Phát biểu tại Tọa đàm với doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp để thực hiện hiệu quả Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam (VINASME), khẳng định Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị đã cho thấy những đột phá về quan niệm và tư duy phát triển kinh tế tư nhân, đề ra các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp cụ thể, quyết liệt.
Đặc biệt, việc Chính phủ và Quốc hội nhanh chóng ban hành Nghị quyết 138 và Nghị quyết 198 chỉ sau 12 ngày Nghị quyết 68 ra đời là bước tiến chưa từng có, thể hiện sự quyết tâm và đồng bộ.
"Công việc trọng tâm hiện nay là thể chế hóa các nghị quyết thành những cơ chế, chính sách cụ thể, có tính khả thi cao trong thực tiễn," ông Thân nhấn mạnh và khẳng định VINASME cam kết hợp tác, phối hợp và hỗ trợ các cơ quan Chính phủ trong việc thực thi các chương trình hành động, tập trung vào từng nhóm doanh nghiệp nhỏ, vừa, siêu nhỏ, và đặc biệt là thúc đẩy chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang mô hình doanh nghiệp.
ĐỀ XUẤT GÓI HỖ TRỢ THIẾT THỰC CHO HỘ KINH DOANH CHUYỂN ĐỔI
Để cụ thể hóa các nghị quyết, ông Nguyễn Văn Thân đề xuất Chính phủ khẩn trương xây dựng và cụ thể hóa các cơ chế, chính sách phù hợp với từng nhóm đối tượng doanh nghiệp theo quy mô. Đồng thời, giao nhiệm vụ cụ thể cho VINASME, định hướng rõ vai trò của Hiệp hội trong việc phối hợp với các cơ quan nhà nước để thúc đẩy sự phát triển của cộng đồng doanh nghiệp nhỏ và vừa, đặc biệt là việc chuyển đổi hộ kinh doanh.
Hiệp hội cũng đề xuất đẩy nhanh quá trình tháo gỡ rào cản thủ tục hành chính, thay đổi tư duy quản lý từ cấm đoán sang kiến tạo phát triển. "Chương trình cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính năm 2025-2026 cần đặt mục tiêu cụ thể, đảm bảo không phụ thuộc địa giới hành chính. Chúng tôi đề xuất thành lập một đơn vị nghiên cứu và báo cáo kết quả độc lập, bao gồm đại diện từ cơ quan nhà nước và hiệp hội doanh nghiệp để đánh giá hiệu quả," ông Thân nói.
Bên cạnh đó, cần tập trung hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận các nguồn lực then chốt như đất đai, tài chính, khoa học công nghệ và nhân lực chất lượng cao. Đối với hàng chục nghìn cơ sở sản xuất, hộ kinh doanh đang gặp khó khăn do Chỉ thị 07/CT-TTg (liên quan đến cơ sở sản xuất được cấp phép trước khi hình thành khu công nghiệp), ông Thân đề nghị Chính phủ xem xét bãi bỏ hoặc điều chỉnh, có thể kéo dài thời gian chuyển tiếp 1-2 năm để các hộ kinh doanh có đủ thời gian chuyển đổi, tránh gián đoạn sản xuất.
Đặc biệt, với tâm huyết hỗ trợ hơn 5 triệu hộ kinh doanh cá thể chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp, VINASME đề xuất chính sách ưu đãi mạnh mẽ như miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 3 năm đầu sau chuyển đổi; hỗ trợ chi phí thành lập doanh nghiệp…
"Chúng tôi cũng đề xuất Nhà nước cung cấp một ứng dụng (app) kế toán miễn phí cho hộ kinh doanh để tự kê khai, nộp thuế, giảm tải cho cơ quan thuế và tạo thói quen quản lý tài chính chuyên nghiệp. Các chương trình đào tạo miễn phí về quản lý doanh nghiệp, kế toán, chuyển đổi số cũng được kiến nghị," ông Thân chia sẻ.
Hiệp hội cũng kiến nghị Chính phủ giao nhiệm vụ trực tiếp bằng văn bản cho VINASME trong việc tuyên truyền, hỗ trợ, bảo vệ quyền lợi hộ kinh doanh; giao Hiệp hội làm đầu mối triển khai các chương trình đào tạo cho hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ; cho phép Hiệp hội tham gia giám sát, phản biện chính sách; và xúc tiến thành lập một ngân hàng số dành riêng cho doanh nghiệp nhỏ, vừa và hộ kinh doanh để giải quyết khó khăn về vốn.
KHƠI THÔNG ĐIỂM NGHẼN PHÁP LÝ
Tại tọa đàm, các lãnh đạo doanh nghiệp lớn cũng đóng góp nhiều ý kiến tâm huyết nhằm khơi thông điểm nghẽn pháp lý cho doanh nghiệp.
Bà Mai Kiều Liên, Tổng Giám đốc Vinamilk, bày tỏ sự lạc quan: "Nếu chúng ta thực hiện được như Thủ tướng và các Phó Thủ tướng phát biểu, thì không phải đến 2025-2030 mới xong mà có thể thần tốc như Chiến dịch Hồ Chí Minh, chỉ trong vài tháng", bà Liên nhấn mạnh.
Bà Liên cho rằng vai trò của con người trong thực thi chính sách và đề nghị trong quá trình thực hiện có lúc bị trục trặc, vướng mắc thì rất mong các bộ, ngành, các cấp và Chính phủ xử lý, giải quyết nhanh. Có thể quy định một thời gian nhất định, ví dụ 7 ngày, 15 ngày, để giải quyết những vướng mắc của doanh nghiệp.
Đồng quan điểm về tầm quan trọng của việc thực thi, ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam, cho rằng Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị là "chìa khóa vàng" nhưng cần hành động cụ thể.
Theo đó, ông kiến nghị cần có cơ quan điều phối công tác thanh tra, kiểm tra để mỗi năm doanh nghiệp chỉ phải kiểm tra một lần, tránh chồng chéo. Về thể chế, ông Hiệp chỉ ra những bất cập trong một số nghị định hướng dẫn luật mới, ví dụ Nghị định 103 về thu nộp tiền sử dụng đất, và đề nghị các văn bản pháp quy trước khi ban hành cần có sự đóng góp ý kiến thực chất từ đối tượng bị chi phối.
Để thực hiện quan điểm "doanh nghiệp là đối tượng phục vụ thay vì đối tượng quản lý", ông Hiệp đề xuất các bộ ngành cần thay đổi công ty quản lý điều hành và các địa phương tổ chức gặp mặt doanh nghiệp định kỳ 6 tháng/lần.
Đối với ngành xây dựng, ông Hiệp đề nghị thay đổi hệ thống đơn giá định mức chi tiết sang đơn giá tổng hợp, điều chỉnh đơn giá tiền lương cho phù hợp thực tế. Với các dự án trọng điểm quốc gia, ông đề xuất cơ chế đặc thù như đặt hàng hoặc chỉ định thầu có điều kiện, đồng thời thúc đẩy hợp tác công tư trong đào tạo nhân lực ngành xây dựng.
Ông Trương Gia Bình, Trưởng ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân, ví Nghị quyết 68 như "nắng hạn gặp mưa rào", mang lại niềm hy vọng lớn cho cộng đồng doanh nghiệp. Ông kêu gọi tinh thần "Điện Biên Phủ mới" trong phát triển kinh tế, với những "trận đánh" như đường sắt cao tốc Bắc-Nam, trung tâm tài chính thế giới, và cam kết doanh nghiệp sẽ hết lòng cống hiến.
Trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, ông Trần Mạnh Báo, Chủ tịch Hiệp hội Thương mại giống cây trồng Việt Nam, chỉ ra khó khăn về chính sách đất đai, tín dụng, thuế cho nghiên cứu và phát triển. Ông kiến nghị Nhà nước sớm xây dựng cơ chế riêng cho doanh nghiệp khoa học công nghệ nông nghiệp, sửa đổi Luật Trồng trọt cho thống nhất, tạo quỹ hỗ trợ đổi mới sáng tạo và cơ chế hợp tác công-tư hiệu quả.
Ông Trần Đình Long, Chủ tịch Tập đoàn Hòa Phát nhận định Nghị quyết 68 là “quá tuyệt vời” so với những mong ước, đề xuất của các doanh nghiệp lớn cách đây 6 tháng. Vấn đề là sau Nghị quyết 68, đến Nghị quyết 198 của Quốc hội thì các nghị định, thông tư của Chính phủ cũng cần phải rõ ràng và cụ thể hơn.
“Như dự án đường sắt cao tốc, nếu muốn làm nhanh thì gọi thầu nước ngoài là xong. Nhưng nếu chúng ta muốn bảo vệ ngành đường sắt trong nước thì bắt buộc phải bảo vệ sản xuất trong nước. Chúng tôi đề nghị là trong tất cả các nghị quyết của Chính phủ phải có tỉ lệ rõ ràng và được đưa vào văn bản cụ thể. Tôi mạnh dạn đề nghị là tất cả các dự án đầu tư công, ví dụ như là đường cao tốc, tỉ lệ phải là 70% hàng sản xuất trong nước. Đấy là điều kiện kiên quyết. Văn bản phải rõ ràng hơn, tránh những trường hợp có dự thảo nghị định về đặt hàng diễn đạt không rõ ràng, hiểu thế nào cũng được. Ví dụ như Nghị định về đặt hàng nói "ưu tiên dùng hàng trong nước", theo tôi nói rõ luôn là phải dùng hàng trong nước sản xuất được" chứ không phải ưu tiên", ông Long đề xuất.
Google translate