Số liệu việc làm tháng 9 mà Bộ Lao động Mỹ công bố vào tuần vừa rồi dường như đã xóa bỏ mối lo về việc nền kinh tế lớn nhất thế giới có thể rơi vào suy thoái. Kịch bản hạ cánh mềm có vẻ sắp trở thành hiện thực, cho dù giới phân tích còn ít nhiều hoài nghi.
Báo cáo từ Cục Thống kê lao động thuộc Bộ Lao động Mỹ cho thấy số lượng việc làm mới được tạo ra trong khu vực phi nông nghiệp trong tháng 9 đạt 254.000 công việc, vượt xa mức dự báo 150.000 công việc mới mà các nhà kinh tế học đưa ra trong một cuộc khảo sát của hãng tin Dow Jones. Tỷ lệ thất nghiệp giảm nhẹ còn 4,1% thay vì giữ nguyên ở mức 4,2% như dự báo.
Một thị trường việc làm vững vàng, tốc độ lạm phát giảm, và lãi suất giảm - tất cả đang tạo nên một bức tranh kinh tế vĩ mô khả quan của Mỹ.
“Chúng tôi vốn dĩ kỳ vọng nền kinh tế hạ cánh mềm. Những gì đang diễn ra mang lại cho chúng tôi niềm tin lớn hơn. Nhưng khả năng xảy ra kịch bản ‘không hạ cánh’ cũng tăng lên, nghĩa là các số liệu kinh tế của năm 2025 có thể mạnh hơn dự báo”, nhà kinh tế trưởng Beth Ann Bonvio của US Bank nhận định sau khi báo cáo việc làm được công bố.
Dữ liệu việc làm mới nhất gần như dập tắt mọi hy vọng về việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sớm lặp lại mức giảm lãi suất 0,5 điểm phần trăm của cuộc họp tháng 9. Theo dữ liệu từ công cụ FedWatch Tool của sàn giao dịch CME, thị trường hiện chỉ còn đặt cược 2,1% vào mức giảm này cho cuộc họp tháng 11 của Fed, trong khi đặt cược vào mức giảm 0,25 điểm phần trăm đã lên tới 97,9%.
Trừ phi số liệu việc làm trong thời gian tới gây thất vọng, Fed có thể sẽ giảm lãi suất với tốc độ vừa phải trong chu kỳ nới lỏng này.
“Nếu nền kinh tế còn mạnh hơn kỳ vọng như thế này, Fed sẽ có lý do để giãn tiến độ giảm lãi suất trong năm 2025, và mức lãi suất cuối cùng của chu kỳ nới lỏng này sẽ cao hơn một chút so với dự kiến mà nền kinh tế vẫn giữ được sức mạnh. Đó sẽ là tin tốt cho cả Fed và nền kinh tế”, bà Bovino nói.
Sau khi báo cáo việc làm tháng 9 được công bố, một số chuyên gia bắt đầu đặt câu hỏi về tính đúng đắn của việc Fed hạ lãi suất 0,5 điểm phần trăm trong cuộc họp tháng 9. Chẳng hạn, một báo cáo của ngân hàng Bank of America đưa ra câu hỏi: “Liệu Fed đã hoảng sợ?” Hoặc Giám đốc đầu tư David Roya của công ty Thrivent cho rằng Fed có thể đã không giảm lãi suất nhiều như vậy “nếu lường trước được rằng số liệu việc làm tháng 9 sẽ mạnh đến như vậy”.
“Câu hỏi bây giờ là làm thế nào mà mọi người đều không lường trước được một báo cáo việc làm như vậy, với tất cả những thông tin mà chúng ta đã có trước đó”, chiến lược gia trưởng Kathy Jones của công ty Charles Schwab phát biểu.
Theo bà Jones, Fed sẽ gặp một số khó khăn khi đưa ra quyết định lãi suất tiếp theo. Cuộc họp chính sách tiền tệ sắp tới của Fed sẽ diễn ra vào ngày 6-7/11, ngay sau ngày bầu cử tổng thống Mỹ và trong khoảng thời gian 1 tháng từ nay đến đó, sẽ có nhiều số liệu kinh tế nữa được công bố.
Sau báo cáo việc làm tháng 9, một số chuyên gia cho rằng Fed có thể phải tăng ước lượng về lãi suất “trung tính” - mức lãi suất không thúc đẩy hay hạn chế tăng trưởng kinh tế. Điều này là một dấu hiệu cho thấy lãi suất Fed sẽ thiết lập một mặt bằng cao hơn so với trước đây.
“Chắc chắn Fed sẽ không giảm lãi suất nửa điểm phần trăm trong cuộc họp tới. Họ có tạm dừng việc hạ lãi suất không? Họ có giảm lãi suất thêm 0,25 điểm phần trăm nữa không vì họ vẫn chưa đạt đến mức lãi suất trung tính? Liệu họ cân nhắc giữa số liệu việc làm với các số liệu khác có thể không mạnh như vậy? Tôi nghĩ họ có rất nhiều điều phải tính đến”, bà Jones nói.
Nhưng ở thời điểm hiện tại, giới chức Fed có thể đang toại nguyện khi thấy nền kinh tế ổn định, thị trường việc làm không đến nỗi xấu như lo ngại, và họ vẫn còn thời gian để cân nhắc động thái tiếp theo.
“Nền kinh tế Mỹ đã duy trì được nhịp tăng trưởng khá ấn tượng trong vài năm qua, bất chấp một số hoài nghi và tâm lý có phần bi quan của người tiêu dùng. Trong một năm bầu cử như naăm nay, mọi báo cáo hoặc sự kiện kinh tế đều có thể gây ra phản ứng mạnh. Nhưng các số liệu thống kê đến hiện tại đều cho chúng ta thấy nền kinh tế Mỹ đã và vẫn đang tốt”, nhà kinh tế cấp cao Elizabeth Renter của công ty NerdWallet nhận xét.
Google translate