạm phát, vừa đảm bảo nền kinh tế không rơi vào suy thoái.

“Làm thế nào để ông ấy (Powell) có thể mọi người giảm bớt sự hưng phấn vì cho rằng đã đến gần đoạn cuối của chu kỳ tăng lãi suất? Ông ấy sẽ nói rằng Fed sẽ giữ trạng thái thắt chặt trong một thời gian nữa. Việc sắp hoàn thành tăng lãi suất không có nghĩa là Fed sẽ nhanh chóng chuyển ngay sang nới lỏng”, Giám đốc đầu tư Peter Boockvar của Bleakley Financial Group nhận định với hãng tin CNBC.

Lần tăng này sẽ là đợt nâng lãi suất thứ 8 của Fed kể từ tháng 3/2022. Nếu mức tăng là 0,25 điểm phần trăm như kỳ vọng, lãi suất quỹ liên bang (fed funds rate) sẽ lên mức 4,5-4,75%, chỉ còn cách 0,25 điểm phần trăm so với mức cực đại mà Fed dự kiến cho chu kỳ tăng này, là 5-5,25%.

“Tôi cho rằng ông ấy sẽ đẩy lui các kỳ vọng về sự nới lỏng điều kiện tài chính. Tôi nghĩ nhà đầu tư đang kỳ vọng như vậy khi họ nhìn vào sự thay đổi của chênh lệch tín dụng, vào diễn biến của thị trường chứng khoán, nhất là cổ phiếu công nghệ. Thị trường đã tăng mạnh trong tháng này”, Giám đốc đầu tư phụ trách mảng trái phiếu toàn cầu của BlackRock, ông Rick Rieder, nói với CNBC.

Tín dụng nới lỏng và thị trường chứng khoán tăng quá nhanh có thể phá hỏng nỗ lực của Fed trong việc đưa nền kinh tế hạ nhiệt và kéo lạm phát xuống. Tháng 1, chỉ số S&P 500 tăng 6,2%, trong đó nhóm công nghệ tăng 9,2%. Lãi suất đã giảm từ cuối năm ngoái, với lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm hiện giảm còn 3,5%, từ mức 3,9% ở thời điểm kết thúc tháng 12.

Ông Rieder dự báo rằng trong cuộc họp báo ngày 2/1, ông Powell sẽ phát biểu bằng những ngôn từ mang tính chất cứng rắn. “Tôi nghĩ ông ấy sẽ cứng rắn và thị trường đã tính đến chuyện đó rồi. Nếu ông ấy không cứng rắn, thị trường sẽ tiếp tục tăng”, ông Rieder nhận định về cuộc họp báo sắp tới của Chủ tịch Fed.

Trên thị trường tương lai, các hợp đồng lãi suất tiếp tục đặt cược vào mức lãi suất cực đại dưới 5%, đồng thời phản ánh rằng nhà đầu tư kỳ vọng Fed sẽ đảo ngược chính sách trong năm nay và cắt giảm lãi suất ít nhất 0,25 điểm phần trăm trước cuối năm.

ÔNG POWELL SẼ CỨNG RẮN, NHƯNG KHÔNG QUÁ MỨC?

“Tôi tin là ông Powell sẽ cứng rắn hơn so với những gì thị trường đang phản ánh vào giá tài sản. Ông ấy muốn bảo vệ tính chất hợp lý của mức lãi suất cực đại 5-5,25% mà Fed dự kiến”, chiến lược gia trưởng Jim Caron của Morgan Stanley Investment Management nhận định, cho rằng bản thân việc Fed giảm bước nhảy lãi suất sẽ được nhìn nhận như một động thái mềm mỏng.  

Theo ông Caron, ông Powell cũng muốn không tỏ ra cứng rắn quá mức. “Rất dễ phạm sai lầm trong việc truyền tải quan điểm của Fed tới công chúng. Và ban đầu, thị trường cũng rất dễ diễn dịch sai về những thông tin được cung. Điều này có nghĩa là sẽ có nhiều biến động”, ông Caron nhấn mạnh.

Giới đầu tư rất trông đợi bất kỳ một bình luận nào của ông Powell về sức khoẻ nền kinh tế, liệu ông có dự báo kinh tế Mỹ suy thoái hay không. Fed hiện không dự báo nền kinh tế lớn nhất thế giới suy thoái, nhưng cho rằng tăng trưởng sẽ rất yếu ớt và tỷ lệ thất nghiệp sẽ tăng mạnh lên 4,6% trong năm nay từ mức 3,5% vào tháng 12.

Thị trường dự kiến Fed sẽ không có thay đổi lớn nào trong tuyên bố chính sách sau cuộc họp 1/2. Tuyên bố cuộc họp tháng 12 của Fed nói việc “tiếp tục tăng lãi suất” trong tầm mục tiêu sẽ là phù hợp để đạt tới một vị thế chính sách có thể đẩy lùi lạm phát về 2%.

Các chiến lược gia nói rằng Fed cần thêm dữ liệu kinh tế và có thể đợi ít nhất tới tháng 3 để phát tín hiệu sẽ tiếp tục tăng lãi suất đến bao giờ. Nếu Fed duy trì tốc độ tăng lãi suất 0,25 điểm phần trăm mỗi lần, nhiều khả năng sẽ chỉ có thêm 2 đợt tăng nữa trong chu kỳ này.

Trong cuộc họp ngày 1/2, Fed sẽ không đưa ra các dự báo kinh tế mới. Thay vào đó, việc cập nhật dự báo hàng quý sẽ diễn ra vào cuộc họp tháng 3. Việc Fed dự báo ra sao về nền kinh tế là một cách để thị trường điều chỉnh kỳ vọng vào đường đi của lãi suất.

“Họ không muốn các điều kiện tài chính nới lỏng quá nhiều, mà lần này họ không đưa ra dự báo kinh tế mới. Tôi cho rằng điều đó có nghĩa là sẽ hầu như không có thay đổi trong tuyên bố của Fed”, chuyên gia kinh tế trưởng về Mỹ của Bank of America, ông Michael Gapen, nhận định.

Về cuộc họp báo của ông Powell, ông Gapen nói sẽ khó để ông Powell tỏ ra quá cứng rắn. “Hành động nói lên nhiều hơn lời nói. Nếu Fed quyết định giảm tốc độ tăng lãi suất lần thứ hai liên tiếp, họ khó có thể hậu thuẫn cho những tuyên bố cứng rắn”, vị chuyên gia nhận định.

Theo ông Boockvar, ông Powell sẽ nhấn mạnh việc Fed sẽ duy trì lãi suất ở mức cao cho dù thị trường dự báo Fed sẽ sớm cắt giảm lãi suất. “Ông Powell tập trung hơn vào việc giảm lạm phát và ghìm lạm phát ở mức mục tiêu, thay vì giúp chỉ số S&P 500. Di sản của ông ấy không được quyết định bởi chênh lệch tín dụng hay độ tăng/giảm của S&P 500, mà bởi liệu ông ấy có khống chế được lạm phát hay không”.