Ngày 20/9/2023, tại Hà Nội, Đại sứ quán Đức tại Việt Nam tổ chức hội thảo: “Chuyển dịch năng lượng công bằng - Cơ hội cho thị trường lao động Việt Nam? Góc nhìn của Đức và Việt Nam về nhu cầu lao động và kỹ năng”.
THÚC ĐẨY THỊ TRƯỜNG VIỆC LÀM TRONG LĨNH VỰC NĂNG LƯỢNG
Phát biểu khai mạc hội thảo, Tiến sĩ Guido Hildner - Đại sứ Cộng hòa Liên bang Đức tại Việt Nam nhận định: Việt Nam đã đặt ra mục tiêu đầy tham vọng là trung hòa carbon vào năm 2050, cùng với cam kết toàn diện trong Quan hệ Đối tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng (JETP) đã được Việt Nam và Nhóm G7 mở rộng ký kết vào tháng 12/2022.
“Đây được xem là một chất xúc tác mạnh mẽ giúp tạo việc làm chất lượng cao và phát triển các kỹ năng công việc mới. Kinh nghiệm của Đức cho thấy sự chuyển dịch của ngành năng lượng là một quá trình phức tạp nhưng cũng mang lại những cơ hội lớn”, ngài Guido Hildner chia sẻ.
Theo Tiến sĩ Guido Hildner, CHLB Đức là đối tác lâu dài và đáng tin cậy của Việt Nam. “Dự án chung đầu tiên giữa hai quốc gia trong lĩnh vực năng lượng tái tạo được triển khai vào năm 2009. Kể từ đó, sự hợp tác giữa chúng ta đã không ngừng phát triển và hiện nay, tổng giá trị danh mục các dự án đang triển khai và đã lên kế hoạch hiện lên tới hơn 1 tỷ Euro”, Ngài Đại sứ thông tin.
Ở Đức, trong giai đoạn từ năm 2012 đến năm 2020, số lượng nhân viên làm việc trong các ngành nghề có kỹ năng xanh đã tăng 56,7% lên 5 triệu người. Điều này cho thấy quá trình chuyển dịch năng lượng là một quá trình phức tạp với đòi hỏi khắt khe, nhưng cũng là những cơ hội to lớn mang lại lợi ích cho người dân và nền kinh tế. Những kinh nghiệm từ Đức và các nơi khác trên thế giới sẽ là những bài học quý báu về tái cơ cấu các khu vực than, tái đào tạo kỹ năng cho người lao động cũng như đào tạo theo định hướng nhu cầu thị trường, cùng doanh nghiệp thúc đẩy thị trường việc làm.
“Thông qua Hội thảo này, chúng tôi muốn xây dựng một nền tảng để các bên cùng chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau, qua đó, hỗ trợ nhau đạt được các mục tiêu phát triển bền vững. Sự hợp tác giữa các quốc gia có vai trò vô cùng quan trọng, góp phần đẩy nhanh quá trình chuyển dịch năng lượng trên toàn cầu và hiện thực hóa các mục tiêu về khí hậu”, Đại sứ Đức nhấn mạnh.
Ông Tạ Đình Thi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, cho hay Việt Nam hiện là nước đang phát triển, có thu nhập trung bình thấp với nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào nhiên liệu hóa thạch. Do đặc điểm về vị trí địa lý, Việt Nam là một trong những quốc gia dễ tổn thương trước sự tác động của biến đổi khí hậu, đứng thứ 5 về chỉ số rủi ro khí hậu toàn cầu năm 2018 và thứ 8 về chỉ số rủi ro khí hậu dài hạn.
Với dân số khoảng 100 triệu người; trong đó có 51% là dân số trong độ tuổi lao động, do đó nhu cầu việc làm rất lớn. Theo Quy hoạch điện 8, đến năm 2045 cả nước có trên 75% là năng lượng tái tạo. Các nghiên cứu hiện nay cũng chỉ ra rằng, đối với năng lượng gió và mặt trời, khoảng 25% số việc làm tạo ra là dành cho lao động tay nghề cao.
CHUYỂN DỊCH VIỆC LÀM XANH
Khẳng định Việt Nam cùng với cộng đồng quốc tế cam kết phấn đấu đạt mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050 và theo đuổi quá trình chuyển đổi năng lượng công bằng, ông Tạ Đình Thi cho biết Việt Nam đã và đang tập trung xây dựng, ban hành khung khổ chiến lược và chính sách mới liên quan để hiện thực hóa mục tiêu này. Để đảm bảo chuyển dịch năng lượng hiệu quả, vấn đề chuyển dịch việc làm xanh, tìm kiếm các cơ hội việc làm công bằng trong thị trường lao động liên quan đến năng lượng tái tạo, năng lượng mới cũng là một nội dung quan trọng.
“Điều này đòi hỏi sự chủ động có chiến lược, kế hoạch đầy đủ cho việc đào tạo, chuyển dịch nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực năng lượng xanh; đảm bảo vừa khai thác, phát huy thế mạnh của nguồn nhân lực hiện có, vừa ứng dụng, phát huy các thành tựu tiên tiến của khoa học, công nghệ, các kỹ năng lao động mới liên quan đến chuyển dịch năng lượng”, ông Thi quả quyết.
Về phía đại diện cho Cơ quan quản lý người lao động và tạo việc làm, bà Nguyễn Thị Hà, Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết để thích ứng với rủi ro và vượt qua thách thức do biến đổi khí hậu gây ra trong bối cảnh mới, Nghị quyết Đại hội đảng toàn quốc lần thứ XIII năm 2021 đã định hướng đến 2030 là chủ động thích ứng có hiệu quả với biến đổi khí hậu, phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai, dịch bệnh, quản lý, khai thác, sử dụng hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả và bền vững tài nguyên. Đồng thời xác định giải pháp phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao là 1 trong 3 giải pháp đột phá chiến lược trong việc thực hiện mục tiêu phát triển đất nước.
Bà Nguyễn Thị Hà cho hay, trong thời gian tới, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội sẽ xây dựng kế hoạch triển khai và đưa ra các giải pháp nhằm thúc đẩy việc làm và phát triển kỹ năng gắn với dịch chuyển năng lượng ở Việt Nam.
"Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội sẽ xây dựng kế hoạch triển khai và đưa ra các giải pháp nằm thúc đẩy việc làm và phát triển kỹ năng gắn với dịch chuyển năng lượng ở Việt Nam như: tạo thêm cơ hội việc làm thông qua hoàn thiện cơ chế, chính sách về phát triển các ngành, phát triển các chuỗi giá trị liên quan đến dịch chuyển năng lượng; xây dựng các tiêu chuẩn nghề liên quan đến các ngành, nghề năng lượng tái tạo và thúc đẩy, nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp nhằm đáp ứng yêu cầu về nguồn nhân lực cho việc chuyển đổi năng lượng…"
Trong phiên thảo luận tập trung buổi sáng, các chuyên gia quốc tế đã chia sẻ những câu chuyện về chuyển dịch năng lượng trên thế giới, nêu bật các cơ chế dẫn đến thành công, đồng thời làm rõ tầm quan trọng của việc xây dựng và bồi đắp lực lượng lao động và xây dựng cơ chế, chính sách có tầm nhìn dài hạn để thúc đẩy sự phát triển các loại hình việc làm mới và việc làm gián tiếp liên quan đến chuyển dịch năng lượng.
Vào buổi chiều, các đại biểu tham gia thảo luận nhóm chuyên sâu ở 5 lĩnh vực: Điện gió, Điện mặt trời, Vai trò của phụ nữ trong ngành năng lượng, Hiệu quả năng lượng và Giao thông xanh. Các đại biểu đến từ khu vực công và tư cùng thảo luận, phân tích và đề xuất các giải pháp đột phá cho quá trình chuyển dịch năng lượng công bằng ở Việt Nam.
Google translate